NGHE - THẤY & SUY NGẪM 09:02, 21/08/2019 GMT+7

BP - Bộ Công Thương vừa đưa dự thảo Thông tư quy định về sản phẩm, hàng hóa là của Việt Nam hoặc sản xuất tại Việt Nam để lấy ý kiến đóng góp từ người dân và doanh nghiệp. Theo đó, với thông tư này, các doanh nghiệp chân chính sẽ không phải đối diện với nguy cơ cáo buộc “gian lận xuất xứ”, tránh được rủi ro kiện tụng và mất uy tín với người tiêu dùng. Thông tư cũng sẽ giúp loại bỏ dần tình trạng hàng nhập khẩu nhập nhèm “đội lốt” hàng Việt Nam.

Thời gian qua, với sự vào cuộc tích cực của các cơ quan báo chí và ngành chức năng đã phát hiện nhiều vụ việc nổi cộm liên quan đến việc hàng hóa không sản xuất ở Việt Nam nhưng gắn mác Việt Nam rồi đưa ra thị trường đã gây bức xúc dư luận. Điển hình như lụa Khaisilk nhập toàn bộ sản phẩm từ Trung Quốc về Việt Nam gắn mác “made in Vietnam” khiến người tiêu dùng bất bình, tẩy chay. Bình Phước cũng không phải là ngoại lệ. Minh chứng rõ nét nhất là hạt điều - mặt hàng nông sản đặc trưng và nổi tiếng của Bình Phước vì có hàm lượng dinh dưỡng cao và hương vị thơm ngon. Cũng nhờ những yếu tố đặc trưng này mà hạt điều của tỉnh được cấp chỉ dẫn địa lý và đang từng bước xây dựng thương hiệu. Tuy nhiên, cũng từ đây đã phát sinh tình trạng không ít doanh nghiệp chế biến, cơ sở thu mua hạt điều ngay trên địa bàn tỉnh nhập khẩu điều từ các nước châu Phi hay trong khu vực về chế biến, gắn mác sản xuất tại Bình Phước - Việt Nam rồi đưa đi tiêu thụ và xuất khẩu.

Hiện có rất nhiều sản phẩm hàng hóa sản xuất tại Việt Nam có chất lượng cao, ổn định, ngày càng được người tiêu dùng trong nước và nhiều nước trên thế giới yêu thích, tin cậy và lựa chọn. Việt Nam đã và đang tham gia ngày càng sâu rộng vào thị trường thế giới với nhiều hiệp định thương mại tự do nên xuất hiện xu hướng hàng hóa nước ngoài mượn xuất xứ Việt Nam để hưởng lợi. Đây có thể coi là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng gian lận thương mại thông qua ghi nhãn xuất xứ hàng hóa sản xuất tại Việt Nam. Trong đó có không ít trường hợp hàng hóa được nhập khẩu hoặc đặt gia công tại nước ngoài nhưng lại gắn mác hàng sản xuất tại Việt Nam để đánh lừa người tiêu dùng. Ngoài ra, nước ta còn có nhiều chính sách ưu đãi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong nước phân phối, tiêu thụ hàng hóa để thúc đẩy phát triển sản xuất nhưng lại chưa có chế tài xử lý nghiêm... cũng tạo kẽ hở cho gian thương lợi dụng nhãn mác trục lợi.

Thực tế nêu trên khẳng định, việc gian lận nhãn sản xuất tại Việt Nam không chỉ gây hậu quả trực tiếp đến sản phẩm cụ thể, ảnh hưởng quyền lợi người tiêu dùng mà còn tác động không nhỏ đến các ngành hàng trong nước, làm giảm uy tín và tính cạnh tranh của hàng hóa sản xuất tại Việt Nam. Do đó, việc sớm ban hành bộ quy chuẩn hàng hóa “made in Vietnam” là đòi hỏi cấp bách hiện nay. Vì vậy, cần tập trung tăng cường quản lý, giám sát các hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, đầu tư nước ngoài; nâng cao nhận thức, hiệu quả thực thi các quy định pháp luật về phòng vệ thương mại; ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi gian lận xuất xứ hàng hóa...

Rất mong Bộ Công Thương hết sức thận trọng, lắng nghe ý kiến đóng góp của các cơ quan chuyên môn, doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân, đồng thời đánh giá tác động nhiều chiều để thông tư được thông qua nhận được sự đồng tình cao của xã hội.

 Lâm Phương