NGHE - THẤY & SUY NGẪM 08:33, 05/06/2018 GMT+7

BP - Hôm nay (5-6), lễ phát động Tuần lễ quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; kỷ niệm Ngày môi trường thế giới trên địa bàn tỉnh sẽ được tổ chức tại thị trấn Đức Phong (Bù Đăng). Chủ đề Ngày môi trường thế giới năm 2018 là: “Giải quyết ô nhiễm nhựa và ni-lon”, nhằm kêu gọi cộng đồng thay đổi thói quen tiêu dùng và thải bỏ chất thải nhựa, ni-lon để giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.

Ngày xưa, mỗi lần đi chợ các bà mẹ thường mang theo chiếc rổ hay chiếc mủng, thời gian sau là giỏ cói hoặc túi vải... và tất cả thực phẩm hàng hóa đều được đựng trong đó. Tuy nhiên, mỗi thứ lại được gói trong lá chuối, lá sen, lá khoai môn, lá dong... Ngày nay, tất cả những thứ mà các bà nội trợ ngày xưa thường dùng đã được thay thế. Với ưu điểm bền, chắc, tiện dụng, giá rẻ, túi ni-lon có mặt ở mọi nơi, từ cửa hàng nhỏ lẻ đến các siêu thị và những trung tâm thương mại lớn. Khi túi ni-lon còn là của hiếm, mỗi chiếc túi thường được dùng nhiều lần cho đến khi rách hẳn mới bỏ. Nay thì từ bà bán cá đến cô bán rau, từ người bán hàng rong đến hàng quà sáng, ai cũng trữ bên mình hàng xấp túi ni-lon và rất hào phóng gói hàng cho khách. Hết một chu trình sử dụng, tất cả túi ni-lon đều được quẳng ra nơi đổ rác. Nhưng người dân lại chưa có thói quen đổ rác tại nơi quy định và phân loại rác vô cơ với rác hữu cơ. Nhiều nơi do thiếu nơi tập kết nên rác được đổ ngay vệ đường và thế là túi ni-lon vương vãi khắp nơi.

Việc xử lý rác thải, trong đó có túi ni-lon hiện chủ yếu được chôn lấp hoặc đốt. Nhưng theo các nhà khoa học, túi ni-lon được sản xuất từ nhựa PVC, có chứa clo, lưu huỳnh, dầu hỏa và nhiều hóa chất độc hại khác. Chất liệu này phải mất từ 200-500 năm để phân hủy. Và cho dù được chôn lấp hoặc đốt, túi ni-lon đều tạo ra khí thải có chứa chất độc, gây ung thư. Tình trạng sử dụng túi ni-lon một cách dễ dãi, không được kiểm soát không chỉ gây lãng phí mà còn tạo áp lực lớn cho công tác thu gom, xử lý rác thải và ảnh hưởng nặng, lâu dài tới môi trường. Kết quả khảo sát của Bộ Tài nguyên và Môi trường mới đây cho thấy, bình quân mỗi gia đình Việt sử dụng 223 túi ni-lon/tháng, tương đương 1kg/hộ/tháng. Chỉ riêng 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, trung bình một ngày thải ra môi trường khoảng 80 tấn nhựa và túi ni-lon - một con số thách thức đối với môi trường.

Từ những tác hại khôn lường do chất thải nhựa, ni-lon gây ra, nhiều hội thảo cấp quốc gia, quốc tế về vấn đề rác thải nói chung, rác ni-lon, nhựa nói riêng đã được tổ chức. Giải pháp được nhiều nhà khoa học đưa ra là đánh thuế nặng đối với mặt hàng túi ni-lon không phân hủy; đồng thời khuyến khích sản xuất các loại túi ni-lon tự hủy, thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, các sản phẩm được sản xuất từ nguyên liệu tự nhiên bao giờ giá thành cũng cao và việc thay đổi một thói quen là không dễ. Bởi thế, các hội, đoàn thể mà điển hình là hội phụ nữ đã phát động phong trào không dùng túi ni-lon. Tại Chi hội phụ nữ ấp Chợ, xã Tân Tiến (Đồng Phú), mỗi khi đi chợ các mẹ, các chị đều mang theo làn nhựa, hộp nhựa đựng thực phẩm thay vì sử dụng túi ni-lon. Mô hình ban đầu chỉ có 35 hội viên tham gia nhưng nay đã được nhân rộng, góp phần hạn chế rác thải ni-lon, giảm tác động xấu đến môi trường.

Không đao to búa lớn, không khẩu hiệu, biểu ngữ, không tốn tiền và mất thời gian tổ chức hội thảo, việc làm tưởng chừng rất nhỏ của phụ nữ ấp Chợ, xã Tân Tiến đang trực tiếp bảo vệ môi trường một cách thiết thực nhất.

Nguyên Thủy