2011 GMT+7

Được và mất khi bãi bỏ thủ tục đăng ký nội quy lao động

Thứ 2, 18/04/2011 | 10:53:00

Ngày 9-12-2010, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 48/NQ-CP về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH). Theo đó, có nhiều thủ tục được bãi bỏ và trong đó có thủ tục “đăng ký nội quy lao động của các doanh nghiệp”. Việc bãi bỏ thủ tục này, được lợi nhiều nhất là người sử dụng lao động (NSDLĐ).

Theo quy định tại khoản 1 điều 82 của Bộ luật Lao động và điểm 1 điều 1 của Nghị định số 33/2003/NĐ-CP, doanh nghiệp có sử dụng từ 10 lao động trở lên phải có nội quy lao động và nội quy này phải được đăng ký tại Sở LĐ-TB&XH hoặc Ban quản lý khu công nghiệp theo ủy quyền của Sở LĐ-TB&XH đối với doanh nghiệp thuộc khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao. Nội quy lao động gồm những nội dung chủ yếu như: Thời gian làm việc, thời gian nghỉ ngơi; trật tự trong doanh nghiệp; an toàn lao động, vệ sinh lao động nơi làm việc; bảo vệ tài sản và bí mật công nghệ, kinh doanh của doanh nghiệp; kỷ luật lao động và trách nhiệm vật chất. Nội dung nội quy lao động không được trái với pháp luật lao động và pháp luật khác.

Khi được nhận vào làm việc ở bất kỳ doanh nghiệp nào, người lao động
cần chủ động yêu cầu được cung cấp một bản sao nội quy lao động
của doanh nghiệp (Hình minh họa) - Ảnh: Tấn Phong

Theo quy định hiện hành, những đơn vị mới thành lập sau sáu tháng kể từ ngày bắt đầu hoạt động, người sử dụng lao động phải đăng ký bản nội quy lao động tại Sở LĐ-TB&XH và có hiệu lực kể từ ngày được đăng ký tại Sở LĐ-TB&XH. Chậm nhất là 10 ngày, kể từ ngày nhận được bản nội quy lao động, Sở LĐ-TB&XH phải thông báo việc đăng ký. Nếu hết thời hạn này mà không có thông báo, thì bản nội quy lao động đương nhiên có hiệu lực. Như vậy, đối với người sử dụng lao động thì việc bỏ thủ tục đăng ký nội quy lao động tại Sở LĐ-TB&XH cũng giống như việc cất đi được một gánh nặng. Và đây là cái lợi thứ nhất đối với người sử dụng lao động.

Điều lợi thứ hai đối với người sử dụng lao động là khi soạn thảo nội quy lao động bao giờ họ cũng muốn bảo vệ tối đa quyền lợi của mình. Cụ thể là khi không chịu sự kiểm soát của sở LĐ-TB&XH nữa thì người sử dụng lao động sẽ mở rộng quy định về các hành vi vi phạm đối với người lao động bằng các từ chung chung như “gây thiệt hại nghiêm trọng”, “hành vi khác”, “theo sự chỉ đạo của cấp trên”, “bao gồm nhưng không giới hạn”... Những quy định như thế không trái quy định pháp luật và chúng có vẻ như “vô thưởng, vô phạt”, nhưng khi áp dụng vào thực tế thì nó lại có khả năng ràng buộc đối với mọi trường hợp. Do đó, việc bãi bỏ thủ tục này sẽ được người sử dụng đồng tình cao.

Còn đối với người lao động thì việc bỏ yêu cầu đăng ký tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn và rủi ro lớn nhất là rất dễ bị người sử dụng lao động áp dụng các hình thức kỷ luật lao động với những lý do không rõ ràng. Trước đây, việc áp dụng các hình thức kỷ luật lao động đối với người lao động không dễ dàng bởi vì vướng điều kiện là vi phạm của người lao động bị áp dụng hình thức kỷ luật lao động đã được cụ thể hóa trong nội quy lao động đã được đăng ký. Do đó, trên thực tế, có rất nhiều trường hợp người sử dụng lao động không thể sa thải được người lao động vì hành vi vi phạm của họ không có trong nội quy lao động đã đăng ký.

Vì vậy, đã đến lúc người lao động cần chuẩn bị sẵn tinh thần “luôn luôn bảo vệ chính mình”. Khi được nhận vào làm việc ở bất kỳ doanh nghiệp nào, người lao động cần chủ động yêu cầu được cung cấp một bản sao nội quy lao động của doanh nghiệp. Mỗi người phải nắm rõ và tuân theo quy định liên quan đến công việc hàng ngày và những quy định liên quan trực tiếp đến công việc của mình. Người lao động cần biết rõ những hành vi sẽ bị xử lý kỷ luật lao động để tránh vi phạm. Việc nắm rõ những nội dung này của nội quy lao động cần được người lao động xem là việc phải làm, cần làm và nên làm để bảo vệ chính mình.