Thời luận 13:26, 24/10/2016 GMT+7

BP - Chiều tối 22-10, Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế đã chính thức công bố kết quả thanh tra và kiểm nghiệm nước mắm tại 5 tỉnh, thành phố để làm rõ thông tin có tới 67,3% mẫu nước mắm được khảo sát có hàm lượng asen (thạch tín) cao hơn nhiều lần mức cho phép. Và theo kết quả khảo sát của Bộ Y tế, 100% mẫu nước mắm không phát hiện asen vô cơ vượt ngưỡng. Thông tin kịp thời, đầy trách nhiệm của Bộ Y tế đã chặn đứng “cơn bão asen” đang gây hoang mang trong dư luận xã hội, gây khó khăn cho các cơ sở sản xuất nước mắm trong nước, nhất là những cơ sở sản xuất theo lối truyền thống.

Nước mắm được sản xuất từ hải sản, trong quá trình chế biến sẽ sinh ra asen hữu cơ và hoàn toàn không ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Thế nhưng không biết vì sao một đơn vị có  trách nhiệm xã hội rất lớn là Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (Vinastas) lại vội vàng công bố có tới 101/150 mẫu nước mắm được kiểm định có hàm lượng asen cao hơn mức cho phép. Ai cũng biết thạch tín là chất cực độc, được sử dụng làm thuốc diệt chuột. Và ai cũng biết nước mắm là sản phẩm thân thuộc trong bữa ăn hằng ngày của mọi gia đình từ xưa tới nay. Thế nên công bố của Vinastas đã gây nên sự hoang mang đối với tất cả người tiêu dùng.

Đối với các cơ sở sản xuất nước mắm theo lối truyền thống - đối tượng mà theo công bố của Vinastas là “càng có hàm lượng asen cao”, họ không biết vì sao sản phẩm của họ từ trước tới nay không chỉ được người tiêu dùng trong nước ưa chuộng mà còn được xuất đi nhiều nước trên thế giới. Ngay cả những thị trường khó tính ở châu Âu cũng chưa bao giờ đặt vấn đề “asen trong nước mắm”. Thế mà không biết vì đâu Vinastas lại đưa ra một công bố “động trời” như thế. Nếu không được kiểm chứng thì thông tin này không chỉ bóp chết một ngành nghề truyền thống mà còn gây khó khăn cho tất cả mọi người, bởi không ai có thể hình dung nổi sự thiếu vắng nước mắm trong bữa ăn hằng ngày của người Việt.

Trước sự bức xúc của người tiêu dùng và cả người sản xuất, ngày 20-10, hơn 30 doanh nghiệp sản xuất - kinh doanh nước mắm truyền thống trong cả nước đã có buổi họp bàn xoay quanh vấn đề giới hạn asen trong nước mắm. Và ngay tại diễn đàn Quốc hội, nhiều đại biểu cũng đã bày tỏ quan điểm của mình trước vấn đề này. Đại biểu Nguyễn Thanh Nghị, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang cho biết tỉnh này đã chủ động mời các nhà khoa học vào cuộc để chứng minh sản phẩm truyền thống không có những chất độc hại. Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Phó giám đốc Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh cho rằng không thể chỉ nói khơi khơi “nước mắm chứa thạch tín” rồi để đó. Còn đại biểu tỉnh Ninh Thuận - ông Nguyễn Sĩ Cương cho rằng, cơ quan được quyền công bố bất kỳ sản phẩm nào có ảnh hưởng đến sức khỏe con người phải trực thuộc Bộ Y tế. Ông cũng đề nghị phải có biện pháp nghiêm khắc đối với Vinastas. Thậm chí, có đại biểu còn cho rằng có biểu hiện của sự cạnh tranh không lành mạnh giữa cơ sở sản xuất nước mắm công nghiệp với cơ sở sản xuất theo lối truyền thống và có “mùi tiêu cực” của một số cơ quan báo chí trong vụ việc này!

Rồi các cơ quan có thẩm quyền sẽ làm rõ lý do vì sao Vinastas công bố thông tin nói trên cũng như làm rõ có hay không sự cạnh tranh không lành mạnh của các đơn vị sản xuất - kinh doanh nước mắm; có hay không sự tiêu cực của báo chí. Chỉ biết rằng từ hôm nay, người tiêu dùng không còn phải lo lắng khi sử dụng nước mắm cho bữa ăn hằng ngày và các cơ sở sản xuất nước mắm thủ công không chỉ tiếp tục sản xuất - kinh doanh mà còn có trách nhiệm bảo tồn phát triển một thương hiệu ẩm thực của quốc gia.