2014 GMT+7

Hòn đảo mang tên người anh hùng

Thứ 3, 26/08/2014 | 15:20:00

BP - Ngày 7-5-1978, Tư lệnh Hải quân Giáp Văn Cương và Chính ủy Hải quân Hoàng Trà ra kiểm tra tại đảo Hòn Sập (quần đảo Trường Sa). Tại đây, Tư lệnh Giáp Văn Cương đề nghị đổi tên đảo Hòn Sập thành đảo Phan Vinh, mang tên người Anh hùng liệt sĩ, trung úy Nguyễn Phan Vinh, thuyền trưởng của tàu 235 trong đoàn tàu không số, đường Hồ Chí Minh trên biển. Trong số hàng ngàn hòn đảo lớn nhỏ ở nước ta trên biển Đông, có lẽ đây là đảo duy nhất mang tên một con người. Và các thế hệ cán bộ, chiến sĩ đảo Phan Vinh nói riêng, Quân chủng Hải quân nói chung không bao giờ quên trận chiến đấu và sự hy sinh anh dũng của Anh hùng Nguyễn Phan Vinh.

TRẬN CHIẾN KHÔNG
CÂN SỨC

Ngày 31-1-1968 (đêm 30 rạng sáng mồng Một tết Mậu Thân), cuộc tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân ta ở miền Nam đồng loạt nổ ra. Quân chủng Hải quân nhận lệnh chuẩn bị 4 tàu chở vũ khí vào miền Nam. Tàu 235 do trung úy Nguyễn Phan Vinh làm thuyền trưởng nhận nhiệm vụ vận chuyển 14 tấn vũ khí, đạn dược chi viện cho tỉnh Khánh Hòa.

Cán bộ, chiến sĩ cùng các chư tăng Giáo hội Phật giáo Việt Nam bên cột mốc chủ quyền đảo Phan Vinh - ảnh internet

Ngày 27-2-1968, tàu 235 bí mật rời bến, thẳng hướng vào Nam. Sau 2 ngày đêm hành quân trên vùng biển quốc tế, 18 giờ ngày 29-2-1968, tàu 235 đến ngang vùng biển Nha Trang thì phát hiện máy bay trinh sát địch lượn vòng quanh tàu rồi mất hút. Thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh nhận định tàu đã bị lộ nên cho anh em ngụy trang cẩn thận, chờ đêm tối chuyển hướng vào bờ, chuẩn bị thả hàng sẵn sàng chiến đấu. 23 giờ đêm 29-2, khi cách Hòn Hèo khoảng 6 hải lý thì bất ngờ gặp 7 tàu chiến của địch dàn hàng ngang, triển khai đội hình phục kích bao vây hòng bắt sống tàu ta. Trước tình hình đó, thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh đã mưu trí chỉ huy các thủy thủ thả khói mù, điều khiển tàu lách qua đội hình tàu địch đến vị trí bến thuộc xã Ninh Phước, huyện Ninh Hòa (Khánh Hòa). Do không liên lạc được với lực lượng bến đón, thuyền trưởng Vinh ra lệnh thả hàng xuống biển và di chuyển sang vùng biển Ninh Văn để không lộ vị trí thả hàng. 1 giờ 30 phút ngày 1-3-1968, phía bên ngoài tàu địch khép chặt vòng vây, trên không có máy bay lên thẳng vũ trang yểm trợ. Cuộc chiến không cân sức diễn ra quyết liệt, nhiều đồng chí của ta đã bị thương, máy tàu hỏng nặng. Biết không thể thoát khỏi vòng vây của địch, Nguyễn Phan Vinh ra quyết định hủy tàu để không lọt vào tay địch. Thuyền trưởng Vinh cho tất cả anh em bơi vào bờ trước, còn anh và thợ máy Ngô Văn Thứ ở lại chuẩn bị kíp nổ và trực tiếp điểm hỏa khối thuốc nổ hủy tàu rồi nhảy xuống nước bơi vào bờ. 2 giờ sáng, một cột lửa bùng lên kèm theo tiếng nổ dữ dội chấn động cả vùng biển, hất tung một nửa thân tàu 235 lên triền núi Bà Nam. Sau giây phút hoảng loạn, bọn địch điều thêm máy bay và gọi phi pháo bắn phá, dọn đường cho quân đổ bộ lên bờ, hòng bao vây bắt sống thủy thủ tàu 235. Cuộc chiến đấu trên bộ giữa thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh cùng thợ máy Ngô Văn Thứ với bộ binh địch diễn ra vô cùng ác liệt. Hai người đã chiến đấu đến viên đạn cuối cùng rồi anh dũng hy sinh.

Với chiến công phi thường ấy, ngày 25-8-1970, liệt sĩ Nguyễn Phan Vinh được Đảng và Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

ĐẢO MANG TÊN
NGƯỜI ANH HÙNG

Đảo Phan Vinh nằm ở 8^o58’ vĩ độ Bắc, 114^o41’30” kinh độ Đông, trên một nền san hô hình vành khuyên dài khoảng 5 hải lý theo hướng Đông Bắc - Tây Nam. Diện tích tuy nhỏ nhưng đảo Phan Vinh có vị trí chiến lược rất quan trọng của quần đảo Trường Sa. Đảo nằm gần như cách đều 3 hòn đảo đang bị Trung Quốc chiếm đóng là Gạc Ma, Chữ Thập và Châu Viên với khoảng cách trên 50 hải lý.

Tuy ở nơi đầu sóng ngọn gió, nhưng nhờ sự quan tâm đầu tư của Quân chủng Hải quân, hiện hệ thống nhà ở và làm việc trên đảo Phan Vinh đã được xây dựng khang trang. Đường đi lối lại đã được bê tông hóa. Hệ thống điện năng lượng mặt trời đã được lắp đặt, giúp điều kiện sống của người lính trên đảo tốt hơn. Các trạm thu tín hiệu vệ tinh, sóng điện thoại được phủ, góp phần nâng cao đời sống tinh thần lính đảo. Từ một hòn đảo trơ trọi toàn cát trắng, những bàn tay người lính đã biến nơi đây rợp bóng cây xanh với hàng chục loài khác nhau, nhiều nhất là các loại cây bàng vuông, phong ba và dừa. Những vườn rau xanh tốt, những mẻ lưới đầy cá và từng đàn gà, vịt hàng trăm con... là thành quả bao tháng ngày tần tảo, miệt mài lao động của những người lính giữa trùng khơi. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ đảo Phan Vinh rất vinh dự, tự hào với những thành tích đã đạt được. Dù khó khăn, gian khổ họ vẫn chắc tay súng, vững niềm tin, hiên ngang nơi sóng cả, bảo vệ vững chắc biển trời Tổ quốc thân yêu...

Trải qua gần 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, cán bộ, chiến sĩ trên đảo Phan Vinh đã lập nhiều thành tích xuất sắc, được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất; nhiều lần được Bộ Tư lệnh Hải quân tặng danh hiệu “Đơn vị quyết thắng”, nhiều cá nhân được tặng thưởng huân chương các loại, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, quân đội và nhân dân. (*)

Trung Lương
(*) Bài viết có tham khảo các tài liệu: Lịch sử Hải quân và biendong.net