76 năm qua, kể từ ngày Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, những quan điểm, tư tưởng của Người trong bản Tuyên ngôn Độc lập về độc lập, tự do, quyền con người, quyền dân tộc, về khát vọng và tinh thần đấu tranh để giữ vững nền độc lập, tự do vẫn vẹn nguyên giá trị, nhất là trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 hiện nay.

Nhân kỷ niệm 76 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2-9-1945 - 2-9-2021), Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Nguyễn Thị Lan Hương và Tỉnh ủy viên, Bí thư Tỉnh đoàn Trần Quốc Duy đã chia sẻ cùng BPTV.

* Sự tồn vong và phát triển của mỗi quốc gia - dân tộc gắn liền với việc gìn giữ nền độc lập, chủ quyền của quốc gia - dân tộc ấy. Độc lập dân tộc là nguyện vọng chính đáng của mỗi người; là mục tiêu, động lực của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc; là cơ sở, điều kiện không thể thiếu để thực hiện quan hệ bang giao... Vậy thưa bà Nguyễn Thị Lan Hương, sự kiện chính trị trọng đại này có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của quốc gia, dân tộc trong suốt 76 năm qua?

Sau “đêm trường nô lệ”, với bản Tuyên ngôn Độc lập, Việt Nam từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành nước độc lập, tự do. Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành công dân của một nước độc lập. Tuyên ngôn không chỉ khẳng định quyền con người, quyền dân tộc, độc lập mà còn chứa đựng những giá trị thời đại to lớn. 76 năm qua, tinh thần ấy, khí thế ấy đã trở thành động lực, khơi dậy lòng yêu nước, ý chí tự cường, sức mạnh đoàn kết toàn dân trong bảo vệ thành quả cách mạng, xây dựng và kiến thiết đất nước. “Chưa bao giờ đất nước ta có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày hôm nay” như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói.

Ở một khía cạnh khác, độc lập dân tộc đã đem lại quyền tự do, quyền con người, quyền mưu cầu hạnh phúc cho mỗi người dân. Độc lập dân tộc là điều kiện tiên quyết để thực hiện quyền con người. Tuy nhiên, muốn có quyền con người, phải đấu tranh để có tự do, độc lập. Và thực hiện tốt quyền con người, chúng ta đã phát huy được những giá trị cao cả, ý nghĩa thiết thực của độc lập dân tộc. Đó là những giá trị mà Cách mạng tháng Tám và Tuyên ngôn Độc lập đã mang lại cho chúng ta, là niềm tin, mục tiêu, lý tưởng mà các thế hệ hôm nay và mai sau sẽ theo đuổi đến cùng để thực hiện.

* Tuyên ngôn Độc lập đã mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam - kỷ nguyên độc lập, tự do, hạnh phúc; nhân dân làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Vậy theo anh Trần Quốc Duy, sự kiện trọng đại này có ý nghĩa như thế nào đối với thế hệ trẻ hôm nay?

Chúng ta đều biết, độc lập là tiền đề của tự do. Tự do là mục tiêu và là kết quả của độc lập. Một quốc gia độc lập, người dân sẽ được sống trong hòa bình, tự do. Một đất nước phải chịu ách thống trị, đô hộ thì người dân sẽ mất đi quyền tự do, độc lập. Độc lập tự do mang giá trị rất thiêng liêng, không một ai, không một thế lực nào có thể xâm phạm.

Nhờ có độc lập, tự do, thế hệ trẻ ngày nay có điều kiện được sống, học tập, vui chơi, lao động và sáng tạo trong môi trường hòa bình. Trên thực tế, tuổi trẻ đã và đang tham gia xung kích, tình nguyện trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Tuy nhiên, có được nền độc lập, tự do ấy, phải giáo dục truyền thống yêu nước nhiều hơn nữa để mỗi bạn trẻ hôm nay và mai sau đều biết trân quý, hiểu, nhận thức cao hơn về vai trò, trách nhiệm trong việc giữ gìn nền độc lập, tự do ấy.

* Trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 hiện nay, tinh thần“Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ” được thể hiện như thế nào, thưa bà Nguyễn Thị Lan Hương?

Đại dịch Covid-19 đã tác động đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong cuộc chiến chống đại dịch lần này, Đảng và Nhà nước ta đã kế thừa, vận dụng sáng tạo, linh hoạt những kinh nghiệm từ Cách mạng tháng Tám và tinh thần, ý chí của bản Tuyên ngôn Độc lập. Đó là đặt yếu tố con người, sự an nguy của đất nước trong mọi quyết định, quyết sách phòng chống dịch.

