NGHE - THẤY & SUY NGẪM 15:06, 13/11/2017 GMT+7

Cũng như ở hầu hết các quốc gia đang phát triển khác, việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe của người dân Việt Nam hiện chưa được quan tâm đúng mức. Nguyên nhân lớn nhất là bởi kinh tế khó khăn, đời sống thiếu thốn, còn nhiều nhu cầu sát sườn hơn. Tuy nhiên, đó là với người dân các nước khác, còn ở Việt Nam thì không hẳn vậy.

Trong các cuộc “bình loạn”, người Việt thường được xem là “liều mạng” nhất thế giới bởi nhiều lý do, như xem đường giao thông là của riêng mình nên hay vi phạm pháp luật dẫn tới tai nạn thiệt mạng; không sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc tại công trường hay xịt thuốc bảo vệ thực vật trên vườn rẫy... Đặc biệt, không chỉ người dân, mà cả những người làm trong ngành y tế cũng vô tư bán - mua thuốc tây về uống mà không qua khám bệnh, kê đơn của bác sĩ. Giá một lần khám bệnh tổng quát chỉ tương đương hóa đơn tính tiền của... một buổi nhậu, song rất nhiều người nhậu hằng ngày, hằng tuần, nhưng cả năm, thậm chí nửa đời người chưa từng chủ động kiểm tra sức khỏe, chỉ đến khi đổ bệnh nặng mới cầu cứu bác sĩ.

Không những thế, cách sử dụng thuốc cũng để lại rất nhiều hệ lụy. Mặt bằng hiểu biết của người Việt Nam về y học nói chung và sử dụng thuốc tây nói riêng rất kém, đặc biệt không phân biệt được loại nào là kháng sinh, loại nào không phải kháng sinh, thậm chí nhiều người còn nhầm lẫn giữa kháng sinh với thực phẩm chức năng. Rất nhiều người bị bệnh cứ nằng nặc đòi mua kháng sinh về uống cho nhanh khỏi (trong khi nhà thuốc chỉ mong bán được hàng, miễn không để lại hậu quả tức thì), ngược lại nhiều người uống kháng sinh chưa hết toa bác sĩ kê đã dừng vì thấy bệnh đỡ mà không biết tác hại sẽ làm tăng nguy cơ lờn thuốc, kháng thuốc...

Những điều đó khiến Việt Nam trở thành một trong những quốc gia hàng đầu trên thế giới được WHO quan tâm tăng cường truyền thông nhận thức về sử dụng kháng sinh hiệu quả. WHO kêu gọi các quốc gia thành viên cùng đối tác trong lĩnh vực y tế và người dân tham gia truyền tải những thông điệp quan trọng về tình hình kháng kháng sinh hiện nay. Điển hình như điều trị bằng kháng sinh không hiệu quả chỉ riêng với các trường hợp nhiễm khuẩn đã dẫn tới hằng năm có gần nửa triệu người trên thế giới tử vong - bằng 1/2 dân số một tỉnh trung bình ở Việt Nam. Một số loại vi khuẩn có khả năng gây nhiễm trùng nghiêm trọng đã kháng với hầu hết các phương pháp điều trị hiện tại...

Nền y học của Việt Nam đã có hàng ngàn năm lịch sử. Những thành tựu về y học cổ truyền của nước ta đã được cả thế giới biết đến. Tuy nhiên, đi cùng với đó, cách nghĩ là “thuốc” thì sẽ “bổ” đã ăn sâu vào nhận thức của nhiều người. Khi có bệnh thì hay “vái tứ phương”, ai chỉ gì cũng nghe, bảo uống gì, ăn gì cũng uống, cũng ăn mà không biết rằng, không chỉ thuốc tây y, cả thuốc đông y cũng có kháng sinh. Điều trị, uống thuốc đông y hay tây y, nếu không đúng liều lượng, không theo chỉ dẫn của bác sĩ, cũng đều dẫn tới hệ lụy kháng thuốc. Chỉ riêng chuyện đó thôi, khi có bệnh cũng không nên giải quyết theo kiểu “vái tứ phương” xưa nay nữa, mà hãy tìm đến bác sĩ.

Hưng Nguyên