NGHE - THẤY & SUY NGẪM 14:54, 28/04/2017 GMT+7

BP - Bộ GD-ĐT vừa công bố dự thảo chương trình phổ thông tổng thể để lấy ý kiến góp ý của các cấp, ngành và nhân dân. Điểm mới của dự thảo chương trình là giảm số môn học, không quy định cứng thời gian từng môn; việc dạy ngoại ngữ có thể bắt đầu từ lớp 1; từ lớp 10 học sinh được định hướng nghề nghiệp; số tiết mỗi môn cần đạt trong năm, thời gian học sẽ do từng trường sắp xếp... Chương trình hướng tới giúp học sinh hình thành và phát triển 6 phẩm chất: Yêu đất nước, yêu con người, chăm học, chăm làm, trung thực, trách nhiệm. Các năng lực được đặt ra cho người học ở chương trình mới gồm: Tự chủ và tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo.

Việc cải cách với tham vọng giảm áp lực học cho học sinh nhưng nâng cao chất lượng giáo dục là vấn đề không mới. Thời gian qua, có nhiều thông tư, nghị định, dự án vì mục tiêu này được triển khai, điển hình như VNEN, Thông tư số 30/2014/TT-BGDĐT (sau đó sửa đổi bằng Thông tư số 22/2016/TT-BGDĐT), Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, giai đoạn 2008-2020”... nhưng chính việc đặt ra quá nhiều mục tiêu to lớn không tương xứng với cơ sở vật chất, chuyển dịch tư duy cải cách đã và đang trở thành áp lực không nhỏ cho cả thầy và trò...

Cũng theo dự thảo chương trình, học sinh sẽ được tiếp cận nhiều môn học tích hợp như khoa học tự nhiên (tích hợp Toán, Lý, Hóa), khoa học xã hội (tích hợp Văn, Sử, Địa). Số giờ học không tăng trong khi số môn học giảm khiến nhiều giáo viên phải lo lắng. Bởi việc tích hợp (kiểu dồn 3, 4 môn thành 1 môn) thì chỉ cần 1-2 giáo viên, vậy những giáo viên kia “đi đâu về đâu” hay lại cùng chia nhau mỗi người dạy vài tiết? Điều đó đồng nghĩa với việc giáo viên dôi dư không hề nhỏ. Ngoài ra, chương trình cũng đòi hỏi một cô phải dạy được 3, 4 môn khi tích hợp. Giỏi 1 môn đã khó, làm sao giỏi cả 3 môn?

Điều đáng nói nữa là các trường ở nông thôn hầu hết thiếu cơ sở vật chất. Một lớp quá đông học sinh thì việc kê bàn ghế làm việc nhóm và ổn định trật tự nhóm đã khó, nói gì đến quản lý hoạt động khác... Theo chương trình mới, trường buộc phải cho học sinh học 2 buổi/ngày mới đáp ứng được nội dung. Nhưng thực tế không phải trường nào và ở đâu cũng có sẵn phòng học. Xây dựng nông thôn mới cũng đưa cơ sở vật chất trường học là một trong 19 tiêu chí đánh giá. Nhưng từ thực tế ai cũng đã thấy, đây là tiêu chí khó đạt. Như vậy, làm sao các trường có thể chủ động “đón đầu” chương trình vào năm học mới 2018-2019 như dự kiến đề ra?

Chương trình ấn định thời gian như vậy có quá sớm và có khả thi hay lại tiếp tục biến thầy và trò thành “chuột bạch”? Chuột bạch có thể loại bỏ khi không đáp ứng thử nghiệm, nhưng chương trình giáo dục không như mong đợi thì rất nhiều khóa học, cả thầy và trò phải gánh chịu hậu quả và hệ lụy cũng không ngắn. Cải cách là tốt nhưng liên tục cải cách thì chỉ làm cho những người trong cuộc thêm hoang mang và ngành thiếu tính ổn định mà thôi.

An Nhiên