Thời luận 08:35, 13/05/2021 GMT+7

Theo quy định, có hai hình thức vận động bầu cử cho người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND. Một là gặp gỡ, tiếp xúc với cử tri tại các cuộc tiếp xúc ở địa phương nơi mình ứng cử. Hai là vận động thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Trong cả hai hình thức, người ứng cử đều phải báo cáo với cử tri chương trình hành động của mình nếu được bầu làm đại biểu. Riêng vận động theo hình thức tiếp xúc cử tri thì có công đoạn khá quan trọng là cử tri nêu ý kiến, kiến nghị, đề đạt nguyện vọng với người ứng cử. Cử tri và người ứng cử trao đổi ý kiến có tính chất đối thoại theo nguyên tắc dân chủ, thẳng thắn, cởi mở về những vấn đề hai bên cùng quan tâm.

Không như một số trường hợp tranh cử chủ yếu bằng thủ thuật chính trị, thậm chí là thủ đoạn chính trị hay tìm mọi cách triệt hạ nhau để thắng cử, việc vận động bầu cử ở nước ta được thực hiện trên tinh thần dân chủ, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau. Đơn giản là bởi, trước khi được đưa vào danh sách bầu cử chính thức, tất cả những người ứng cử đều đã qua 3 bước hiệp thương và được thẩm định chặt chẽ, bảo đảm mọi người ứng cử đều đáp ứng được các điều kiện bắt buộc về phẩm chất đạo đức, năng lực làm việc, uy tín trong cộng đồng… và ai trúng cử cũng đạt tiêu chuẩn theo quy định. Thông thường, các buổi tiếp xúc cử tri, vận động bầu cử không chỉ đúng luật, mà còn tạo được sợi dây liên kết giữa cử tri với người ứng cử, để lại ấn tượng tốt trong nhau.

Tuy nhiên, thực tế trong các buổi tiếp xúc cử tri vận động bầu cử, cũng có một số hạt sạn. Ví dụ như có một số trường hợp cử tri đặt vấn đề, nêu lên vấn đề không sát, thậm chí không đúng hoặc vượt quá tầm của người ứng cử, không phải đúng với cơ cấu đại diện đại biểu khi được hiệp thương ứng cử. Ngược lại, từ phía đại biểu ứng cử, có trường hợp trình bày chương trình hành động và hứa hẹn với cử tri sẽ làm tốt việc này việc kia, nhưng đó là công việc được giao đương nhiên người đó phải thực hiện, cho dù trở thành đại biểu hay không cũng phải làm. Hoặc có trường hợp người ứng cử lại nói quá về khả năng làm được của mình nếu trúng cử… Có người ứng cử trả lời cử tri, khi nhận được đơn khiếu nại, tố cáo sẽ đề cao tinh thần trách nhiệm của người đại biểu, đến cơ quan chức năng để giải quyết cho rõ ràng, minh bạch trong thời gian sớm nhất có thể... Thực ra giải quyết vụ việc cụ thể này phải do cơ quan thẩm quyền, đại biểu chỉ có nhiệm vụ chuyển đơn, theo dõi, đôn đốc và giám sát việc giải quyết ấy. Nguyên  nhân của những trường hợp người ứng cử phát biểu chưa sát với chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của người đại biểu dân cử, là do nhầm lẫn nhiệm vụ của đại biểu dân cử với nhiệm vụ của cán bộ cơ quan hành pháp và tư pháp.

Cũng có trường hợp chương trình hành động người ứng cử chưa sát với thực tế địa phương nên cử tri thờ ơ. Ví dụ như người ứng cử đại biểu HĐND huyện A, ứng cử tại xã B, vấn đề cử tri đang quan tâm nhất là tình trạng ô nhiễm môi trường do có nhiều trại chăn nuôi trên địa bàn, nhưng chương trình hành động lại chỉ quan tâm đến xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Hoặc trình chương trình hành động về những vấn đề lớn lao như biến đổi khí hậu, phát triển đô thị trình bày trước cử tri vùng nông thôn… Như vậy thì sẽ không nhận được thiện cảm của cử tri.

Hy vọng rằng, những hạt sạn đó không xuất hiện trong các buổi tiếp xúc cử tri vận động bầu cử tại Bình Phước chúng ta.