NGHE - THẤY & SUY NGẪM 08:48, 31/05/2017 GMT+7

Ngày 27-5, trang điện tử VTC News đưa tin, mới đây Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) đã xếp hạng giáo dục tiểu học theo thang điểm từ 1 (kém nhất) đến 7 (tốt nhất) của các nước trên thế giới. Theo đó, Việt Nam đứng thứ 91 (3,5) trong số 144 quốc gia và vùng lãnh thổ được đánh giá, thấp hơn nhiều nước trong khu vực như Thái Lan (3,6, xếp thứ 90), Lào (3,7, xếp thứ 84), Philippines (4,2, xếp thứ 60), Indonesia (4,4, xếp thứ 48), Malaysia (5,3, xếp thứ 17), Singapore (6, xếp thứ 3). Như vậy, Việt Nam vẫn xếp sau nước bạn Lào tới 7 bậc. Và khi trao đổi với báo chí, Phó giáo sư Văn Như Cương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Trường THCS Lương Thế Vinh (Hà Nội) cũng đưa ra con số: Trong hai mùa tuyển sinh vừa qua, mỗi năm Trường THCS Lương Thế Vinh nhận được khoảng 4.000 hồ sơ xét tuyển vào lớp 6. Trong đó có đến 1.000 hồ sơ được điểm 10 tuyệt đối cả 2 môn Toán, Tiếng Việt suốt 5 năm tiểu học...

Nhắc lại chuyện điểm và cách xếp hạng, cách nay gần 3 năm, Bộ GD-ĐT ban hành Thông tư số 30 về đánh giá học sinh tiểu học, trong đó quy định chỉ nhận xét, đánh giá thay cho chấm điểm kết hợp với nhận xét. Tuy nhiên, khi đưa vào áp dụng, Thông tư 30 đã vấp phải sự phản ứng mạnh của chính những người đứng lớp và các bậc phụ huynh. Sau 2 năm thực hiện, Bộ GD-ĐT phải ban hành Thông tư số 22 sửa đổi với nhiều điểm mới khắc phục những bất cập của Thông tư số 30, nhưng vẫn giữ quy định đánh giá bằng nhận xét không cho điểm. Riêng 2 môn Toán, Tiếng Việt ở lớp 4, 5 sẽ có thêm bài kiểm tra bằng điểm số vào giữa và cuối kỳ. Những tưởng từ đây, việc chấm điểm, xếp loại sẽ đi vào thực chất hơn, phản ánh đúng lực học của học sinh. Nhưng trái lại, những điểm 9, 10 xuất hiện ngày càng nhiều, thậm chí là lạm phát khi Bộ GD-ĐT cấm thi tuyển vào lớp 6, chỉ xét học bạ để tuyển sinh. Những điểm 9, 10 đã phát huy tác dụng trong kỳ tuyển sinh vào đầu cấp bậc THCS. Do có quá nhiều hồ sơ điểm 10 trong các bộ hồ sơ đăng ký, nhiều trường điểm, nằm top trên đã dùng đến tiêu chí phụ là ưu tiên học sinh có giải thưởng trong các kỳ thi do ngành giáo dục tổ chức. “Có cầu ắt có cung”, nhiều cuộc thi được tổ chức, trong đó xuất hiện trường hợp dễ dãi trong chấm giải chỉ với mục đích “làm đẹp” các bộ hồ sơ. Và khi vào bậc học THCS thì lực học của học sinh mới thực sự “lộ ra”. Có em bị đuối, không theo kịp chương trình mặc dù ở bậc tiểu học từng là học sinh giỏi, xuất sắc.

Năm học 2006-2007, ngành GD-ĐT phát động cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”. Có thể khẳng định, những năm đầu triển khai, chất lượng dạy và học có chuyển biến tích cực, chất lượng giáo dục được nâng lên đáng kể. Tuy nhiên gần đây, tình trạng lạm phát về điểm số, các danh hiệu thi đua... xuất hiện trở lại, ảnh hưởng lớn đến chất lượng giáo dục, nhất là ở các bậc học cao hơn. Xếp hạng của WEF là một kênh thông tin đáng để các nhà quản lý cũng như lãnh đạo ngành GD-ĐT lưu tâm, chuẩn bị cho năm học kế tiếp với tinh thần “dạy thật, học thật, thi thật”.

Hoàng Ngọc