ÔN CỐ TRI TÂN 13:51, 15/08/2017 GMT+7

BP - Lê Tương Dực tên húy là Oánh, có tên nữa là Trừ; là cháu nội Lê Thánh Tông và là vị vua thứ 9 của nhà hậu Lê trong lịch sử Việt Nam, trị vì từ năm 1509 đến khi bị Trịnh Duy Sản giết hại ngày 7-4-1516. Dưới thời Lê Hiến Tông, Lê Oánh được phong làm Giản Tu Công. Vào thời ấy, Lê Uy Mục giết hại tông thất, giam cầm Lê Oánh. Lê Oánh đút lót cho người canh cửa bỏ trốn, được đại thần thất sủng là Nguyễn Văn Lang lập làm minh chủ. Tháng 11-1509, Lê Oánh dùng cờ hiệu của anh mình là Cẩm Giang Vương Lê Sùng để chiêu tập lực lượng ở Thanh Hóa, sau đó đưa quân về chiếm Đông Kinh bắt được và bức Lê Uy Mục uống thuốc độc tự tử.

Minh họa: S.H

Nhưng sau khi lên thay, Lê Tương Dực cũng không kém cạnh tiền nhân Lê Uy Mục. Lê Tương Dực cũng lao vào con đường ăn chơi trụy lạc. Tháng 5-1514, vua nghe lời tâu của Hiệu úy Hữu Vĩnh giết chết 15 vương công, cho gọi các cung nhân của Mẫn Lệ công (vua Uy Mục) và triều trước vào để gian dâm. Năm 1516, vua cho đắp thành mấy ngàn trượng, bao vây cả điện Tường Quang, quán Trấn Vũ, chùa Thiên Hoa chắn ngang sông Tô Lịch.

Chưa hết, Lê Tương Dực còn sai Vũ Tô Như, người Cẩm Giang, xuất  thân làm thợ mộc, đứng ra vẽ kiểu rồi được làm Đô đốc chỉ huy xây dựng Cửu Trùng Đài với 9 tầng cao ngất và cung điện lớn 100 nóc đồ sộ nguy nga vô cùng tốn kém. Trước điện, Lê Tương Dực cho đào hồ có kênh dẫn quanh co ăn thông với sông Tô Lịch để chở thuyền nhẹ ra vào rong chơi. Nhà vua lại còn sai đóng thuyền lớn, bắt cung nữ trần truồng chèo thuyền cùng vua ăn chơi trác táng ở trên Hồ Tây.

Theo sử cũ, vào năm Kỷ Tỵ 1509, Lê Oánh lúc đó đang làm Giản Tu Công Oánh, giết chết được vua Lê Uy Mục, tự lập làm vua, hiệu là Lê Tương Dực, đặt niên hiệu là Hồng Thuận. Sau khi lên làm vua, Lê Tương Dực đã phong cho những người  giúp mình giành được thắng lợi trong cuộc tranh quyền đoạt vị những chức vụ to như Nguyễn Văn Lang làm Nghĩa Quốc Công, Lê Quảng Độ làm Thiệu Quốc Công, Lê Bá Lân làm Uy Quận Công, Trịnh Duy Đại làm Văn Quận Công. Con trai của Nguyễn Văn Lang là Nguyễn Hoằng Dụ làm Yên Hòa Hầu, Trịnh Duy Sản là em trai của Trịnh Duy Đại làm Mỹ Huệ Hầu...

Trước sự ăn chơi trác táng của vua Lê Tương Dực, dân chúng trong cả nước cùng với binh sĩ, nha môn phải ngày đêm nai lưng đào hào, đắp thành, xây dựng cung điện và đóng thuế nặng nề, nộp vào kho để nhà vua tiêu dùng. Nhân dân vô cùng cơ cực, nhiều người bị hành hạ đánh đập đến chết. Vua Lê Tương Dực còn  hoang dâm vô độ, tư thông với cả cung nữ của đời vua trước để lại ở trong cung. Không chỉ ăn chơi mà Lê Tương Dực còn hiếu sát. Chỉ vì nghe lời bọn nịnh thần, Lê Tương Dực đã giết một lúc 15 vương công trong hoàng tộc, những việc làm của vua Lê Tương Dực đã giẫm lên vết xe đổ của vua Lê Uy Mục trước đó.

Thấy vua làm nhiều điều trái luân thường đạo lý, Mỹ Huệ Hầu là Trịnh Duy Sản ra sức can ngăn, nhưng Lê Tương Dực không nghe lời nói thẳng mà còn đem Trịnh Duy Sản ra đánh bằng trượng. Vì vậy Trịnh Duy Sản đã căm tức, bèn cùng Lê Quảng Độ, Trình Chí Sâm mưu việc phế lập. Trịnh Duy Sản đã chuẩn bị binh quyền khí giới rồi họp với Lê Quảng Độ ở bến Thái Cực, phao tin là đem quân đi đánh giặc, nhân đêm tối lại tiến vào cửa Bắc phóng lửa đốt.

 Khi thấy có lửa cháy, vua Lê Tương Dực tưởng có giặc kéo đến, bèn lẻn vào cửa Bảo Khánh để trốn. Đến tờ mờ sáng, vua băng qua cửa Thái học để tới hồ Chu Tước ở phường Bích Câu thì gặp Trịnh Duy Sản. Nhà vua bèn hỏi Trịnh Duy Sản: Giặc ở đâu thì Trịnh Duy Sản không trả lời, mà quay mặt đi nơi khác và cười ầm lên. Vua Lê Tương Dực quay ngựa chạy về phía tây, Trịnh Duy Sản liền sai võ sĩ tên là Hạnh đuổi theo đâm nhà vua một giáo ngã ngựa chết ngay lập tức. Sự kiện trên xảy ra vào năm Bính Tý 1516. Vua Lê Tương Dực chết, hưởng dương 21 tuổi. Sau khi chết thi hài của Lê Tương Dực được đem về chôn ở lăng Ngự thiên.

Lời bàn:

Cứ theo nội dung của giai thoại trên, việc Trịnh Duy Sản hợp mưu với Lê Quảng Độ sát hại Lê Tương Dực để lập vua khác thì chẳng khác nào thay cái bung xung này bằng cái bung xung khác. Hơn nữa, trước đó Lê Quảng Độ cũng từng cùng phe đảng của mình phế truất Lê Uy Mục mà lập Lê Tương Dực lên thay, vậy nên chẳng ai tin rằng Lê Quảng Độ sẽ không cùng với người khác hợp mưu phế bỏ Lê Tương Dực. Lẽ đời là thế và bản chất của kẻ phản trắc là vậy. Kẻ đã phản một lần thì có ai mà tin sẽ không có lần thứ hai?

Còn với Lê Tương Dực, ông ta được người đương thời gọi là vua lợn. Bởi “trư vương” Lê Tương Dực là ông vua xa xỉ, hoang dâm vô độ. Vì muốn thỏa mãn dục vọng vui chơi, muốn làm đẹp lòng các cung phi, mỹ nữ, vua đã đẩy hàng vạn dân đen vào cảnh đói kém, cùng cực. Do mải mê ăn chơi, thác loạn, xa hoa nên Lê Tương Dực ngày càng bỏ bê chính sự, ra sức vơ vét của cải trong thiên hạ và bắt bớ hành hạ dân chúng, thúc giục xây dựng đài điện, tẩm cung. Đây là nguyên nhân khiến dân oán thán, mà dân đã giận thì sóng sẽ nổi và nhấn chìm thuyền là lẽ đương nhiên. Triết lý này xin hậu thế đừng ai quên! 

N.D