ÔN CỐ TRI TÂN 07:57, 17/09/2015 GMT+7

BP - Người Do Thái là một sắc tộc tôn giáo có nguồn gốc từ người Israel trong lịch sử vùng cận Đông cổ đại. Người Do Thái đã chịu một lịch sử lâu dài bị đàn áp và thảm sát trên nhiều vùng đất khác nhau, dân số và phân bố dân số của họ thay đổi qua nhiều thế kỷ. Ngày nay, dân số Do Thái trong khoảng từ 12-14 triệu người, trong đó có 5,4 triệu (40,9%) ở Israel, 5,3 triệu (40,2%) ở Hoa Kỳ và số còn lại rải rác khắp thế giới.

Tại sao chỉ chiếm một phần nhỏ trong gần 7 tỷ người trên thế giới nhưng người Do Thái lại có sự thông tuệ hơn hẳn các dân tộc khác trên thế giới? Nếu tính theo chỉ số IQ, chỉ số trung bình của người Do Thái là 110 so với chỉ số trung bình 100 của thế giới. Và tuy mức chênh lệch IQ chỉ là 10, nhưng tỷ lệ thiên tài trong những người có IQ 110 cao hơn nhóm có chỉ số IQ 100 tới 120-150 lần!

Đã có không ít người đưa ra câu hỏi rằng, phải chăng người Do Thái có “gen” thông minh hơn người và “gen” này được lưu giữ, truyền từ đời này qua đời khác? Câu hỏi này đã được nhiều nhà khoa học âm thầm nghiên cứu để tìm câu trả lời thấu đáo. Tuy nhiên, người Do Thái lại “bác bỏ” điều nay. Họ cho rằng, sở dĩ người Do Thái thành công là do điều kiện, hoàn cảnh bắt buộc họ phải nỗ lực, sáng tạo và vươn lên không ngừng để thích nghi với hoàn cảnh. Bên cạnh đó, họ luôn có ý thức giáo dục con cái phải ý thức được trách nhiệm của mình với cuộc sống và không bao giờ khuất phục trước khó khăn. Và câu chuyện dưới đây là một minh chứng.

Trong cuốn sách “Người Do Thái dạy con” có ghi lại mẩu chuyện như sau: Trước đây, có một nghệ nhân người Do Thái đi kiếm sống lang thang khắp mọi nơi. Mới ngoài 40 tuổi, nhưng ông ta đã có dáng lụ khụ, người gầy nhom và hay đau yếu. Ông đi khám bệnh và được bác sĩ cho biết là đã mắc bệnh ung thư gan giai đoạn cuối. Trước khi vĩnh biệt cõi đời này, ông gọi người con trai 16 tuổi đến bên giường căn dặn: Bố thuở trẻ có thói xấu là hay rượu chè be bét. Vậy con nên chăm chỉ học hành, chớ có thói quen tai hại như bố. Con nên nhớ kỹ một câu mà các bậc tiền hiền đã dạy: Trẻ không gắng sức, sẽ cực suốt đời. Nói xong thì người nghệ nhân ra đi.

Khi lớn lên không ngờ người con trai lại quen thói giống như người bố, hay rượu chè và bài bạc. Một lần uống rượu say ở quán, anh ta đã gây gổ và làm một khách hàng mất mạng, phải vào tù. Hết hạn tù, anh ta quyết chí tu thân, bỏ hẳn rượu chè. Khốn nỗi vì chẳng có nghề gì, nên anh ta không sao tìm được việc làm. Và cuối cùng anh ta đành phải tìm đường trở về quê để sống với nghề làm ruộng.

Thời gian trôi đi, tuổi tác ngày một nhiều, anh ta hối hận thì đã muộn. Nhận thấy mình không thể lo cho vợ con đến nơi đến chốn, anh ta đau khổ lắm. Đêm hôm đó, anh ta nhấp tí rượu rồi gọi đứa con trai 16 tuổi đến gần. Anh ta thẫn thờ nghĩ lại rằng, người con trai cũng đúng cái tuổi 16 của mình năm xưa. Nghĩ lại lời dặn của bố trước đây, anh ta rơi nước mắt. Cậu con trai thấy vậy thì thương cảm lắm. Cậu nhẹ nhàng bảo bố: Chắc bố uống rượu say rồi. Bố nên nằm nghỉ đi.

Nghe con trai nói vậy, anh ta liền trả lời: Không bố không say đâu, bố muốn nhắc lại lời dặn của ông nội con trước kia, con cần ghi nhớ kỹ. Rồi anh ta nhắc lại nguyên văn lời nói đó. Nghe xong lời bố dặn, cậu con trai trả lời: Lời dặn dò đó thì ai chả rõ. Sống ở đời không được có thói quen tai hại và từ trẻ phải biết gắng sức. Ông bố nghe lời con nói thì vui sướng thở phào nhẹ nhõm. Ông biết con mình đã hiểu rõ được cái đạo lý làm người đó.

Lời bàn:

Người Do Thái có câu châm ngôn rằng: Cần cù và lười biếng đều là một thói quen, ai quen thói nào sẽ có cuộc sống tương xứng với thói quen ấy. Và trong cuộc sống, người Do Thái thường có quan niệm rằng, không có một sự thành công nào lại không đòi hỏi phải đổ mồ hôi, sôi nước mắt. Ai quen lao động chăm chỉ, người đó sẽ có cuộc sống đầy đủ. Và trong Kinh Tamuhd của người Do Thái có câu: “Có đổ mồ hôi thì mới có cơm ăn”, hay “Trí tuệ còn hơn cả sức mạnh cơ bắp, nhưng trí tuệ của người nghèo thì bị coi thường, anh ta nói cũng chẳng ai nghe”. Và thực tế cuộc sống của nhân loại từ bao đời nay đã chứng minh cho điều này.

Cũng chính vì thế mà những bà mẹ Do Thái luôn nhắc nhở con câu châm ngôn “đừng bao giờ là con lừa thồ sách”. Qua câu nói này, những bà mẹ Do Thái muốn gửi một thông điệp tới các con rằng: Nếu chỉ đọc sách mà không ứng dụng nó trong cuộc sống thì cũng chỉ là trí tuệ chết mà thôi. Và từ xưa cho tới nay, bà mẹ nào trên thế giới cũng yêu con, nhưng cách yêu và thể hiện tình yêu khác nhau. Giữa “tình yêu dòng nước mát” và “tình yêu dòng máu đào”, thì những bà mẹ Do Thái quan niệm nước mát chỉ giải cơn khát nhất thời còn “dòng máu đào” là tình yêu con phải nhìn xa trông rộng, là đem lại lợi ích suốt đời cho con, đồng thời đào tạo đứa trẻ trở thành người có bản lĩnh và thực sự mạnh mẽ trong đường đời. Đây chính là nguồn gốc của sự thành công đối với người Do Thái và là bài học cho mỗi người Việt Nam chúng ta hôm nay.       

N.D