2021 GMT+7

Ai cũng có lương hưu

Hồ Ngọc

Thứ 4, 12/05/2021 | 09:04:00

BPO - Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vừa công bố dự thảo tờ trình Chính phủ về việc đề nghị xây dựng dự Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi, để lấy ý kiến đóng góp của các cấp, ngành. Ngay sau khi công bố, dự thảo tờ trình này đã nhận được sự đồng thuận cao của người lao động trong cả nước. Theo đó, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung trong Luật BHXH; đặc biệt, trong đó có nội dung hướng tới rút ngắn thời gian đóng BHXH.

Cụ thể, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội dự kiến đề xuất sửa đổi điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí từ 20 năm xuống 15 năm, hướng tới còn 10 năm với mức hưởng được tính toán phù hợp nhằm tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia BHXH thấp được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH. Đề xuất này được đưa ra dựa trên kết quả đánh giá thực hiện các quy định tại Luật BHXH 2014. Cụ thể, quy định điều kiện về thời gian tối thiểu được hưởng lương hưu quá dài dẫn đến rất nhiều người đang tham gia rời bỏ hệ thống BHXH trước tuổi nghỉ hưu.

Vì theo quy định của Luật BHXH hiện hành, điều kiện thời gian tối thiểu tham gia BHXH để có cơ hội được hưởng chế độ hưu trí đủ 20 năm. Điều này dẫn đến nhiều người không tích lũy đủ số năm đóng BHXH để được hưởng lương hưu. Trong khi đó, nhiều quốc gia trong khu vực và thế giới quy định thời gian tham gia BHXH 10 năm là đã đủ điều kiện hưởng lương hưu, mặc dù mức lương hưu có thể thấp nhưng vẫn tốt hơn là nhận BHXH một lần. Vì thực tế hiện nay cho thấy, do thời gian đóng BHXH theo quy định của luật quá dài nên không ít người vì hoàn cảnh, điều kiện khó khăn đã không chờ được đến ngày nhận lương hưu.

Và cũng vì thời gian đóng BHXH quá dài nên không khuyến khích được người lao động tham gia, trừ các đối tượng thuộc diện bắt buộc đóng BHXH. Vì thế, quy mô tham gia BHXH trên thực tế ở nước ta hiện nay rất thấp. Theo số liệu thống kê của BHXH Việt Nam, tính đến hết năm 2020, cả nước mới chỉ có gần 33,5% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH. Còn tới gần 32 triệu người trong lực lượng lao động ở độ tuổi lao động (khoảng 66,5%) chưa tham gia BHXH.

Cũng theo BHXH Việt Nam, do ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19, chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm 2021, số lượng người lao động rút BHXH lên tới 226.503 người, tăng 20,5% so cùng kỳ năm 2020. Riêng trong năm 2020, có 1 triệu người tham gia BHXH nhưng có tới 880.000 người nhận BHXH một lần và đây là thực trạng rất đáng lo ngại. Bởi nếu rút BHXH một lần thì khi về già, người lao động sẽ không được hưởng lương hưu, phải sống phụ thuộc vào con, cháu và xã hội. Chưa hết, nếu không may bị bệnh, không có thẻ bảo hiểm y tế, người lao động còn phải đối mặt với nguy cơ không chi trả nổi chi phí khám chữa bệnh chỉ sau một lần mắc bệnh, nằm viện thời gian dài, có thể phải đối mặt với tình trạng nghèo đói, kiệt quệ, trở thành gánh nặng đối với gia đình và xã hội.

BHXH Việt Nam đã nhiều lần khuyến nghị về việc người lao động cần cân nhắc kỹ, không nên quyết định hưởng BHXH một lần, mà nên bảo lưu thời gian đóng BHXH, khi nào có điều kiện thì tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện. Tuy nhiên, số người lao động nhận BHXH một lần trong những năm gần đây vẫn tăng đột biến. Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung Luật BHXH trong điều kiện hiện nay là điều cần thiết và quan trọng hơn là để hướng tới ai cũng có lương hưu.