NGHE - THẤY & SUY NGẪM 08:36, 02/04/2019 GMT+7

BP - Cuối tuần qua, những ai quan tâm đến giáo dục đều chú ý tới thông tin đề môn Lịch sử lớp 9 kỳ thi học sinh giỏi của tỉnh Bình Thuận năm học 2018-2019 có sai sót sơ đẳng, nhưng đã lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội. Và ông Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Bình Thuận Phan Đoàn Thái đã xác nhận điều đó là có thật. Không ai nắm tay được cả ngày, sai sót trong cuộc sống là điều khó tránh, song sai sót này khiến nhiều người quan tâm ngỡ ngàng, giật mình. Bởi đây là lần thứ 2 trong 3 năm qua, cũng đề thi môn Lịch sử lớp 9 kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh và cũng của tỉnh Bình Thuận đã để xảy ra sai sót.

Câu 5 trong số 5 câu của đề thi năm nay có nội dung: “Trình bày những chủ trương mới của Đảng được đề ra trong hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ 8 (từ ngày 10 đến ngày 19-5-1945)”. Rất tiếc, đây là sự kiện diễn ra từ ngày 10 đến 19-5-1941, chứ không phải năm 1945. Có lẽ đây là sai sót ngoài ý muốn của người ra đề. Song điều đáng nói đây là đề thi học sinh giỏi cấp tỉnh, thời gian làm bài 150 phút, nhằm chọn ra những học sinh ưu tú nhất môn Lịch sử của Bình Thuận, chứ không phải đề kiểm tra thường xuyên trong lớp học.

Đặc biệt, đề kiểm tra 15 phút hay 45 phút chỉ một giáo viên tự chịu trách nhiệm ra cho lớp mình giảng dạy, còn kiểm tra cuối năm của một trường là đã có thẩm định của tổ bộ môn, ban giám hiệu... Tương tự như vậy, có hàng chục, hàng trăm đề thi học sinh giỏi cấp trường, rồi đến cấp huyện, mới tới duy nhất cấp tỉnh và đây là “thi” chứ không phải “kiểm tra”. Thi học sinh giỏi cấp càng cao càng được những nhà giáo giỏi hơn ra đề, càng qua nhiều bước thẩm định hơn, thẩm định ở trình độ cao hơn, nghiêm ngặt hơn, nhiều đề dự phòng hơn mới chọn được đề chính thức...

Ai cũng tin rằng, đề thi học sinh giỏi ở cấp tỉnh thì khó có thể có sơ suất, song không phải vậy. Thậm chí, chỉ 2 năm trước, cũng đề thi môn Lịch sử lớp 9 kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh của Bình Thuận đã xảy ra sai sót thuộc trường hợp “có 1 0 2”. Đề thi chia 2 phần rõ rệt, phần 1 là “lịch sử thế giới” gồm 2 câu, phần 2 “lịch sử Việt Nam” gồm 3 câu. Thế nhưng, bập vào ngay câu đầu tiên của đề, thuộc phần lịch sử thế giới lại là “Em hiểu như thế nào về “Phong trào Cần Vương”? Phong trào bùng nổ trong hoàn cảnh nào? Trình bày ngắn gọn diễn biến các giai đoạn của phong trào”.

Thôi rồi! Sau sai sót năm 1941 mà lại ra đề 1945, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Bình Thuận đã nói lời xin lỗi và cho biết sẽ kiểm tra lại tổ ra đề thi, kiểm điểm nghiêm túc người ra đề, song cũng trấn an câu hỏi không ảnh hưởng đến đáp án bài thi (?!). Còn với câu hỏi về lịch sử Việt Nam mà lại nhầm chỗ trong phần lịch sử thế giới, khi đó lại được giải thích câu hỏi chỉ đặt sai vị trí, học sinh trả lời đúng đáp án vẫn được chấm điểm bình thường (!).

Không chỉ người lớn, mà học sinh từng tham gia các kỳ thi cũng biết người ra đề ban đầu có thể nhầm lẫn, sai sót, nhưng cả một hội đồng thẩm định không nhận ra? Thật là khó tin. Và với đề thi học sinh giỏi cấp tỉnh của một tỉnh còn như vậy, sao trách được học sinh hay thế hệ trẻ ít hào hứng học, có những sai sót ngô nghê đến đau lòng trong các bài thi lịch sử. Bài học này càng ngẫm càng thấy thấm thía với ngành giáo dục, với mỗi người đứng trên bục giảng. 

Trần Phương