NGHE - THẤY & SUY NGẪM 14:00, 26/03/2017 GMT+7

BP - Thời gian gần đây, có thông tin các doanh nghiệp cho nghỉ việc những lao động từ 35 tuổi trở lên, chủ yếu đối với nữ. Điều này đang là nỗi lo của rất nhiều người, đặc biệt là với công nhân nữ, vì nó ảnh hưởng không chỉ đến bản thân họ mà còn đảo lộn cả cuộc sống gia đình. Một con số đáng lo ngại vừa được Viện Công nhân và Công đoàn Việt Nam đưa ra, đó là: 80% phụ nữ ở tuổi trên 35 trong các khu công nghiệp đang bị đào thải hoặc tự bỏ việc. Thậm chí có những trường hợp lao động nữ gắn bó với công việc hơn 10 năm nhưng lại bị cho nghỉ việc, với lý do “cơ cấu lại sản xuất”.

Theo số liệu khảo sát của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, hiện nay cả nước có gần 300 khu công nghiệp và khu chế xuất, thu hút hơn 2,8 triệu lao động. Tuy nhiên, một quy định “bất thành văn” trong giới doanh nghiệp là không tuyển lao động trên 35 tuổi. Điều này đã và đang gây nên sự lãng phí nguồn nhân lực và làm gia tăng nguy cơ thất nghiệp của người lao động khi ở độ tuổi này. Bình Phước là một trong những địa phương có tốc độ phát triển công nghiệp khá nhanh. Những năm gần đây, số lượng công nhân tăng đáng kể và hiện là lớp công nhân ở độ tuổi dưới 35. Bởi khi tuyển lao động, các công ty trong khu công nghiệp đều quy định chỉ tuyển độ tuổi từ 18-30.

Một thực tế hiện nay tại các doanh nghiệp có dây chuyền hiện đại đều muốn sử dụng lao động trẻ. Lý do rất dễ hiểu là sử dụng lao động trẻ, ít thâm niên sẽ không phải trả lương cao, lại có thể tận dụng được sức lao động khỏe hơn. Vì vậy, lao động ngoài 30 tuổi với mức lương và mức đóng bảo hiểm xã hội tăng lên rất dễ bị sa thải. Theo các chuyên gia kinh tế, thị trường lao động hiện nay tồn tại một nghịch lý là dù khan hiếm lao động nhưng các doanh nghiệp vẫn duy trì một nguyên tắc chung là không tuyển dụng người quá 35 tuổi. Người lao động muốn được gắn bó lâu dài với nơi mình làm việc, nhưng doanh nghiệp lại chỉ quan tâm đến việc tiết kiệm chi phí mà vẫn có đủ nguồn lực để sản xuất. Nông thôn đang là nguồn cung cấp nhân lực acho các khu công nghiệp, nhưng cũng chính số lao động này lại đang là đối tượng có nguy cơ bị sa thải nhiều nhất. Và khi bị sa thải họ rất khó có thể tìm được việc làm mới nên buộc phải trở lại quê nhà.

Từ thực tế nêu trên, các cơ quan quản lý cần vào cuộc và đưa ra các chế tài, quy định nhằm bảo vệ hợp pháp quyền và lợi ích cho người lao động. Ngành chức năng cần kiểm tra, giám sát các doanh nghiệp lợi dụng kẽ hở để “lách luật”. Bên cạnh đó, phải kiểm soát chặt chẽ việc doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ đóng các loại bảo hiểm cho công nhân. Đối với người lao động, trước mắt cần chủ động nâng cao tay nghề để chuẩn bị cho việc chuyển đổi nghề khi gặp rủi ro. Hiện nay, nhà nước có chương trình đào tạo lại cho người thất nghiệp để có thêm điều kiện học nghề. Tuy nhiên, hầu hết người lao động chỉ muốn nhận tiền thất nghiệp chứ chưa muốn học nghề. Do đó, khi thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp, các trung tâm dịch vụ việc làm và đơn vị chức năng, các hội, đoàn thể cần tuyên truyền và triển khai hiệu quả hơn chương trình dạy nghề, nhất là những lao động bị doanh nghiệp cho thôi việc.

Thanh Hà