Thời luận 13:53, 01/02/2015 GMT+7

Bằng chứng là trong Luật Sửa đổi, bổ sung các luật về thuế vừa được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp lần thứ 8 vào cuối tháng 11-2014. Tại Khoản 4, Điều 2 của luật này quy định về thuế đối với cá nhân kinh doanh như sau: 1. Cá nhân kinh doanh nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh. 2. Doanh thu là toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ. Trường hợp cá nhân kinh doanh không xác định được doanh thu thì cơ quan thuế có thẩm quyền ấn định doanh thu theo quy định của pháp luật về quản lý thuế. 3. Thuế suất: a) Phân phối, cung cấp hàng hóa: 0,5%; b) Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 2%. Riêng hoạt động cho thuê tài sản, đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp: 5%; c) Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%; d) Hoạt động kinh doanh khác: 1%.

Câu chữ trong văn bản luật quy định rõ ràng là vậy, nhưng ngày 1-12-2014, Bộ Tài chính có Công văn số 17526/BTC-TCT gửi cơ quan thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc triển khai thực hiện một số nội dung của luật, trong đó nói rằng “các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm thực hiện nộp thuế theo phương pháp khoán ổn định trong một năm”. Trên trang web của Tổng cục Thuế cũng diễn giải rằng: Thay vì phải kê khai nộp thuế theo quy trình khá phức tạp trước đây thì từ 1-1-2015 các hộ gia đình, cá nhân kinh doanh sẽ chỉ thực hiện nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu hay còn gọi là nộp thuế khoán!

Từ những nội dung trên, các hộ, cá nhân kinh doanh trong cả nước nói chung và ở Bình Phước nói riêng ngay lập tức nhận được thông báo từ cơ quan thuế địa phương rằng, từ 1-1-2015, do đã nộp thuế theo phương pháp khoán, không còn hình thức kê khai nữa nên không còn được mua hóa đơn từ cơ quan thuế. Nếu muốn mua hóa đơn thì hộ, cá nhân kinh doanh phải chuyển đổi thành doanh nghiệp. Với thông báo này, các cá nhân kinh doanh kêu trời, còn cán bộ thuế thì lo ngại vì việc chuyển đổi như vậy là quá gấp, không thể thực hiện. Cũng theo thông báo trên, các hộ kinh doanh sẽ gặp khó vì nếu không có hóa đơn thì các cơ quan nhà nước, trường học sẽ không mua hàng của họ mà chuyển sang các cơ sở có hóa đơn, tức là các hộ có đủ điều kiện để chuyển sang thành lập doanh nghiệp. Trước những phản ứng từ dư luận, Bộ Tài chính vừa có văn bản hỏa tốc thông báo rằng các cá nhân, hộ kinh doanh tiếp tục được mua hóa đơn.

Một vấn đề nữa là thông thường, các văn bản pháp luật vẫn ghi rằng: Chính phủ quy định chi tiết các điều, khoản được luật giao. Thế nhưng trên thực tế, các nghị định đều do các bộ chủ trì soạn thảo để thông qua Chính phủ và Thủ tướng ký ban hành. Nói đúng hơn là các bộ soạn thảo nghị định đã diễn giải luật theo ý mình! Mà người soạn thảo văn bản của các bộ, ngành thì ở “trên trời” còn người dân và doanh nghiệp lại ở dưới đất. Vì thế nghị định, thông tư và văn bản hướng dẫn vênh với luật, hoặc không đúng tinh thần luật là vì vậy.

Hồ Văn