2020 GMT+7

Cảnh giác với “bánh vẽ” của tội phạm công nghệ cao (Bài cuối)

Ngân Hà

Thứ 4, 30/12/2020 | 06:37:00

BPO - Từ cuối năm 2019 đến nay, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh nhận hàng loạt đơn tố cáo của người dân về việc bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản của tội phạm công nghệ cao với phương thức thủ đoạn tinh vi, luôn đổi mới. Điều đó đặt ra nhiều vấn đề cho ngành chức năng trong việc ngăn chặn, xử lý, nâng cao ý thức cảnh giác để người dùng mạng xã hội không nhẹ dạ, cả tin, ham những món tiền, quà từ “trên trời” rơi xuống để rồi rơi vào “bẫy” của tội phạm công nghệ cao.

BẮC THANG LÊN HỎI ÔNG TRỜI…

Tội phạm sử dụng công nghệ cao như mạng xã hội, mạng viễn thông, mạo danh cơ quan chức năng là công an, viện kiểm sát, tòa án, hoặc sử dụng mạng xã hội để kết bạn, làm quen sau đó lừa đảo chiếm đoạt tài sản… tuy không mới nhưng vì sao vẫn còn nhiều người cả tin “sập bẫy”?

“Sập bẫy” vì đâu?

“Đồng ý cung cấp số điện thoại, thông tin cá nhân cho người bạn ngoại quốc để nhận giùm gói hành lý vì tôi thấy tin và quý người bạn này. Tuy nhiên, khi biết phải bỏ ra số tiền lớn, lúc này tôi từ chối thì bị người bạn này lại liên tục gửi tin nhắn có nội dung sẽ tự tử và sát hại luôn con trai của mình nếu không được giúp đỡ. Vì lòng thương người, cộng với thiếu hiểu biết pháp luật, tôi đã giấu gia đình đi vay lãi bên ngoài chuyển tiền theo yêu cầu với hy vọng nhanh chóng nhận được gói hành lý. Giờ mọi chuyện vỡ lở, gia đình tôi lục đục suốt 1 tháng nay vì phải nghe những lời đàm tiếu, dị nghị không hay về mình. Mặc dù biết rất khó lấy lại được số tiền đã mất nhưng tôi vẫn quyết định trình báo cơ quan công an mong mọi việc sáng tỏ, bản thân cũng đỡ dằn vặt” - chị H.T.M ở thôn 6, xã Đức Liễu, huyện Bù Đăng bộc bạch.

Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh triển khai các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh với phương thức thủ đoạn tinh vi, luôn đổi mới của tội phạm công nghệ cao

Hiện nay, số người sử dụng internet ở Việt Nam khá phổ biến, chiếm 70% dân số, số lượng người dùng mạng xã hội chiếm 67% số dân. Một trong những vấn đề đáng quan tâm là nhiều người còn dễ dãi khi sẵn sàng chia sẻ, công khai các thông tin cá nhân trên mạng xã hội; truy cập vào những trang web độc hại... Từ đó, các đối tượng xấu có cơ hội đánh cắp thông tin cá nhân, lợi dụng những thông tin này để làm “chìa khóa” chiếm dụng tài khoản ngân hàng; gọi điện thoại hù dọa yêu cầu chuyển tiền hoặc dùng hình ảnh, thông tin của người dùng lập một tài khoản giả mạo để lừa đảo.

Trường hợp bà P.T.L ở ấp Trường Thịnh, xã Phước An, huyện Hớn Quản lại khác hẳn. Ngày 23-8-2020, bà L nhận được cuộc gọi của một người tự xưng là “cán bộ tòa án nhân dân TP. Hồ Chí Minh” thông báo rằng bà L liên quan đến vụ án đang bị điều tra và yêu cầu hợp tác. Ngay sau đó, đối tượng này kết nối với đối tượng khác tự xưng là “cán bộ hình sự của Bộ Công an” gọi thông báo bà L liên quan đến vụ buôn bán ma túy, đối tượng phạm tội đã bị bắt và khai bà L là đồng phạm, đã chuyển vào tài khoản của bà 5,6 tỷ đồng tiền phần trăm hoa hồng. “Cán bộ công an” yêu cầu bà L cung cấp số chứng minh nhân dân, tên tuổi, địa chỉ các thành viên trong gia đình và phải chụp hình sổ tiết kiệm gửi vào tài khoản zalo “cục CSHS, Bộ Công an - Phòng PC45” để công an điều tra. Sợ liên lụy tới pháp luật nên bà L sẵn sàng hợp tác với “cơ quan điều tra”.

