NGHE - THẤY & SUY NGẪM 16:20, 25/11/2016 GMT+7

BP - Ngày nhà giáo Việt Nam năm nay đã đi qua. Hơn 17 ngàn giáo viên ở Bình Phước cũng như 1,3 triệu giáo viên cả nước đã trở lại với bục giảng quen thuộc của mình. Những năm gần đây, mặc dù ngành giáo dục nói chung và một bộ phận giáo viên nói riêng còn nhiều khiếm khuyết khiến cả xã hội quan tâm, thậm chí bức xúc, nhưng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng ngành giáo dục đã có nhiều thành tựu đáng tự hào. Một bộ phận giáo viên đánh mất sự “tôn sư” trong lòng phụ huynh và học sinh, nhưng một bộ phận lớn hơn giáo viên vẫn giữ được phẩm giá của người được cả xã hội tôn vinh gọi là “thầy”.

Xin được lấy một câu chuyện ở huyện Bù Đăng để minh họa cho điều đó: Dịp kỷ niệm 34 năm Ngày nhà giáo Việt Nam năm nay, cựu học sinh lớp 12 K99 Trường THPT Bù Đăng tổ chức lễ trao tặng nhà cho cô Nguyễn Thị Hường, sinh năm 1962, từng là giáo viên chủ nhiệm của lớp. Cô Hường là giáo viên dạy Văn từ năm 1986, vừa nhận quyết định nghỉ hưu theo chế độ. Do điều kiện kinh tế khó khăn nên cô phải thuê nhà trọ hoặc ở nhà tập thể của trường. Cựu học sinh lớp 12 K99 thành lập ban liên lạc, đóng góp được 230 triệu đồng, vận động thêm các thế hệ học trò cô đã từng dạy, tổng cộng được 260 triệu đồng, rồi mua đất, xây căn nhà; cựu học sinh lớp 12K 2001 của trường đóng góp được 33,6 triệu đồng làm sân bê tông, hàng rào tặng cô. Trong buổi lễ, cô trò xúc động ôn lại kỷ niệm về tình thầy trò, tình bạn và mái trường thân yêu, đại diện chính quyền và hàng xóm tới chúc mừng...

Những câu chuyện “đẹp như tranh” về tình thầy trò trên đất nước Việt Nam không biết bao nhiêu kể xiết và xuyên suốt chiều dài của lịch sử dân tộc. Ở mỗi tầng nấc khác nhau có những câu chuyện khác nhau. Thời phong kiến có tình thầy trò giữa vua là học trò với bề tôi và là thầy, giữa thầy đồ nghèo với học trò sau là quan lớn của triều đình, giữa thầy đồ với những học trò chỉ học “nhất tự” để biết viết tên của mình...

Ngày nay, sự phát triển nhanh chóng của khoa học và giáo dục hiện đại đã làm thay đổi mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, trong đó có cả mối quan hệ thầy - trò. Ở đâu đó xảy ra tình trạng đạo thầy trò sứt mẻ, thậm chí có học trò “xách dao” tới thăm thầy. Có trường hợp thầy không giảng kiến thức chính trên lớp mà để dành cho buổi học thêm ở nhà. Có trường hợp thầy xưng hô mày - tao với học trò, chửi bới học trò “vô học”, dọa học trò “tao là cung bọ cạp, sẽ xử lý chúng mày”. Thậm chí có trường hợp thầy “đổi tình lấy điểm” với trò...

Thực tế cho thấy, đó chỉ là những “hạt sạn” trong đội ngũ những người đứng trên bục giảng hiện nay. Cho dù bị ảnh hưởng bởi nhiều khía cạnh khác nhau, ít nhiều bị tác động bởi hoàn cảnh xung quanh và sự hội nhập văn hóa với thế giới, nhưng truyền thống “tôn sư trọng đạo” vẫn là cốt lõi trong mối quan hệ thầy - trò, là bản sắc của dân tộc Việt Nam, đồng thời cũng là nền tảng để xây dựng một nền giáo dục mới xã hội chủ nghĩa. Những câu chuyện tương tự như ở Trường THPT Bù Đăng vẫn là gam màu chính trong bức tranh tình nghĩa thầy trò trong nền giáo dục Việt Nam. Tác giả bài viết cho rằng, là người Việt, cho dù sinh sống ở Việt Nam hay ở bất kỳ đâu trên thế giới, xin hãy ghi nhớ câu tục ngữ “nhất tự vi sư, bán tự vi sư” của người Việt. Bởi đó không chỉ là truyền thống của dân tộc, mà còn là con đường đẹp đẽ nhất để đến với tri thức, vì nếu không trọng thầy nghĩa là không trọng tri thức và không trọng tri thức thì không thể nào đến được với tri thức tiến bộ.