NGHE - THẤY & SUY NGẪM 08:40, 30/10/2014 GMT+7

Từ đầu năm đến hết đầu tháng 9-2014, thanh tra các cấp đã triển khai 6.877 cuộc thanh tra hành chính và 150.932 cuộc thanh, kiểm tra chuyên ngành. Qua đó phát hiện 31,5 ngàn tỷ đồng, 3.700 ha đất vi phạm; kiến nghị thu hồi ngân sách nhà nước 29,9 ngàn tỷ đồng và 2.600 ha đất; kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với 1.500 tập thể, 2.700 cá nhân; ban hành quyết định xử phạt vi phạm đối với nhiều tổ chức, cá nhân, với số tiền 1,1 ngàn tỷ đồng; chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 40 vụ, 47 đối tượng.

Tình hình tham nhũng, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng cho biết là vẫn diễn ra rất phức tạp, ngày càng tinh vi, khó phát hiện do các đối tượng tham nhũng thường có chức vụ, trình độ hiểu biết pháp luật, quan hệ rộng, liên kết với nhau thành các nhóm lợi ích. Tình trạng sách nhiễu, vòi vĩnh, phiền hà ở một bộ phận công chức, viên chức nhà nước vẫn diễn ra gây bức xúc đối với người dân và doanh nghiệp. Tham nhũng, lãng phí trong quản lý và sử dụng đất đai, tín dụng, ngân hàng, quản lý vốn và tài sản gây thiệt hại lớn về kinh tế, gây bất bình trong dư luận xã hội.

Đối với việc minh bạch tài sản, thu nhập, năm 2013, cả nước có 944.425 người thuộc diện phải kê khai tài sản, thu nhập. Số người chậm kê khai trong năm là 6.900 người. Trong đó có người thuộc diện kê khai phải xác minh tài sản, thu nhập và đã có 1 người bị xử lý kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo do kê khai không trung thực, 6 người bị xử lý kỷ luật do vi phạm thời hạn trong minh bạch tài sản, thu nhập. Như vậy, cả nước có gần 1.000.000 người thuộc diện phải kê khai tài sản, thu nhập, nhưng chỉ có duy nhất 1 người bị kỷ luật cảnh cáo. Và chỉ riêng điều này đã đủ cho thấy công tác phòng chống tham nhũng ở nước ta hiện chưa thực sự hiệu quả. Chỉ khi nào thanh, kiểm tra thì tham nhũng mới được phát hiện.

Nhận định về con số trên, Phó tổng Thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng cho rằng, việc công khai tài sản thu nhập để kiềm chế tham nhũng không đạt kết quả như mong muốn. Nguyên nhân do thiếu cơ chế kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ quyền hạn và cán bộ công chức... Bên cạnh đó là việc quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên, công chức chưa tốt. Vẫn còn cán bộ, lãnh đạo chủ chốt (trong đó có cả cán bộ lãnh đạo cấp cao) thiếu gương mẫu trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống. Việc thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng tại nhiều cơ quan, tổ chức, đơn vị còn hình thức; một số giải pháp phòng ngừa tham nhũng triển khai thiếu đồng bộ, kiểm tra đánh giá không thường xuyên nên tác dụng phòng ngừa còn hạn chế.

Để công tác phòng chống tham nhũng thực sự hiệu quả, việc thực hiện đồng bộ các giải pháp hữu hiệu để khắc phục những yếu kém, tồn tại trên là rất cần thiết. Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cần sớm đề nghị Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự và các văn bản có liên quan theo hướng làm rõ hơn hành vi và bổ sung các tội danh về tham nhũng, nhằm bảo đảm sự thống nhất giữa Luật Phòng chống tham nhũng với Bộ luật Hình sự. Đồng thời, quy định cụ thể về điều kiện miễn hoặc giảm hình phạt đối với người có hành vi tham nhũng nhưng chủ động khai báo, khắc phục hậu quả trước khi bị phát giác. Đặc biệt là quy định rõ về nghĩa vụ giải trình của người bị khởi tố, điều tra, truy tố về tội tham nhũng và kiểm soát chặt chẽ việc trả hồ sơ điều tra bổ sung.

H.B