Với phương châm “chống dịch như chống giặc”, Đảng và Nhà nước ta đặt mục tiêu bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết. Đồng thời nỗ lực duy trì phát triển kinh tế, đảm bảo ổn định về an ninh trật tự, thực hiện các chính sách an sinh xã hội trên tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Toàn dân tộc sẵn sàng hy sinh những lợi ích kinh tế trong ngắn hạn để thực hiện bằng được mục tiêu bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân. Đặc biệt là những nỗ lực vượt bậc trong phòng chống dịch, trong cứu chữa bệnh nhân Covid-19, trong ngoại giao vắc xin và đảm bảo an sinh xã hội với những cơ chế, chính sách thấm đẫm tính nhân văn sâu sắc.

Như mệnh lệnh từ trái tim, “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”, khi TP. Hồ Chí Minh và Bình Dương bước vào “trận đánh quyết định” với dịch bệnh, hàng ngàn chuyến xe yêu thương từ khắp các tỉnh, thành trong cả nước đã kịp thời chi viện sức người, sức của cho các tỉnh, thành chống dịch. Cả hệ thống chính trị, toàn dân, toàn quân đều ra trận trên tinh thần “mỗi người dân là một chiến sĩ; mỗi gia đình, thôn, ấp, khu dân cư là một pháo đài chống dịch”. Từ hỗ trợ tuyến đầu chống dịch đến tham gia shipper 0 đồng, hỗ trợ nông dân thu hoạch, tiêu thụ nông sản, tiếp ứng lương thực, thực phẩm cho người dân trong các khu cách ly, phong tỏa…

* Thưa bà Nguyễn Thị Lan Hương, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, một số ý kiến cho rằng, thực hiện Chỉ thị 16/CT-TTg, giãn cách toàn xã hội là mất đi quyền tự do, quyền con người… Bà đánh giá thế nào về vấn đề này?

Có thể thấy, quyền tự do, quyền con người trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 đã được coi trọng và phát huy cao độ. Việc thực hiện phòng chống dịch và chiến thắng Covid-19 là đem lại sự an lành, tạo điều kiện để người dân được hưởng quyền tự do, quyền con người... Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng thực hiện giãn cách toàn xã hội làm mất đi quyền tự do, quyền con người. Tôi cho rằng đó chỉ là ý kiến thiểu số và lạc lõng, thiếu tinh thần trách nhiệm.

Thực tế cho thấy, mọi quyết sách chống dịch hiện nay đều xuất phát từ thực tiễn, tất cả vì mục tiêu bảo vệ sức khỏe con người, bảo vệ nền kinh tế, sự phát triển và phồn vinh của đất nước là trên hết. Và thực hiện Chỉ thị 16, giãn cách toàn xã hội không là ngoại lệ. Bởi suy cho cùng, muốn có tự do, có quyền con người thì phải chống dịch thật tốt. Chỉ khi dịch bệnh qua đi, cuộc sống trở lại trạng thái bình thường mới thì quyền con người, quyền tự do mới được phát huy. 

Đã có những người lang thang cơ nhỡ ở TP. Hồ Chí Minh rớt nước mắt khi được tiêm vắc xin phòng Covid-19, chỉ vì họ không dám nghĩ tới ngày sẽ được tiêm vắc xin... Điều này cho thấy rõ ràng, với những giải pháp chống dịch hiện nay thì quyền con người đã được đề cao nhất.

* Thưa anh Trần Quốc Duy, đại lễ Quốc khánh năm nay, người lao động được nghỉ 2 ngày, cộng với 2 ngày cuối tuần là nghỉ 4 ngày liên tiếp. Trong thời điểm dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, nên làm gì để dịp nghỉ lễ dài ngày thực sự có ý nghĩa, nhất là trong phòng chống dịch?

Dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, một số tỉnh, thành đang thực hiện Chỉ thị 16 để phòng dịch trên tinh thần “ai ở đâu, ở đó”. Bình Phước được đánh giá là vùng an toàn nhất khu vực Đông Nam bộ, tỉnh đang thực hiện các biện pháp phòng dịch theo khu vực mức độ nguy cơ để vừa phòng dịch vừa phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, vấn đề kiểm soát nguồn lây phải được siết chặt hơn.

Thông thường, đại lễ Quốc khánh là dịp toàn dân được nghỉ mừng ngày đất nước độc lập. Là dịp để mỗi người tưởng nhớ công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của dân tộc… Năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, “ở nhà là yêu nước”, yêu nước là chấp hành nghiêm các quy định về phòng, chống dịch, “ai ở đâu, ở đó”. Hoặc tham gia cùng các lực lượng chống dịch, các hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng, sẻ chia cùng lao động nghèo… Làm sao để 4 ngày nghỉ lễ Tết Độc lập thực sự có ý nghĩa, góp phần nhân lên niềm tin, khát vọng chiến thắng, đẩy lùi dịch bệnh.