NGHE - THẤY & SUY NGẪM 00:00, 12/07/2011 GMT+7

Ai cũng biết, trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió, vì vậy việc có những năm phải gánh chịu lỗ lã là điều khó tránh khỏi. Nhưng việc có đến 40-60% doanh nghiệp FDI liên tục báo cáo thua lỗ trong nhiều năm liền là điều hoàn toàn không bình thường. Hơn nữa, có nhiều doanh nghiệp tuy báo cáo lỗ thậm và thậm chí lỗ rất nặng, nhưng quy mô sản xuất, kinh doanh của họ vẫn cứ được mở rộng.

Trước tình hình trên, Bộ Tài chính dự kiến sẽ tiến hành kiểm tra 2.600 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) từng báo cáo lỗ trong năm 2010. Mục đích của việc kiểm tra này là nhằm phát hiện và ngăn chặn tình trạng báo lỗ giả để trốn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính ngành thuế, cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, là những người đã phát hiện ra hiện tượng bất thường trong các báo cáo về kết quả kinh doanh của doanh nghiệp FDI và đã phát hiện khá sớm. Nhưng lý do gì mà cho đến nay, việc kiểm tra 2.600 doanh nghiệp FDI báo cáo lỗ chỉ mới là ý định của Bộ Tài chính và không biết đến bao giờ ý định trên mới thành hiện thực.

Dư luận cho rằng, đối với những doanh nghiệp FDI không trung thực, sự hiện diện của họ chẳng những không đóng góp được gì nhiều cho nền kinh tế Việt Nam, mà còn góp phần tạo ra những số liệu ảo về nhập siêu, làm méo mó số liệu thống kê. Từ đó, có thể dẫn đến việc ban hành những chủ trương, chính sách điều hành ở cấp vĩ mô không phù hợp, thậm chí có hại cho sức phát triển của một ngành hoặc cả nền kinh tế. Bên cạnh đó, tình trạng gian dối này khiến cho doanh nghiệp trong nước và những doanh nghiệp FDI trung thực khác, giảm khả năng cạnh tranh và mất dần thị phần.

Vấn đề đặt ra ở đây là nếu Bộ Tài chính tỏ ra quyết liệt với tình trạng trên ngay từ đầu, dù không giải quyết được triệt để, nhưng cũng có thể giảm đáng kể sự gian dối. Thực tế là đầu năm nay, Bộ Tài chính mới quyết định thanh tra có 82 doanh nghiệp FDI, nhưng tỷ lệ doanh nghiệp FDI báo cáo kết quả kinh doanh năm 2010 lỗ đã giảm hẳn, xuống còn hơn 30%. Và ngay sau khi danh sách các doanh nghiệp nằm trong diện thanh tra được công bố, nhiều doanh nghiệp đã báo cáo có lãi. Đồng thời, số tiền thuế thu được từ khối doanh nghiệp FDI năm tháng đầu năm nay tăng tới 50% so với cùng kỳ năm ngoái.

Như vậy, việc có không ít doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã cố tình khai báo với cơ quan chức năng là lỗ để trốn thuế từ nhiều năm nay và việc này hơn ai hết là cơ quan thuế đã biết, nhưng lại làm ngơ. Chính việc này đã tiếp tay cho các doanh nghiệp FDI xem thường pháp luật Việt Nam. Hơn nữa, mặc dù biết và đã quá muộn nhưng vì sao đến nay Bộ Tài chính vẫn chưa thực hiện kiểm tra? Và như vậy, ngân sách Nhà nước vẫn tiếp tục bị thất thoát.

NV