NGHE - THẤY & SUY NGẪM 09:23, 09/10/2014 GMT+7

BP - Từ thời cổ đại, các võ sĩ ở phương Tây khi vào cuộc thi tài thường dùng tay phải nắm tay nhau như một kiểu kiểm tra đối phương có mang hoặc giấu vũ khí hay không. Lâu dần, việc bắt tay trở thành một thông lệ trong quan hệ giao tiếp của xã hội phương Tây và sau đó lan sang phương Đông. Cũng từ thông lệ giao tiếp này, cái bắt tay mang rất nhiều ý nghĩa như thể hiện tình bằng hữu, thân thiện, hòa bình, một lời chào, phép lịch sự... Tuy nhiên, do không hiểu hết ý nghĩa và bản chất của việc bắt tay dẫn đến nhiều câu chuyện bi hài xảy ra như trách móc, giận hờn, lợi dụng, thậm chí là đổ máu.        

Trong chuyên ngành lễ tân của khoa học quan hệ quốc tế thì nguyên tắc thực hiện bắt tay rất chặt chẽ. Riêng góc độ bắt tay ở mức quan hệ xã hội trong cuộc sống đời thường cũng có rất nhiều điều để suy ngẫm. Trước hết, dùng tay phải để bắt. Người bắt tay không bao giờ được sử dụng tay trái dù họ là người thuận tay này. Cấp dưới không được chủ động bắt tay cấp trên, nam không được chủ động bắt tay nữ. Khi bắt tay không được chân co, chân duỗi, hay đứng, ngồi trên ghế... Vậy, việc bắt tay đúng nguyên tắc phải là: cấp trên luôn chủ động chìa tay ra để cấp dưới đón lấy. Người nữ dù ở cấp nào cũng chủ động đưa tay ra trước để đối tượng, người đối diện đón lấy. Phân biệt ngôi chủ khách thì chủ trước khách sau. Đồng cấp thì xem tuổi tác ai lớn hơn là người chủ động chìa tay để bắt. Trong bắt tay, cần thể hiện bình đẳng trước đối tượng. Cấp dưới không nên quá vồ vập, khúm núm theo kiểu xu nịnh và đón bàn tay của sếp bằng hai tay mình. Bình đẳng ở chỗ là khi đón tay để bắt với ai đó thì dùng bàn tay phải nắm theo kiểu nắm không được quá lỏng cũng không quá chặt làm cho đối phương khó chịu. Khi bắt tay, cần nhìn thẳng vào khuôn mặt người đối diện và trên môi luôn thường trực nụ cười, thời gian bắt tay đủ chỉ lắc 3 lần, không kéo dài quá 3 giây. Trừ những trường hợp người chủ động đưa tay ra bắt (cấp trên, nữ giới...) muốn kéo dài thời gian lâu hơn nhằm tăng thêm độ thân mật. Ngoài ra, nghi thức lễ tân còn quy định cách đứng, khoảng cách giữa hai người, độ gấp của cánh tay, chia các đối tượng bắt tay... trong thủ tục bắt tay.

Tuy nhiên, những quy định trên không hẳn ai cũng biết. Do vậy, trong cuộc sống hàng ngày chúng ta thường thấy cảnh bắt tay búa xua, không phân biệt trên dưới, đúng sai, tay phải hay tay trái... Hễ gặp nhau là bắt tay, uống xong ly rượu là bắt, thậm chí đánh nhau sứt đầu, mẻ trán xong cũng bắt tay. Đặc biệt, không ít người luôn tiếp cận lãnh đạo để được bắt tay với cấp trên. Lại có người lợi dụng bắt tay để được nắm tay người đẹp. Cũng vì không hiểu nguyên tắc bắt tay, nhiều vị mạt sát đồng nghiệp, nhân viên dưới quyền là hỗn láo, bất lịch sự vì chỉ chào khi gặp mà... không chìa tay ra để sếp bắt.

Cái bắt tay không có tội, nhưng do không hiểu nguyên tắc nên... oan cho cái bắt tay trong cách hiểu, nhận thức của nhiều người.    

 Tấn Phong