Kinh tế 15:18, 18/03/2017 GMT+7

BP - Hiện nay, nguồn thu từ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp của thị xã Đồng Xoài không lớn, khoảng hơn 1,5 tỷ đồng/năm và cũng không ảnh hưởng nhiều đến nguồn thu ngân sách thị xã. Tuy nhiên, đây là nguồn thu bắt buộc theo pháp lệnh, đồng thời để các tổ chức, doanh nghiệp, gia đình và cá nhân làm tròn trách nhiệm, nghĩa vụ thuế đối với nguồn tài nguyên đất thuộc sở hữu toàn dân do nhà nước quản lý. Những năm qua, do công tác quản lý, thu đối với khoản thu này còn vướng mắc, bất cập nên một số phường, xã của thị xã thu không đạt chỉ tiêu giao.

Thu thuế gặp khó

Năm 2016, Chi cục Thuế thị xã Đồng Xoài được HĐND tỉnh giao thu 1,520 tỷ đồng thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. UBND thị xã đã chỉ đạo Chi cục Thuế thị xã lập bộ thuế, đồng thời giao chỉ tiêu thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp cho các phường, xã chủ động thực hiện thu và điều tiết trở lại cho các xã, phường được hưởng 100%. Nhưng vài năm gần đây, việc triển khai thực hiện nguồn thu này tại thị xã gặp không ít khó khăn và khó đạt chỉ tiêu giao. Cụ thể trong năm 2016, toàn thị xã chỉ thu được 1,336 tỷ đồng, đạt 88% chỉ tiêu HĐND tỉnh giao và bằng 96% so với năm 2015.

Đất phi nông nghiệp trong các dự án xây dựng khu đô thị ở phường Tân Phú, thị xã Đồng Xoài - Ảnh: Sỹ Hòa

Theo lãnh đạo UBND các xã, phường thuộc thị xã thì hiện nay việc thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp được UBND phường, xã đặc biệt quan tâm và coi đây là nhiệm vụ quan trọng trong chỉ đạo, điều hành tại địa phương. Tuy nhiên, khác với trước đây khoản thu này gọi là thuế nhà đất, xã, phường thu trên đất sử dụng thực tế của các hộ dân sinh sống tại địa bàn nhưng nay khoản thu này được lập bộ thuế và căn cứ trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có mã số thuế riêng. Như vậy, việc thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp tuy do xã, phường và cụ thể là giao cho các khu phố, ấp thu nhưng phải dựa trên mã số thuế của chủ sử dụng thửa đất đó.

Đâu là nguyên nhân?

Ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch UBND phường Tân Xuân cho biết, hiện nay Chi cục Thuế thị xã giao bộ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp và số thuế cụ thể cho các phường, xã trên cơ sở số liệu đã được lập bộ từ năm 2013, trong khi thị xã lại là địa bàn biến động về đất đai nhiều nhất. Rất nhiều hộ có mã số thuế sử dụng đất phi nông nghiệp nhưng nay đã sang nhượng đất cho chủ mới hoặc chuyển đi nơi khác, trong khi chủ mới chưa được lập bộ và chưa làm mã số thuế mới. Đặc biệt, nhiều trường hợp cư trú nơi khác đến địa bàn phường mua đất, mua nhà nhưng không trực tiếp ở đây nên rất khó cho phường trong triển khai thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Cũng vì lý do này nên số nợ thuế sử dụng đất phi nông nghiệp các phường, xã cần phải truy thu ngày càng lớn. 

“Một trong những nguyên nhân dẫn đến việc thất thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp là do các cơ quan chức năng cùng địa phương chưa quản lý được hoạt động sang nhượng, chia tách quyền sử dụng đất, cũng như chưa kịp thời trong việc xác định các nghĩa vụ liên quan của chủ sử dụng đất cũ và mới. Qua thống kê tình hình giao nhận và tác nghiệp hồ sơ về đất như: chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất tái định cư... cho thấy công tác kê khai thực hiện các nghĩa vụ liên quan đến thuế sử dụng đất phi nông nghiệp còn nhiều hạn chế. Trong khi số lượng người, hồ sơ giao dịch đất đai và nộp tiền sử dụng đất khi có giao dịch và biến động về đất đai hằng ngày trên địa bàn thị xã rất lớn nhưng việc kê khai nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp lại rất ít” - ông Phan Tấn Dũng, Phó chi cục trưởng Chi cục Thuế thị xã Đồng Xoài cho biết. Đây có thể được xem là lỗ hổng trong quản lý, thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp mà các cấp, ngành, đơn vị, địa phương liên quan cần xem xét để có biện pháp tháo gỡ.

Để giải quyết vấn đề nêu trên, vừa qua Phó chủ tịch UBND thị xã Giang Xuân Sơn đã chủ trì cuộc họp với lãnh đạo Chi cục Thuế thị xã, các phòng, ban liên quan và UBND xã, phường bàn biện pháp thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp. Sau khi họp bàn, Phó chủ tịch UBND thị xã Giang Xuân Sơn đã thống nhất khi người dân đến nộp hồ sơ giao dịch đất đai phải kèm theo biên lai thu thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, nếu không có phải bổ sung, nếu chưa nộp phải về xã, phường, khu phố, ấp nộp hoặc nộp tại Chi cục Thuế thị xã và phải truy thu những năm trước đó. Việc này cũng được thông báo đến các văn phòng công chứng trên địa bàn thị xã, đồng thời tuyên truyền để người dân biết và thực hiện. Chi cục Thuế thị xã có trách nhiệm cùng các cơ quan, đơn vị, xã, phường phối hợp chặt chẽ trong việc hướng dẫn người được chuyển nhượng, cấp mới, nhận cho, tặng, thừa kế quyền sử dụng đất và các giao dịch có biến động về đất đai kê khai và làm các thủ tục đăng ký mã số thuế sử dụng đất phi nông nghiệp để đưa vào lập bộ thuế, tránh bỏ sót hộ và không để thất thu nguồn thuế này.

Kim Phụng