NGHE - THẤY & SUY NGẪM 07:55, 27/09/2017 GMT+7

Điều rất lạ là trong số 5 nhóm mặt hàng nhập khẩu lớn nhất từ Thái Lan vào nước ta 8 tháng qua, có nhiều mặt hàng Việt Nam đã sản xuất được, thậm chí rất có thế mạnh như hàng điện gia dụng và linh kiện (646 triệu USD), xăng dầu các loại (406 triệu USD), chất dẻo nguyên liệu (403 triệu USD)... Điều này cho thấy, hàng Việt vẫn chưa được chính người Việt tin dùng. 

Cách đây hơn 2 thập kỷ, khi nhắc đến chiếc xe Dream sản xuất tại Thái Lan, rất nhiều người đã ước mơ được sở hữu, bởi chất lượng và kiểu dáng, mẫu mã rất bắt mắt. Rồi áo thun, hàng điện tử gia dụng, sản phẩm nhựa, mỹ phẩm, chất tẩy rửa, sản phẩm nội thất... đến cả dép tông Thái cũng dần len lỏi vào các siêu thị, cửa hàng và từng gia đình Việt. Là nước có thế mạnh về rau quả, thế nhưng 8 tháng qua, Việt Nam nhập tới 618 triệu USD rau quả, chủ yếu là hạt điều, chôm chôm, nhãn, sầu riêng, dâu tây, măng cụt, mít, me, mận, mơ, xoài, bơ, ổi, bưởi, cam, dừa... Ngược lại, Thái Lan mới cấp phép cho thanh long, vải và nhãn của Việt Nam vào thị trường của mình. Thái Lan liên tục đưa ra các chiến lược quảng bá thương hiệu và đặc biệt chú trọng đến xuất khẩu. Hằng năm, Chính phủ Thái Lan đều dành một khoản ngân sách không nhỏ cho việc xúc tiến đầu tư ra nước ngoài và thực hiện rất bài bản, đánh trúng tâm lý, tính cách, sở thích của người dân mỗi nước. Các công ty du lịch của Thái Lan cũng thực hiện chiến lược quảng cáo hàng Thái ngay từ khi du khách bước chân xuống sân bay. Đặc biệt, khi làm các thủ tục cho du khách về nước, nhân viên sân bay khá “thoáng” với những sản phẩm của Thái. Thậm chí nhân viên bán hàng và hướng dẫn viên du lịch còn chỉ cho du khách cách mang được nhiều hàng Thái về nước với cước phí thấp, dễ vận chuyển. Và một trong những lý do để Thái Lan tận dụng cơ hội đưa hàng vào nước ta là Việt Nam đang thực hiện lộ trình giảm thuế theo cam kết trong Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA). Trong đó, nhiều mặt hàng nhập khẩu từ Thái Lan được hưởng thuế suất thuế ưu đãi. Bên cạnh đó, thời gian qua, các tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Thái Lan đã mua bán, sáp nhập các chuỗi bán lẻ tại Việt Nam, đồng thời xây dựng kế hoạch mở rộng tại Việt Nam... Vì vậy, việc nhập siêu trong 8 tháng của năm 2017 tăng 15,6% so với cùng kỳ năm 2016 là điều đáng phải suy nghĩ. 

Vẫn biết trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập, việc nhập siêu là bình thường. Tuy nhiên, con số đã nêu mới chỉ là ở Thái Lan, trong khi Việt Nam đang nhập siêu rất nhiều nước và cán cân thương mại vẫn nghiêng về các nước khác. Điều đó cho thấy, hàng Việt đang thua trên sân nhà bởi sức cạnh tranh thấp, mẫu mã và chất lượng chưa tạo được lòng tin với người tiêu dùng. Đặc biệt là việc quảng bá, tạo thương hiệu cho hàng Việt chưa được quan tâm, chú trọng. Chúng ta không thể hô hào, cổ động ưu tiên dùng hàng Việt trong khi chất lượng và mẫu mã kém xa hàng ngoại, giá lại cao; đồng thời thiếu các chính sách cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp, nhà sản xuất... Đây chính là những điểm mấu chốt để giải bài toán giảm nhập siêu và thực hiện cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Hoàng Ngọc