NGHE - THẤY & SUY NGẪM 08:10, 27/09/2016 GMT+7

BP - Cà phê là thức uống được nhiều người Việt Nam ưa chuộng, nhất là khu vực phía Nam. Một ly cà phê buổi sáng đã trở thành thói quen của rất nhiều người dân Nam bộ, cả nam và nữ. Điều đáng buồn là với nước sản xuất cà phê số 2 thế giới (sau Brazil) thì thông tin từ Báo Thanh Niên ngày 22-9 lại khiến nhiều người giật mình: Trong 250 mẫu cà phê được Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam lấy ngẫu nhiên từ những quán cao cấp, bình dân đến các quán cóc bên vỉa hè có tới hơn 30% có hàm lượng caffeine rất thấp, cách xa tiêu chuẩn. Thậm chí 5 mẫu hoàn toàn không có caffeine.

Thông tin này được ông Nguyễn Tân Kỷ, Tổng giám đốc Công ty Vinacafe Biên Hòa đưa ra tại diễn đàn chính sách “An toàn thực phẩm ở Việt Nam hiện nay: Thực trạng và giải pháp”, do Văn phòng Quốc hội phối hợp với Tổ chức USAID (Mỹ) tổ chức trong 2 ngày từ 21 đến 22-9 tại TP. Hồ Chí Minh.

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê thứ 2 thế giới nhưng chủ yếu xuất thô, không có thương hiệu. Cà phê trong nước cũng rất ít doanh nghiệp tạo được chỗ đứng ngoài những cái tên: Trung Nguyên, Vinacafe, cà phê Việt, Mê Trang... Bình Phước cũng được xếp vào hàng những tỉnh trồng nhiều cà phê thuộc top đầu cả nước, nhưng đến nay rất ít thương hiệu tạo được uy tín và chỗ đứng trên thị trường như Cà phê Công (Đồng Xoài)... Nguyên nhân do cho đến nay, cà phê trong nước chưa có quy chuẩn cụ thể nên đã bị không ít kẻ hám lời trộn bột bắp, đậu nành, hóa chất khi chế biến,... làm cho những “tín đồ” sùng cà phê càng thêm buồn. Và ít ai ngờ cà phê mình nhâm nhi mỗi ngày lại không có chút caffeine nào.

“Cà phê bẩn” không phải lần đầu tiên được bàn đến. Cuối tháng 7 vừa qua, ngành chức năng các tỉnh Đắk Nông, Lâm Đồng, Quảng Ngãi, TP. Hồ Chí Minh... cũng đã công bố số liệu thống kê có đến 50% mẫu sản phẩm cà phê bột rất ít hoặc không có hàm lượng cocain, đồng nghĩa với sản phẩm tên gọi cà phê nhưng hàm lượng 0% cà phê. Nhiều doanh nghiệp chế biến cà phê đổ lỗi cho sở thích của người Việt ưa dùng cà phê trộn để tạo độ sánh, thơm và giá rẻ. Đây là cách đánh đồng, bao biện, không phù hợp với thực tế. Bởi nếu giá cao hơn nhưng đúng cà phê nguyên chất, đảm bảo an toàn vệ sinh thì người sành cà phê vẫn chọn vì vừa đảm bảo sức khỏe, không lo bệnh tật do tạp chất vừa được sử dụng đúng loại thức uống mình yêu thích.

Nghịch lý còn nằm ở chỗ giá cà phê thô vẫn thấp, người trồng cà phê vẫn chưa thể làm giàu trong khi các nhà chế biến cà phê lại tìm cách ăn xổi, “treo đầu dê bán thịt chó” và kiếm lợi nhuận “khủng” từ phế phẩm không phải là cà phê. Chính việc làm ăn gian dối đó đang từng bước đầu độc giống nòi, làm mất lòng tin của khách hàng trong và ngoài nước và lớn hơn là làm sụt giảm kinh tế của đất nước. Đây chính là hành vi gian lận thương mại, thiếu đạo đức rất cần được xử lý nghiêm, đủ sức răn đe để không tái phạm.