NGHE - THẤY & SUY NGẪM 08:45, 17/05/2017 GMT+7

BP - Nhằm hỗ trợ ngư dân tiếp cận nguồn vốn để đầu tư phát triển nghề nghiệp, ngày 7-7-2014, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định số 67/2014/NĐ-CP về một số chính sách phát triển thủy sản. Nghị định đã quy định rõ các chính sách về đầu tư, tín dụng, bảo hiểm, ưu đãi thuế... nhằm phát triển thủy sản dành cho đối tượng là tổ chức, cá nhân Việt Nam hoạt động thủy sản; các chủ tàu đặt hàng đóng mới tàu, nâng cấp tàu (thay máy mới, gia cố bọc vỏ thép, bọc vỏ vật liệu mới, mua ngư lưới cụ, trang thiết bị hàng hải, trang thiết bị bảo quản hải sản, bốc xếp hàng hóa) phục vụ hoạt động khai thác hải sản. Đây là một chính sách “đúng và trúng” nhằm tạo điều kiện thuận lợi để ngư dân có điều kiện hiện đại hóa tàu thuyền và những trang thiết bị, ngư lưới cụ, giúp họ yên tâm khai thác nguồn tài nguyên dồi dào trên vùng biển thuộc chủ quyền của nước ta.

Từ khi được tiếp cận nguồn vốn, hàng ngàn ngư dân các tỉnh ven biển từ miền Bắc, miền Trung và miền Nam đã mạnh dạn đóng mới những con tàu vỏ thép trị giá hàng chục tỷ đồng với trang bị hiện đại có khả năng vươn khơi, bám biển dài ngày; chịu được sóng to, gió lớn khi biển động. Nhờ hoạt động hiệu quả nên chỉ sau 1-2 năm, một số chủ tàu đã cơ bản trả xong số tiền vay ngân hàng. Đây là tín hiệu rất đáng mừng đối với bà con ngư dân.

Thế nhưng theo những phản ánh của báo chí trong thời gian gần đây, một số tàu vỏ thép của ngư dân ở miền Trung (chủ yếu là tỉnh Bình Định) đã liên tục gặp sự cố phải nằm bờ để sửa chữa. Có tàu bị xuống cấp nghiêm trọng; vỏ tàu bong tróc, rỉ sét; hệ thống máy móc, hầm lạnh đều “có vấn đề” dù các công ty đóng tàu chỉ mới bàn giao cho ngư dân được vài tháng. Theo lý giải của ngư dân, nguyên nhân chính khiến các con tàu vỏ thép trị giá hàng chục tỷ đồng xuống cấp là do các công ty đóng tàu không thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng. Cụ thể là gian dối, tự ý thay đổi vật liệu (hợp đồng cam kết là tàu được đóng vỏ bằng thép Hàn Quốc thì họ lại dùng thép Trung Quốc), phần thép ở thân tàu cũng bị rút mỏng; động cơ, máy móc sử dụng những loại không có nguồn gốc đảm bảo... Kết quả là tàu hoạt động kém hiệu quả, không chịu được sóng to, gió lớn khi biển động. Nhưng điều đáng lên án hơn là khi xảy ra những sự việc như vậy, các công ty đóng tàu lại chối bỏ trách nhiệm, đổ lỗi cho ngư dân vận hành tàu không đúng quy trình kỹ thuật; việc bảo trì, bảo dưỡng chưa được chú trọng.

Đã bao đời nay, bản tính của bà con ngư dân là thật thà, chất phác. Hầu hết bà con chỉ ra khơi trên những chiếc tàu vỏ gỗ có công suất nhỏ, làm ăn theo kiểu “nhờ trời” nên hiệu quả kinh tế thấp. Nghị định số 67 của Chính phủ đã thổi một luồng gió mới, giúp các ngư dân thay đổi tư duy, mạnh dạn vay vốn đầu tư phương tiện hiện đại để phát triển ngành nghề. Nhưng Nhà nước chỉ hỗ trợ một phần tiền lãi, còn tiền gốc thì bà con phải trả. Vì vậy, những chiếc tàu vỏ thép hoạt động không hiệu quả, cuộc sống của ngư dân không những không cải thiện mà còn có nguy cơ trở thành “con nợ” khó đòi của các ngân hàng.

Để một chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước đi vào cuộc sống mang đầy đủ ý nghĩa và giá trị, đồng thời đảm bảo quyền lợi cho ngư dân cần sự vào cuộc quyết liệt của các ngành chức năng, kiểm tra, xử lý nghiêm những chiêu trò làm ăn gian dối, trục lợi của các công ty đóng tàu. Bởi vì những con tàu đó là khối tài sản lớn, mang theo bao hy vọng, thậm chí là cả mạng sống của bà con ngư dân.  

Nguyễn Bảo