Chuyển đổi số 14:16, 21/07/2022 GMT+7

Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông lớn đang xây dựng nhiều giải pháp bảo vệ thông tin cá nhân người dùng cũng như hỗ trợ người sử dụng mạng an toàn. Trong ảnh: Nhân viên VNPT Bình Phước triển khai cài đặt VNPT money, tiến tới không dùng tiền mặt trong các giao dịch mua sắm

Tham gia mạng xã hội, học online, xem phim online, mua hàng trên mạng, trả lời thông tin yêu cầu của một số website quảng cáo giả danh để nhận khuyến mãi, tự cài đặt, cập nhật phần mềm ứng dụng không rõ xuất xứ… đã khiến nhiều người không hay bản thân đã đưa thông tin cá nhân của mình lên mạng xã hội. Điều này vô tình tiếp tay và tạo điều kiện, cơ hội cho kẻ xấu tìm kiếm, thu thập, sử dụng thông tin cá nhân để trục lợi.

Cảnh giác để không bị rơi vào bẫy mạng

Với sự phát triển phong phú, đa dạng của các dịch vụ số, thông tin cá nhân ngày càng được yêu cầu cung cấp nhiều hơn. Không chỉ thông tin cá nhân, số điện thoại mà người dùng ngày nay đang cung cấp cho các công ty công nghệ một lượng thông tin khổng lồ thông qua việc cập nhật mạng xã hội, địa điểm đi, đến, những bức ảnh gia đình, con cái hay thậm chí một lần bấm like thì cũng đều bị thu thập thông tin cá nhân. Chị Lê Thị Diệu Quỳnh ở xã Tân Phước, huyện Đồng Phú cho biết, thỉnh thoảng chị cũng nhận được những đường link lạ gửi về điện thoại và yêu cầu truy cập vào các trang web hoặc giả mạo các ngân hàng… “Tôi rất hoang mang vì không biết mình bị lộ thông tin cá nhân trong trường hợp nào. Nếu không cảnh giác thì rất dễ làm theo và rơi vào bẫy lừa đảo của các đối tượng này” - chị Quỳnh băn khoăn.

Để lộ thông tin cá nhân trên không gian mạng là một trong những điều kiện thuận lợi thúc đẩy hoạt động phạm tội và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo người sử dụng phải coi thông tin cá nhân là tài sản, biết cách tự bảo vệ và có biện pháp lưu trữ, phân loại, chia sẻ thông tin phù hợp, cân nhắc kỹ trước khi cung cấp thông tin của mình cho các dịch vụ trên mạng; luôn có thói quen kiểm tra, định kỳ thay đổi các thông tin xác thực để giảm thiểu nguy cơ lộ, lọt, mất an toàn thông tin cá nhân và cần coi dữ liệu cá nhân là một loại tài sản “phi truyền thống” cần được bảo mật.

Với sự phát triển phong phú, đa dạng của các dịch vụ số, thông tin cá nhân ngày càng được yêu cầu cung cấp nhiều hơn. Trong ảnh: Người dân sử dụng các ứng dụng tại rạp chiếu phim Đồng Xoài

Coi thông tin cá nhân là tài sản cần được bảo vệ

Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ phát triển kinh tế số nhanh nhất thế giới. Tỷ lệ dân số sử dụng internet cũng chiếm hơn 70%, lượng người sử dụng internet qua thiết bị di động chiếm trên 95%. Điều đó tạo ra động lực cho các hoạt động về kinh tế, kinh doanh trên môi trường số. Tuy nhiên, hệ quả đi kèm là ý thức bảo mật an toàn, an ninh mạng chưa được trang bị tương xứng.

