Thời luận 09:31, 19/03/2021 GMT+7

Thực tế, ở các giai đoạn trước, chuẩn nghèo căn cứ mức thu nhập, thu nhập đáp ứng 70% mức sống tối thiểu (tính bằng 2.100kcal/người/ngày), tức là chỉ đáp ứng việc ăn không đói, ăn không thiếu. Còn với chuẩn nghèo mới, không chỉ tính đến việc ăn no mà phải ăn ngon hơn, chất lượng hơn, an toàn hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống hơn. So với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020, chuẩn nghèo đa chiều quốc gia mới tập trung điều chỉnh, nâng tiêu chí về thu nhập bằng chuẩn mức sống tối thiểu tính tại thời điểm năm 2020 và bổ sung chiều thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản về việc làm. Đây là tiêu chí đặc biệt quan trọng vì việc làm phản ánh mức thu nhập và là điều kiện bảo đảm ổn định cuộc sống của người dân. Chỉ số việc làm gắn với thu nhập cũng sẽ là cơ sở giúp ngành chức năng phân loại đối tượng hộ nghèo giai đoạn tới để có các giải pháp điều chỉnh phù hợp.

Chuẩn nghèo mới cũng được xây dựng dựa trên cách tiếp cận bảo đảm quyền con người, nhất là quyền được bảo đảm an sinh xã hội của công dân. Đồng thời điều chỉnh các chỉ số đo lường sự thiếu hụt về y tế, dinh dưỡng, giáo dục - đào tạo, nhà ở, nước sạch, vệ sinh, thông tin, người phụ thuộc trong gia đình… Từ đó, hướng tới mục tiêu hỗ trợ toàn diện và bền vững cho người nghèo, người dân sinh sống trên địa bàn nghèo, giúp người nghèo nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất và tinh thần, đáp ứng nhu cầu về điều kiện sống an toàn và tiếp cận, sử dụng hiệu quả các dịch vụ xã hội cơ bản.

Về lâu dài, tác động của chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều chính là nhằm xác định rõ nguyên nhân nghèo để hỗ trợ người nghèo tự vươn lên thoát nghèo bền vững, tự giải quyết được vấn đề nghèo đói cũng như những nhu cầu thiết yếu của gia đình mà không trông chờ, ỷ lại vào sự trợ giúp của cộng đồng và Nhà nước. Thông qua các chỉ số đo lường đa chiều về độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản để có thể xác định nguyên nhân nghèo, từ đó đề ra mục tiêu, phương thức và chính sách thực hiện giảm nghèo bền vững.

Tuy nhiên, để chuẩn nghèo đa chiều mang lại những hiệu ứng tích cực khi đi vào cuộc sống, trong quá trình điều tra, đánh giá, bình chọn, rất mong ngành chức năng quan tâm xác minh toàn diện và khách quan đối với tất cả trường hợp, nhất là về thu nhập và mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản. Cụ thể là đối với những gia đình toàn người già, trẻ em, người khuyết tật sẽ không thể thoát nghèo, cần xác định là đối tượng bảo trợ nên không thể tác động bằng hình thức hỗ trợ việc làm mà cần chuyển qua thụ hưởng chính sách bảo trợ xã hội của Nhà nước. Hay đối với những hộ nghèo “bền vững” - bị bệnh hiểm nghèo, không nơi nương tựa cần xác định không thể thoát nghèo được thì bên cạnh sự hỗ trợ của Nhà nước, cần huy động thêm các nguồn lực trợ giúp từ cộng đồng xã hội…