Thời luận 08:29, 18/03/2021 GMT+7

Tròn 6 năm đã trôi qua, nhiều vấn đề nảy sinh. Đặc biệt là trong thời đại 4.0 hiện nay đã cho thấy, những giá trị to lớn bị lãng quên, trong đó có giá trị của việc bảo vệ người tiêu dùng.

Trong cơ chế thị trường, để giành được lợi thế, các nhà cung cấp phải phục vụ tốt nhất khách hàng của mình. Tuy nhiên, sự đa dạng trong nhu cầu của con người cũng như trong sự phát triển của các loại hình hàng hóa, dịch vụ cũng làm cho nhiều vấn đề nảy sinh, khi lợi ích xuất phát từ mối quan hệ này. Hiện nay, hầu như ai cũng đang vướng vào vấn đề đó mà đôi khi bản thân mình không biết rõ. Ví dụ như hằng ngày hàng triệu người sử dụng internet, xem các kênh trên internet phổ biến như YouTube, TikTok… mà thấy rằng mình không mất mát gì, ngược lại là được “cho không, biếu không”, gần như tất cả đều miễn phí. Thế nhưng, hầu hết người sử dụng các ứng dụng đó không biết rằng, họ đang bị “móc túi” một cách vô hình và không ai bảo vệ họ.

Các ứng dụng đó đã và đang không chỉ xâm nhập vào công sở, học đường, doanh nghiệp, quán cà phê… mà còn vào tận phòng ngủ của mọi gia đình. Không khó bắt gặp những “cô, chú”, thậm chí “ông, bà” mỗi ngày nheo nheo con mắt “lên face”, “lên net” đọc những dòng chữ như kiến bò trên chiếc điện thoại trong lòng bàn tay và cũng hào hứng bình luận loạn xạ, hoặc để dòng trạng thái cảm xúc “teen” hơn cả teen. Hầu hết đều nghĩ mình không bị mất gì, chỉ được lợi mà thôi nên ai cũng háo hức tham gia. Đặc biệt là có không ít trường hợp lợi dụng mạng xã hội để giải quyết một vấn đề nào đó không thể trực tiếp đối diện.

Bất kỳ ai và bất kỳ bài viết, thậm chí chỉ một dòng trạng thái cũng có thể bị một người nào đó dùng mạng xã hội để tạo ra hiệu ứng đám đông “ném đá”, thậm chí sỉ nhục một cá nhân. Những hình ảnh riêng tư, những câu chuyện gia đình có thể bị đưa lên mạng với dụng ý xấu, lừa đảo... Vô vàn câu chuyện cười ra nước mắt và cả vi phạm pháp luật liên quan đến mạng xã hội. Và khi cuộc sống đổi thay mỗi ngày, nhiều người tiêu dùng đang phải “trả giá không hề rẻ” vì bị “móc túi thời gian” và còn phải trả giá cho những thứ vô hình. Đó là những mất mát vô hình, chưa nói tới những mất mát hữu hình khác.

Ngày nay, thông tin của không ít người tiêu dùng trở thành một tài sản mà các trang mạng xã hội có thể sử dụng như một công cụ hữu ích. Ví dụ như hôm nay, người sử dụng internet truy cập tìm kiếm về “giày da bò”, lập tức ngày hôm sau và nhiều ngày sau đó những thông tin quảng cáo về “giày da bò” sẽ tràn ngập mỗi khi người đó truy cập internet dưới bất kỳ hình thức nào. Đó là chưa nói tới các thông tin cá nhân và quyền riêng tư của người dùng internet có thể bị đánh cắp, sử dụng. Bảo vệ thông tin người tiêu dùng là nhiệm vụ của nhiều lĩnh vực như đạo đức, pháp luật, hay là nhiệm vụ của một số cơ quan chức năng.

Có một điều ít người để ý, đó là nếu chúng ta không truy cập, không tiết lộ thông tin cá nhân thì những thông tin ấy không dễ bị đánh cắp và lợi dụng. Vì thế, mỗi người tiêu dùng cần là một người tiêu dùng thông thái. Trước hết để tự bảo vệ chính mình trước ma trận của internet, ma trận của những công cụ kinh doanh thời 4.0.