NGHE - THẤY & SUY NGẪM 10:35, 23/02/2012 GMT+7

Bộ Giáo dục - Đào tạo vừa công bố dự thảo quy chế thi tốt nghiệp phổ thông trung học (PTTH) năm 2012 để lấy ý kiến đóng góp của các cấp, các ngành ở trung ương và địa phương đóng góp ý kiến. Dự thảo đã nhận được sự đồng tình cao của xã hội, nhất là các bậc phụ huynh và các thầy cô giáo, nhưng bên cạnh đó vẫn còn không ít băn khoăn, lo ngại về những tiêu cực có thể xảy ra.

Trước hết nói về sự đồng tình của xã hội là kỳ thi tốt nghiệp PTTH từ năm nay trở đi sẽ không còn bắt buộc tổ chức thi theo cụm trường và chấm chéo giữa các tỉnh. Thay vào đó, Bộ Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT) giao quyền chủ động cho giám đốc các sở GD-ĐT. Đồng thời, Bộ GD-ĐT không thành lập các đoàn thanh tra ủy quyền của bộ, mà thay vào đó là các địa phương tự thành lập các đoàn thanh tra.

Cũng theo dự thảo, để bảo đảm công tác coi thi được nghiêm túc, các địa phương có thể lựa chọn cán bộ, giảng viên tham gia thanh tra kỳ thi trên địa bàn theo đề nghị của ban chỉ đạo thi cấp tỉnh. Ngoài ra, dự thảo cũng cho phép mở rộng thành phần tham gia làm thư ký và ủy viên hội đồng in sao đề thi. Giám đốc sở GD-ĐT được trao quyền ra quyết định thành lập hội đồng chấm thi tốt nghiệp phổ thông, mỗi môn thi tự luận có 2 tổ chấm thi và phải bảo đảm giáo viên không được chấm bài thi tự luận của học sinh trường phổ thông do mình giảng dạy.

Với những điểm mới trên đã giảm nhiều chi phí cho việc điều động cả trăm ngàn giáo viên coi thi và việc vận chuyển bài thi của học sinh từ tỉnh này qua tỉnh khác. Đó là chưa kể kinh phí tổ chức ăn ở, đi lại cho từng ấy giáo viên trong suốt kỳ thi. Như vậy, vừa tránh được tình trạng tổ chức thi cồng kềnh, tiết kiệm được thời gian, kinh phí cho cả bộ máy và các thầy cô giáo đi coi thi, chấm thi cũng đỡ vất vả hơn. Đồng thời, với việc không tổ chức chấm chéo sẽ bỏ được tâm lý bị ức chế đối với giáo viên. Bởi vì nếu còn chấm chéo thì các thầy, cô giáo ở tỉnh này phải chấm bài thi của học sinh tỉnh khác, việc làm này chẳng khác nào bộ không tin giáo viên.

Bên cạnh đó, bỏ chấm chéo cũng đồng thời bỏ được tiêu cực giữa sở GD-ĐT tỉnh này thỏa thuận với sở GD-ĐT của tỉnh kia như ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long trong kỳ thi tốt nghiệp PTTH năm 2011. Ngoài ra, với việc được giao quyền được chấm bài thi của học sinh tỉnh mình, sở GD-ĐT các tỉnh sẽ chủ động được kế hoạch tổ chức chấm thi, chấm phúc khảo; chủ động trong việc tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát các hội đồng coi thi và chấm thi cùng các thủ tục hành chính cần thiết khác cho kỳ thi.

Có thể nói, chủ trương bỏ chấm chéo và thi theo cụm đã nhận được sự đồng tình cao của xã hội, bởi vì nó mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho đất nước, cho ngành giáo dục và hàng vạn gia đình trong cả nước. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn không ít những băn khoăn, lo lắng sẽ nảy sinh tiêu cực. Vì một khi Bộ GD-ĐT rút bớt lực lượng thanh tra là cơ hội, điều kiện thuận lợi cho các địa phương ham thành tích và không trung thực có thể lợi dụng để tổ chức kỳ thi không nghiêm túc. Và điều này sẽ dẫn đến việc tái diễn tình trạng thi cử không nghiêm túc như nhiều năm trước đây.

Để ngăn chặn tình trạng trên, ngay từ bây giờ, Bộ GD-ĐT cần công bố công khai những chế tài xử lý nghiêm, đủ sức răn đe và ngăn chặn đối với những cá nhân, tập thể cố tình sai phạm và vi phạm quy chế thi. Có như vậy thì kỳ thi tốt nghiệp PTTH năm 2012 mới có kết quả chính xác, phản ánh đúng chất lượng dạy và học ở các trường PTTH hiện nay, đồng thời lấy lại niềm tin của các bậc phụ huynh đối với việc thi cử hiện nay.

N.V