NGHE - THẤY & SUY NGẪM 15:11, 20/11/2016 GMT+7

BP -  Tại kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV có rất nhiều nội dung quan trọng của đất nước được đưa ra thảo luận. Nhưng nóng nhất nghị trường là việc mổ xẻ 5 dự án ngàn tỷ đồng đang bị trùm mền, thua lỗ có nguy cơ phá sản gây ra nhiều thiệt hại ngân sách. Trong khi đó, ngân sách thu không đủ chi, Chính phủ phải đi vay nợ về đầu tư xây dựng đất nước. Vì vậy, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị phải làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, công trình không thể xây dựng xong rồi đắp chiếu lãng phí và nếu bỏ thì thương vương thì tội...

5 dự án ngàn tỷ đồng này gồm: Dự án nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ (Hải Phòng), có tổng vốn đầu tư 7.000 tỷ đồng do Công ty cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí (PVTex) làm chủ đầu tư. Dự án nhà máy Nhiên liệu sinh học Bio-Ethanol Dung Quất (một trong 3 nhà máy Ethanol trọng điểm quốc gia), có tổng vốn đầu tư 2.200 tỷ đồng. Dự án mở rộng nhà máy gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 với tổng vốn đầu tư 8.000 tỷ đồng. Dự án nhà máy bột giấy Phương Nam (Long An) có tổng vốn đầu tư 3.000 tỷ đồng và Dự án nhà máy Đạm Ninh Bình có tổng vốn đầu tư 12.000 tỷ đồng. 

Ở Bình Phước tuy không có nhà máy, công trình nào nằm trong danh sách trên nhưng cũng có một dự án ngàn tỷ đồng đang phải đắp chiếu, đó là Nhà máy Ethanol Bình Phước. Nhà máy này là dự án liên doanh giữa Tập đoàn Itochu (Nhật Bản), Tổng công ty Dầu khí Việt Nam (Pvoil) và Công ty Licogi 16, với tổng mức đầu tư gần 84 triệu USD. Nhà máy được khởi công tháng 3-2010 và đã hoàn thành sau hơn 21 tháng xây dựng. Theo thiết kế, Nhà máy Ethanol Bình Phước có năng lực sản xuất hơn 100 triệu lít cồn sinh học/năm, tiêu thụ khoảng 240 ngàn tấn củ mì khô/năm. Sản phẩm cồn Ethanol biến tính sẽ được pha trộn với xăng của Nhà máy lọc dầu Dung Quất để phân phối ra thị trường. Thế nhưng, sau lễ cắt băng khánh thành rầm rộ thì Nhà máy Ethanol Bình Phước chỉ chạy thử một thời gian ngắn rồi đóng cửa cho đến nay. Do không hoạt động nên dự án này mỗi năm lỗ hàng trăm tỷ đồng vì các khoản chi phí bảo trì máy móc, hoạt động công ty và khấu hao vật tư... Đặc biệt, số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra để đào tạo công nhân cũng tan thành mây khói do không có việc làm nên họ đã bỏ đi nơi khác...

Theo đánh giá trước lúc đầu tư, công trình này sẽ mang lại nhiều ý nghĩa, lợi ích lớn và tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế - xã hội không chỉ riêng Bình Phước mà còn lan tỏa đến tận khu vực Nam Tây Nguyên. Đặc biệt, đây sẽ là tín hiệu vui cho hàng trăm ngàn hộ dân trồng mì ở các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông, Tây Ninh, Bình Dương về một nơi tiêu thụ ổn định không sợ bị tư thương ép giá. Đất nước lại có thêm một nguồn năng lượng sạch và tỉnh có thêm nguồn thu ngân sách, người dân có nhiều cơ hội tìm kiếm việc làm. Thế nhưng, dự án đắp chiếu đã làm cho bao kỳ vọng trước đó cũng bị dập tắt theo. Vì vậy, Chính phủ cần có những giải pháp quyết liệt hơn trong việc tiêu thụ Ethanol, nhà sản xuất tìm cách hạ giá thành sản phẩm. Cần quy định về xe công, phương tiện vận tải có sự trợ giá của nhà nước phải dùng xăng Ethanol thì mới được quyết toán. Đồng thời, các ngành, các cấp và cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc tuyên truyền, vận động người tiêu dùng sử dụng sản phẩm Ethanol.