Bản tin hướng về miền Trung 13:22, 01/10/2016 GMT+7

Cuối tuần vừa qua, khi đến gặp ông Mai Văn Cúc, tôi thấy trong ông vẫn chưa hết cảm xúc lâng lâng khi nhắc lại kỷ niệm khăn gói ra Hà Nội dự lễ công bố Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2016 ngày 29-8, mà trong đó sáng chế bẫy diệt ruồi vàng của ông đoạt giải khuyến khích cấp toàn quốc. Tại lễ công bố sách có sự tham dự của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN Nguyễn Thiện Nhân.

NGUYÊN CHỦ TỊCH NƯỚC NGUYỄN MINH TRIẾT
COI TRỌNG SÁNG CHẾ BẪY DIỆT RUỒI VÀNG

Nói giọng Tiền Giang còn “đậm đặc”, ông Cúc cho biết: “Tôi ít học, được thế là mừng rồi. Tại lễ công bố Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2016, khi Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQVN Nguyễn Thiện Nhân mong muốn các tác giả tiếp tục giữ tâm trong, trí sáng, đem hết tài năng và trí tuệ để cho ra đời nhiều công trình sáng tạo hơn nữa, tôi rất xúc động và nhận thấy cần phải ngày càng hoàn thiện sáng chế của mình”.

Để tiếp tục hoàn thiện sáng chế, ông sẽ quyết tâm nghiên cứu cải tiến để kéo dài tác dụng của thuốc, giúp nông dân chỉ cần đặt bẫy một lần/vụ, khoảng 4-5 tháng (chu kỳ trung bình của cây ra trái cho đến khi thu hoạch) thay vì 1-2 tháng như hiện nay.

Đây không phải là lần đầu tiên ông Cúc đoạt giải tại cuộc thi sáng tạo kỹ thuật. Năm 2013, ông đã giành giải cao tại hội thi sáng tạo kỹ thuật với sản phẩm bẫy bắt ruồi đen và bẫy lồng bắt 10 con chuột/lần... Và bẫy diệt ruồi vàng đã đem về cho ông giải cao nhất tại hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Bình Phước lần thứ III (2014-2015) và được ứng dụng rộng rãi trong đời sống.

Anh Mai Trung Vũ (con trai ông Cúc) hiện là cộng sự đắc lực trong việc chuyển giao kỹ thuật đặt bẫy diệt ruồi vàng đến người dân. Cách đây 1 tháng, anh hạnh phúc khi tự tay đặt bẫy diệt ruồi vàng trong vườn của nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết. Sau khi ông Nguyễn Văn Thỏa, nguyên Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học - Kỹ thuật tỉnh sử dụng rồi tín nhiệm giới thiệu thì nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã mời anh Vũ cùng cộng sự tới ăn cơm và đặt bẫy diệt ruồi trong khuôn viên của gia đình. Anh Vũ kể: “Vườn nhà nguyên Chủ tịch nước chỉ rộng khoảng 1 ha nhưng trồng rất nhiều loại cây ăn trái. Sau khi đặt bẫy vài ngày tôi được thư ký của nguyên Chủ tịch nước báo hiệu quả rất cao nên mừng lắm. Tuy nhiên, việc chiết xuất thuốc của gia đình vẫn còn thủ công, chưa thể phổ biến rộng rãi cho nhiều nơi biết sử dụng”.

MONG ĐƯỢC ĐẦU TƯ NHÀ MÁY SẢN XUẤT
THUỐC CHUYÊN NGHIỆP

Cơ duyên sáng chế ra bẫy diệt ruồi vàng là do gia đình ông Cúc trồng hơn 3,5 ha mít. Mỗi mùa ra hoa, đậu trái ruồi vàng lại tấn công khiến trái èo uột, thối rụng. Mỗi năm gia đình ông đầu tư hơn 50 triệu đồng mua bao ni-lon và thuê người bọc trái mất rất nhiều thời gian và công sức đối phó với ruồi vàng nhưng hiệu quả không cao. Việc bọc ni-lon cũng khiến trái hay bị thối do không được phát triển tự nhiên. Đây cũng là nguyên nhân mùa vụ mít chín không đồng đều. Thành công của bẫy diệt ruồi vàng đã giúp ông tiết kiệm chi phí không nhỏ. “Ngày đầu đặt bẫy, ruồi vàng bị tiêu diệt rất nhiều, các ngày tiếp theo thì ít dần. Đến nay, tuy vườn vẫn đặt bẫy nhưng ruồi vàng không còn để bắt và vườn mít luôn sum suê trái...” - ông Cúc nói.

Sau 20 tháng nghiên cứu, theo dõi đặc tính của ruồi vàng và ghi chép lại cẩn thận, ông đã sáng chế ra bẫy sinh học diệt ruồi vàng hại hoa, quả mà không gây độc cho môi trường sống. Ông lý giải: “Từ các loại hoa, quả, cỏ mùi thơm sẵn có như: lá hương nhu, trái thơm, múi mít, trái nho... ủ với hạt mã tiền, hạt bình bát lên men dẫn dụ ruồi vàng ăn nhiều, say mà chết... Đây là thuốc chỉ ruồi vàng thích chứ không gây hại cho côn trùng có lợi. Ngoài ra, do được làm bằng các loại cỏ cây, hoa trái tự nhiên nên gà, vịt ăn phải ruồi vàng chết cũng không ảnh hưởng gì. Mùi thơm của thuốc lan tỏa 100-120m nên dụ được rất nhiều ruồi vàng. 1 ha chỉ cần đặt 4 khay thuốc ở các góc vườn là phát huy tác dụng”.

Giá thành chỉ khoảng 20 ngàn đồng/khay thuốc nên rất nhiều người dân truyền tai nhau dùng thử. “Nhiều người ở ấp 5, xã Minh Lập mới đầu chưa tin nhưng thấy rẻ nên cũng mua về dùng thử. Sau thấy hiệu quả thì đến mua thường xuyên. Có người đến mua cả chục lần rồi đấy! Ở quê tôi (Tiền Giang - PV), nghe tiếng thuốc diệt ruồi vàng hiệu quả, có người tới hỏi mua bản quyền giá 70 triệu đồng nhưng tôi chưa đồng ý. Tôi mong nhà nước hỗ trợ để sản xuất đại trà loại thuốc này, cung cấp ra thị trường phục vụ đông đảo bà con nông dân” - ông Cúc chia sẻ.

Ông Nguyễn Xuân Nhung ở cùng tổ 3, ấp 5, đánh giá nhờ sáng kiến diệt ruồi vàng của ông Cúc mà người dân trồng cây ăn trái như mít, bưởi, cam ở đây không còn nỗi lo ruồi vàng gây hại khi đến mùa thu hoạch.

Ông Cúc vui mừng cho biết: “Sau khi sáng chế ra bẫy diệt ruồi vàng, được phương tiện truyền thông tuyên truyền và Sách vàng Sáng tạo lưu hành rộng rãi thì rất nhiều người ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Ninh Thuận và nhiều tỉnh miền Tây gọi điện thoại liên hệ mua thuốc... Nhiều người tỏ ra thích thú làm mình cũng vui thêm”. Qua đó cho thấy, việc được lưu tên trong sách vàng không chỉ kịp thời động viên và tôn vinh nhà sáng chế mà còn giới thiệu cho nhân dân cả nước biết đến những thành tựu, giải pháp sáng tạo khoa học và công nghệ tiêu biểu đã làm nên những thành quả kỳ diệu của đất nước, từ đó khuyến khích và phát huy trí tuệ người Việt.