NGHE - THẤY & SUY NGẪM 09:21, 16/08/2018 GMT+7

BP - Sự kiện hơn 500/5.000 “nhà đầu tư” ký bản kiến nghị, yêu cầu Mỹ trục xuất Lê Minh Tâm, Giám đốc Sky Mining về Việt Nam để giải quyết tranh chấp tài chính, đang gây xôn xao dư luận cả nước. Theo các nhà đầu tư Sky Mining, ông Tâm và con trai bỏ sang Mỹ cùng với số tiền 36 triệu USD của họ. Và cho đến nay, vụ việc chưa có dấu hiệu nào cho thấy các nhà đầu tư có khả năng thu hồi vốn, dù chỉ là một phần nhỏ. Vì thế, lúc này những nhà đầu tư vào Sky Mining chỉ còn biết “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”, tức là trách mình trao nhầm vốn cho người không đáng tin cậy.

Mặc dù chưa có thông tin nào về số lượng các nạn nhân trong vụ mua máy đào tiền ảo (nhà đầu tư) ở Bình Phước, nhưng có không ít trường hợp đã phải bán nhà, tài sản để trả nợ. Cách đây không lâu, tại thị xã Đồng Xoài có hiện tượng rỉ tai nhau đầu tư mua máy đào tiền ảo từ Công ty Sky Mining của ông Tâm để hưởng siêu lợi nhuận. Cuối tháng 7 vừa qua, ông Tâm rời khỏi Việt Nam, mang theo toàn bộ vốn của 5.000 “nhà đầu tư” trong cả nước. Cách đây hơn chục năm, khi cơn bão đa cấp chưa làm mưa làm gió ở nước ta nhưng tại một số địa bàn vùng sâu, vùng xa của Bình Phước, đa cấp đã làm tan nát nhiều gia đình. Tại thị xã Đồng Xoài vào năm 2003, Công ty Sinh Lợi đã lợi dụng sự cả tin của người dân ở vùng nông thôn hẻo lánh để tổ chức hội thảo, tham quan giới thiệu thái quá về công năng một số sản phẩm như máy sục ôzôn, máy mát-xa, bếp điện, máy lọc không khí... và bán với giá cắt cổ. Sau đó, với chiêu bài chi trả hoa hồng cao và phong chức cho ai mời gọi được nhiều người tham gia hệ thống bán hàng đa cấp... đã khiến nhiều người lôi kéo cả bạn bè, người thân mua hàng đa cấp để hưởng hoa hồng. Hệ quả là mối quan hệ bằng hữu, ruột thịt rạn nứt vì những trò lừa đảo.

Trong năm 2016, cả nước có gần 70 công ty đa cấp như Thiên Ngọc Minh Uy, Zogor, My Fortunal, Vipha Việt Nam... (Bình Phước có 8 đơn vị) ra đời thu hút gần 700.000 người tham gia. Đặc biệt, “đại tá rởm” Lê Xuân Giang, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Liên kết Việt đã lừa đảo 66.880 người ở 27 tỉnh, thành với số tiền 2.100 tỷ đồng bằng trò lừa đảo đa cấp. Kinh doanh đa cấp là chiến lược tiếp thị tiên tiến trong việc đưa sản phẩm đến với người tiêu dùng. Thế nhưng, nhiều người đã lợi dụng ý nghĩa tốt đẹp này để biến tướng thành trò lừa đảo, huy động vốn trái phép bằng chiêu thức chi trả hoa hồng cao. Bên cạnh đa cấp, cơn bão “tín dụng đen” tại Bình Phước trong thời gian qua cũng đã khiến nhiều gia đình điêu đứng vì chủ hụi sau khi huy động được tiền đã mất khả năng chi trả. Việc gửi tiền cho chủ hụi để hưởng hoa hồng cũng là do lòng tham dẫn đến mất cả chì lẫn chài. 

Vụ Sky Mining được xem là một biến tướng của kinh doanh đa cấp. Ông chủ Sky Mining không chỉ đánh vào lòng tham mà còn thuyết giảng về đạo đức kinh doanh, “kiến thức tiền số” để mê hoặc các nhà đầu tư. Từ những khoản tiền hoa hồng, lợi nhuận được trả ban đầu đã khiến một số người lao vào như thiêu thân và rủ rê người khác tham gia hệ thống, đây chính là cơ hội để kẻ lừa đảo lợi dụng. Vì vậy, người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác và phải trách mình trước đừng để đến khi tiền mất thì hối không kịp.

Tấn Phong