NGHE - THẤY & SUY NGẪM 10:22, 14/01/2015 GMT+7

Thứ nhất là TP. Hồ Chí Minh quyết định từ năm 2015 sẽ dùng ngân sách nhà nước trả lương lên đến 150 triệu đồng/tháng cho các chuyên gia đầu ngành nhằm thu hút nhân tài, tạo đột phá trong lĩnh vực khoa học, công nghệ. UBND TP. Hồ Chí Minh có những quy định cụ thể và 4 đơn vị: Khu công nghệ cao, Khu nông nghiệp công nghệ cao, Viện khoa học - công nghệ tính toán, Trung tâm công nghệ sinh học được thí điểm thực hiện chính sách này. Phó chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Lê Mạnh Hà trao đổi rất thẳng: “Tuyển chọn được chuyên gia thì phải tạo môi trường làm việc tốt để giữ chân họ lại. Nếu đưa các chuyên gia đầu ngành vào môi trường họp hành, kiểm điểm suốt ngày thì họ không chịu làm đâu, mà nếu có chịu làm thì cũng không sáng tạo được. Như vậy vừa thui chột tài năng của họ mà mình cũng không có được kết quả gì khả quan”.

Câu chuyện thứ hai là Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Đinh La Thăng vừa có chỉ thị cho Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) ngay trong tuần này phải tổ chức họp phổ biến chế độ lương mới đối với phi công áp dụng từ 1-1-2015. Khung tiền lương cơ bản của phi công Vietnam Airlines dự kiến áp dụng cơ trưởng người Việt Nam lái tàu bay A321 có bậc cao nhất 92 triệu đồng/tháng, cơ trưởng bậc cao nhất lái tàu bay B777, B787, A330, A350 là 102 triệu đồng/tháng. Lương cao nhất trong khung tiền lương cơ bản của phi công là chức danh giáo viên kiểm tra năng định (TRE). Cụ thể, giáo viên kiểm tra năng định các loại tàu bay B777, B787, A330, A350 hưởng lương 132 triệu đồng/tháng, đối với tàu bay A321 là 122 triệu đồng/tháng và ATR72/F70 là 109 triệu đồng/tháng. Sở dĩ có chế độ lương mới cho đội ngũ nhân lực đặc biệt này vì phi công và nhân viên hàng không kỹ thuật cao của Vietnam Airlines chuyển sang làm việc cho hãng khác trong nước đã âm ỉ từ lâu. Bởi lương của hãng khác hấp dẫn hơn. Gần đây, hiện tượng này tạo ra sự xáo trộn, suy giảm nguồn nhân lực kỹ thuật cao của Vietnam Airlines và Bộ Giao thông - Vận tải đánh giá là “tình hình cấp bách”.

Việc “chảy máu chất xám” hoặc không thu hút được nhân tài làm việc cho các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị nhà nước đã diễn ra từ lâu ở nước ta. Và hệ lụy của thực trạng này không thể thống kê hay tính toán được bằng con số cụ thể. Song dường như TP. Hồ Chí Minh và Bộ Giao thông - Vận tải nhìn nhận được những mất mát đó nên đã có quyết định rất nhanh chóng, táo bạo khi tạm để “cơ chế quản lý nhà nước” sang một bên để thu hút và giữ chân người tài trước khi quá muộn. Đã có nhiều địa phương, trong đó có Bình Phước chúng ta thực hiện chính sách đào tạo nhân lực và thu hút nhân tài. Nhưng để có bước thực sự gọi là đột phá như TP. Hồ Chí Minh và Bộ Giao thông - Vận tải thì chắc chắn chưa có và cũng không dễ thực hiện.

Sẽ có ý kiến cho rằng “mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”. Nhưng cũng xin nêu lên một đánh giá nữa của Phó chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Lê Mạnh Hà về việc này: “Tiền chỉ là một trong những điều kiện thu hút nhân tài mà thôi. Quan trọng là tạo được một môi trường làm việc thuận lợi nhất”.             

Trần Phương