Điều giản dị

Ngọt mát canh rô đồng

Nếu có ai hỏi tôi về một món canh đặc biệt giữa những ngày mưa gió, tôi sẽ trả lời: đó là canh cá rô đồng nấu rau cải. Món ăn mộc mạc mà ngọt mát, bổ dưỡng và càng đậm đà, tròn vị bởi những nguyên liệu xanh, sạch có sẵn từ vườn nhà, đồng làng. 

Ba tôi bảo: béo như rô đồng ngày mưa, thật chẳng sai chút nào. Mùa mưa về, cá rô đồng sinh sôi phát triển, thịt rô đồng săn chắc, thơm dai và giàu dinh dưỡng. Có rất nhiều món ngon được chế biến từ cá rô đồng như chiên giòn, kho, nấu bún, nấu canh… Món canh cá rô đồng ngon khi nấu với rau hẹ, bồ ngót, bông súng… nhưng kết hợp với rau cải xanh mới thực sự là hoàn hảo, hấp dẫn nhất.

Mùa mưa, những ngày ra đồng thăm lúa dễ bắt gặp đàn cá rô đồng len mình qua bờ đất cao hoặc con đường nước vừa ngập là là. Chúng tìm đến những nơi ở mới để sinh sản nên con nào con nấy bụng đầy trứng, béo nhẵn. Để bắt cá rô đồng, người dân quê tôi thường dùng lờ, một loại ngư cụ bằng tre được đan công phu nhưng cũng có khi kéo vó lưới hoặc đi câu…

Nếu đồng làng cho tôm cá thì vườn nhà, mẹ tôi cải tạo đất, trồng rất nhiều thứ rau, mùa nào thức ấy. Và hôm nào ba tôi ra đồng về, tay cầm xâu cá rô, mẹ lại sai tôi ra vườn hái cải vào nấu canh. Với chúng tôi khi ấy, những món ăn mẹ nấu chính là những gì thơm thảo, ngọt ngào nhất của tình mẹ và gia đình, quê hương.

Rô đồng nấu canh, mẹ chọn khoảng 4-5 con to khoảng chừng ba ngón tay, đặc biệt cá phải còn tươi sống và nhiều thịt. Biết anh em tôi thích ăn món canh rô đồng nấu cải nên mẹ thường trồng rau cải gối vụ, xen vụ, mà phải là cải bẹ xanh hoặc cải sen. Vì vị đắng hoặc cay rất riêng của cải kèm với vị gừng tươi sẽ làm cho món canh cá càng đặc biệt. Mẹ bảo, vị gừng sẽ cân bằng tính hàn, giúp món ăn càng tốt cho sức khỏe.

Mẹ lấy lượng nước luộc cá vừa đủ bữa ăn cho cả nhà, thêm chút gừng đã băm nhỏ, sau đó đun sôi, vớt bọt. Thịt cá được xào qua dầu và hành khô. Nước canh sôi, mẹ cho thịt cá và rau cải vào nồi và đẩy lửa đến khi rau chín, thêm gia vị cho vừa ăn rồi tắt bếp. Canh rô đồng nấu rau cải được mẹ múc ra bát, còn nóng hôi hổi, lại thêm cả chén cà muối trường trắng muốt đặt bên. Ngày mưa lạnh, đi học về, bụng đói cồn cào, ăn cơm nóng với miếng cà muối chua giòn, nhất là vị ngọt thơm, đậm đà của canh cá rô đồng nấu cải khiến chúng tôi cứ mãi không dứt cơn thèm.

Xa quê đã lâu nhưng mỗi mùa mưa về, tôi vẫn thường tìm đến các chợ quê những mong sẽ mua được mớ cá rô đồng cùng bó rau cải xanh để có thể nấu được tô canh còn đậm màu ký ức. Và chỉ thế thôi cũng đủ cho tôi nhận ra thế nào là hạnh phúc!

          Thu Đình