Theo Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông, chỉ có khoảng 20% nguyên nhân để lọt, lộ thông tin cá nhân thuộc về nhà cung cấp dịch vụ nhưng có tới 80% nguyên nhân lộ, lọt thông tin cá nhân xuất phát từ chính sự bất cẩn của người dùng. Rất nhiều trường hợp lọt, lộ thông tin, dữ liệu cá nhân mà người dùng thường không để ý, không biết làm thế nào để tránh. Vì vậy, việc bảo vệ thông tin cá nhân đòi hỏi phải có sự chung tay của các cá nhân, tổ chức cũng như vai trò quản lý của Nhà nước.

Diễn tập thực chiến an toàn thông tin cho cán bộ chuyên trách, bán chuyên trách công nghệ thông tin ứng cứu sự cố an toàn thông tin thường gặp năm 2022

“Cùng với sự vào cuộc của các cơ quan nhà nước, VNPT cũng xây dựng rất nhiều giải pháp bảo vệ thông tin cá nhân người dùng cũng như hỗ trợ người sử dụng mạng an toàn. Chúng tôi lưu trữ dữ liệu khách hàng ở các trung tâm dữ liệu đạt tiêu chuẩn quốc tế Tier 3 chống tấn công bằng các hệ thống tường lửa cứng cũng như phần mềm, có hệ thống cảnh báo phát hiện xâm nhập. Xác thực bằng tin nhắn OTP, nhận dạng vân tay, khuôn mặt để đảm bảo khách hàng là chính chủ khi đăng nhập các ứng dụng tránh lộ, lọt thông tin…” - anh Thắng cho biết thêm.

Anh Hoàng Văn Hậu, Phó trưởng Phòng Bưu chính viễn thông - công nghệ thông tin, Sở Thông tin và Truyền thông khẳng định: “Chúng ta đang hướng tới chính phủ số, nền kinh tế số, trong sự phát triển đó, một nguyên tắc phải chấp nhận đó là ứng dụng công nghệ thông tin càng nhiều thì việc cung cấp dữ liệu cá nhân càng lớn. Thông tin của người dùng là cá nhân hay tổ chức trong thời đại số hiện nay là dữ liệu quan trọng. Và các dữ liệu này đang trở thành “tài sản” có tầm quan trọng hàng đầu của nền kinh tế số”. Như vậy, xem thông tin cá nhân là một loại tài sản sẽ giúp mỗi người thận trọng hơn khi cung cấp thông tin trên môi trường mạng. Ở góc độ vĩ mô hơn, tận dụng tối đa nguồn tài nguyên mới mẻ này chúng ta cần khung pháp lý chặt chẽ với những chế tài nghiêm minh hơn đối với các hành vi vi phạm thông tin cá nhân.

Luật sư Dương Vĩnh Tuyến, Văn phòng luật sư Dương Chí, phường Tân Đồng, TP. Đồng Xoài cho rằng: Tình trạng lộ, lọt, hoạt động đánh cắp và mua bán dữ liệu cá nhân đang diễn ra phổ biến trên không gian mạng. Đối với các lĩnh vực có lượng khách hàng giao dịch trực tuyến lớn cần phải có các văn bản quy định cụ thể, tránh để xảy ra tình trạng móc nối giữa nhân viên với hacker. Các cơ quan chủ quản phải có trách nhiệm trong việc lưu giữ, bảo vệ thông tin cá nhân của khách hàng và cần có chế tài xử lý nghiêm những trường hợp để lộ thông tin người dùng.

Trong đời sống xã hội hiện đại, tham gia không gian mạng là nhu cầu tất yếu của mỗi người trong mọi hoạt động giao tiếp, sáng tạo, lao động, tiêu dùng, học tập, vui chơi, giải trí... Nhất là hiện nay Bình Phước là một trong những tỉnh tiên phong trong xây dựng chính quyền điện tử, xây dựng thành phố thông minh và luôn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, điều hành bộ máy. Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện và phát triển mạnh mẽ của không gian mạng, sự tự giác, tinh thần trách nhiệm của mỗi cá nhân là yếu tố quan trọng để chung tay bảo vệ an ninh mạng, giữ an toàn cho chính mình và cộng đồng.