Số điện thoại, đường dây nóng tiếp nhận, xử lý các thông tin liên quan đến tội phạm lừa đảo công nghệ cao tại Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Bình Phước: 0989563635 (gặp anh Tuấn).

Vị “cán bộ công an” này cũng yêu cầu bà L phải duy trì liên tục điện thoại với họ để họ kiểm soát và không được báo cho công an sở tại vì đây là “chuyên án” của bộ đang điều tra bí mật, cũng không được báo cho ngân hàng vì ngân hàng là đối tượng thông đồng… Điều đó khiến bà L càng thêm bối rối và lo sợ. Đến chiều cùng ngày, bà L tiếp tục nhận điện thoại của “cán bộ công an” yêu cầu phải rút hết 9 tỷ đồng trong sổ tiết kiệm bỏ vào tài khoản riêng để “cán bộ công an” kiểm tra. Về đến nhà, bà L nhận được nhiều tin nhắn của ngân hàng Sacombank thông báo đã chuyển tiền qua ngân hàng khác bằng hình thức chuyển tiền trực tuyến (internet banking). Trong vòng hơn 2 tiếng đồng hồ, các đối tượng đã thực hiện 19 lệnh chuyển tiền, tổng số tiền bà L bị lấy mất là 5 tỷ đồng.

Hãy là người dùng mạng xã hội thông minh

Trung tá Bùi Bá Dũng, Phó phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh cho biết: Mặc dù những chiêu lừa đảo giả danh công an, viện kiểm sát hù dọa các nạn nhân về việc họ vi phạm pháp luật, phải gửi tiền vào tài khoản để bọn chúng kiểm tra đã được cảnh báo nhiều năm nay nhưng số người “mắc bẫy” không hề giảm. Tất nhiên, vẫn là thủ đoạn cũ nhưng mỗi vụ, các đối tượng lại có cách ứng biến riêng, rất tinh vi, khiến các “con mồi” dù cảnh giác đến mấy vẫn “sập bẫy”. Các đối tượng này thường xuyên thay đổi thông tin cá nhân, số điện thoại, tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội, sử dụng tài khoản ảo, thay đổi địa bàn hoạt động, cư trú nhằm đối phó với công tác theo dõi, phòng ngừa, đấu tranh xử lý của cơ quan chức năng nên việc bắt giữ được các đối tượng cũng không hề đơn giản.

Trong 1 năm trở lại đây, thống kê có 75 vụ lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, gây thiệt hại 32,1 tỷ đồng. Trong đó, có 42 tin, đơn liên quan đến tội phạm công nghệ cao, gây thiệt hại trên 20 tỷ đồng. Trong số đó, người bị lừa ít nhất hàng trăm triệu đồng, nhiều nhất lên đến 5 tỷ đồng. Qua xác minh, cơ quan công an xác định, hầu hết các đối tượng lừa đảo bằng công nghệ cao đều trong những đường dây lừa đảo xuyên quốc gia hoặc tội phạm người Việt Nam câu kết với người nước ngoài. Chính vì vậy, số vụ ngăn chặn kịp thời chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Trung tá Bùi Bá Dũng, Phó phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh

Để tránh “sập bẫy” tội phạm công nghệ cao, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh khuyến cáo người dân trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết khi tham gia mạng xã hội một cách thông minh. Phải thực sự cảnh giác trước các thông tin từ người lạ gửi đến. Đặc biệt, không cung cấp thông tin cá nhân cho người lạ khi chưa xác minh rõ họ là ai, làm gì, ở đâu. Trong trường hợp phát hiện đối tượng có dấu hiệu lừa đảo phải kịp thời báo ngay cho cơ quan công an để xác minh.

Qua những vụ việc đã xảy ra cho thấy, hơn ai hết, mỗi cá nhân cần phải bảo vệ được chính mình và tài sản của mình trước khi quá muộn, để không phải “bắc thang lên hỏi ông trời, bị lừa qua mạng biết đâu mà tìm”. Hy vọng những vụ việc vừa phản ánh là bài học quý giá để không ai tiếp tục mắc phải.