NGHE - THẤY & SUY NGẪM 16:53, 22/06/2017 GMT+7

>> Đề thi môn Văn “dễ thở” nhưng không đột phá

BP - Trong ba ngày từ 22 đến 24-6, gần 870.000 thí sinh cả nước tham dự kỳ thi THPT quốc gia 2017. Và khi kỳ thi chỉ còn đếm từng ngày thì Công an thành phố Hà Nội đã phát hiện 5 đối tượng kinh doanh thiết bị tai nghe, thu phát tín hiệu kích thước nhỏ nhằm mục đích gian lận trong thi cử. Thông qua website, diễn đàn trực tuyến, tài khoản Facebook, Youtube... các đối tượng bán thiết bị tai nghe siêu nhỏ dạng vòng dây đồng đeo cổ hay thẻ ATM in dòng chữ “Mastercard” để ngụy trang nhưng có khe cắm thẻ sim kết nối không dây với một tai nghe để nghe, gọi độc lập. Ngoài ra còn có thiết bị vỏ máy tính nhưng ruột là điện thoại iPhone, có thể chụp ảnh đề thi chuyển ra ngoài và nhận đáp án từ ngoài gửi vào hoặc thiết bị dán mặt đồng hồ nhưng là điện thoại và tai nghe của nó chỉ bằng hạt gạo đặt vào trong tai... Việc phát hiện mới là bề nổi còn “tảng băng chìm” lớn đến đâu và “phân bố” những tỉnh, thành nào thì lại đang là bài toán khó chưa tìm ra đáp số.

Trải qua 942 năm, tính từ kỳ thi “Minh kinh bác học” dưới thời nhà Lý năm 1075 được xem là khởi đầu cho thi cử ở nước ta, việc thi cũng như gian lận trong thi cử giờ đã khác xưa rất nhiều. Đương nhiên, thời đại công nghệ số thì phải có thiết bị số hỗ trợ... Theo ngành chức năng, thị trường Việt Nam còn bán loại ống nhòm có thể quan sát vật xa 2km. Với thiết bị này, người sử dụng chỉ cần chọn vị trí thuận lợi, rồi gắn kết với điện thoại thông minh là chụp rõ đề thi. Theo đó, đề, đáp án có thể còn được đẩy lên internet khi thời gian làm bài chưa hết... Với sự hỗ trợ của công nghệ như thế, liệu ai dám chắc không thể để lọt “cử nhân bù nhìn”, “tiến sĩ giấy”?

Thời nào, tựu trung lại thông qua thi cử cũng vì mục đích chọn hiền tài cho đất nước. Nhưng cũng từ đây, nhiều người kém tài vẫn muốn tiến thân bằng con đường khoa cử mà sinh ra gian lận. Dưới thời phong kiến, những đời vua thịnh trị thường chọn cách thi cử là biện pháp quan trọng nhất để tuyển chọn đội ngũ quan lại. Việc tổ chức các kỳ thi chặt chẽ, nghiêm minh đã thật sự tuyển chọn được hiền tài cho quốc gia, làm rạng danh dân tộc. Lịch sử còn ghi danh những vị vua coi trọng việc tuyển chọn nhân tài qua việc trực tiếp ra đề thi, trực tiếp chấm bài thi của thí sinh để chọn ra những người ưu tú bổ nhiệm làm quan chăm lo việc nước, việc dân.

Đồng thời, ông cha ta cũng nhận thức rất rõ tác hại của việc gian lận trong trường thi nên ngoài việc buộc sĩ tử phải trải qua nhiều kỳ thi để xác định kiến thức thì những kẻ “mua quan” hay gian lận ngoài bị tước bỏ học vị còn phải chịu hình phạt với mức độ khác nhau. Điều 99, Bộ luật Hồng Đức quy định: “Những người giấu sách vở đem vào trường thi phải phạt 80 trượng”. Đến đời vua Thiệu Trị, ngoài phạt sĩ tử gian lận thì những người liên quan cũng phải chịu hình phạt, nhẹ thì bãi chức, giáng chức, nặng bị khép vào tội giảo (thắt cổ), xử tử...

Ngày nay, việc thi dễ dãi, gian lận bị phát hiện cùng lắm thì bị đánh trượt, sang năm thi tiếp. Còn nếu “trót lọt” thì nghiễm nhiên sẽ có bằng cấp và “Cũng cờ, cũng biển, cũng cân đai/Cũng gọi ông nghè có kém ai” (Nguyễn Khuyến) nên gian lận không dừng lại. Điều đó gây nên tình trạng lộn xộn, học giả - bằng thật, làm mất lòng tin trong nhân dân, lãng phí tiền bạc của gia đình, Nhà nước, suy yếu chất lượng giáo dục - đào tạo. Quả thật, chỉ khi ngăn chặn được gian lận thi cử, tạo ra công bằng: học sao - kết quả vậy thì mới mong chọn đúng người thực tài. Như thế mới giúp xã hội phát triển bền vững.

An Nhiên