Pháp luật 08:05, 23/07/2016 GMT+7

Điển hình là việc thi hành án trong vụ tranh chấp hợp đồng vay tài sản giữa bà Đ.T.M ở huyện Lộc Ninh với bà L.H.S ở thị xã Bình Long. Bản án sơ thẩm số 05/2015/DS-ST ngày 13-5-2015 của Tòa án nhân dân tỉnh đã có hiệu lực thi hành, buộc bà Đ.T.M phải nộp tiền án phí dân sự sơ thẩm 51 triệu đồng. Sau khi trừ số tiền tạm ứng đã nộp tại Chi cục Thi hành án thị xã Bình Long, bà M phải nộp 37,6 triệu đồng. Thế nhưng, bà M không đồng ý với quyết định của tòa và không chịu thi hành. Với những trường hợp này, cơ quan thi hành án đã cho thời gian để bà M làm thủ tục hủy bản án nhưng đến nay đã hơn 1 năm vẫn chưa thấy cơ quan có thẩm quyền nào yêu cầu cơ quan thi hành án tạm dừng thi hành bản án.

Vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản của bà T.T.N ở thị trấn Đức Phong (Bù Đăng) cho thấy để thực thi nhiệm vụ thi hành án là hết sức khó khăn. Năm 2012, Tòa án nhân dân tỉnh tuyên xử bà N phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và xử phạt 16 năm tù. Bà N phải có trách nhiệm hoàn trả cho một bị hại 2,5 tỷ đồng. Thế nhưng qua xác minh, tài sản của bà N không có để thi hành nên đến nay vụ án vẫn chưa thi hành xong.

Vụ P.V.H tạm trú thôn 10, xã Bom Bo (Bù Đăng) phạm tội giết người. Ngoài hình phạt 17 năm tù, H còn có trách nhiệm bồi thường cho đại diện hợp pháp của người bị hại 275 triệu đồng. Thế nhưng H không có tài sản để thi hành. Ngoài ra, còn rất nhiều vụ án ly hôn, bản án của tòa quyết định giao quyền nuôi con cho vợ, người chồng có trách nhiệm cấp dưỡng nuôi con nhưng cố tình không chấp hành...

ĐÂU LÀ NGUYÊN NHÂN?

Ông Trần Văn Hòa, Phó cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh cho biết: Bình Phước có lượng án phải thi hành lớn, xếp thứ 13 trong cả nước. Hơn nữa, ở tỉnh thời gian qua xảy ra rất nhiều vụ vỡ nợ với số tiền lên đến hàng chục tỷ đồng nhưng đương sự không có điều kiện thi hành. Tài sản kê biên bán đấu giá nhiều lần nhưng không có người mua. Trước đây, những vụ việc người bị thi hành án không có điều kiện thi hành thì cơ quan thi hành án ra quyết định trả đơn. Thế nhưng với Luật Thi hành án dân sự sửa đổi, bổ sung năm 2014, những trường hợp này, cơ quan thi hành án vẫn phải ra quyết định dù chưa có điều kiện thi hành và tiếp tục theo dõi điều tra, xử lý. Bởi vậy, năm 2015, lượng án thụ lý mới tiếp tục tăng mạnh, đặc biệt là về giá trị (tăng 70,4%). Trong đó, án không có điều kiện giải quyết chiếm số lượng lớn (28,05% về việc và 53% giá trị).

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến án tồn đọng chưa giải quyết, nhất là án cấp dưỡng nuôi con phải thi hành nhiều năm, khi người được nhận nuôi dưỡng đủ 18 tuổi. Nhiều việc tranh chấp như đất đai, nhà ở phải yêu cầu tòa phân chia tài sản trước khi thi hành vì liên quan đến tài sản chung. Có trường hợp, người thi hành án cố tình chây ỳ để tẩu tán tài sản không thi hành án... Ngoài ra, một số doanh nghiệp phải thi hành án nhưng khi bị phong tỏa tài khoản thì cho rằng đó là tiền lương để trả cho công nhân dẫn đến khó khăn cho cơ quan thi hành án. Năm 2013, Công ty TNHH C&N Vina ở ấp 3, xã Minh Hưng (Chơn Thành) kiện Công ty TNHH sản xuất thương mại Nhu Kim Thành (Khu công nghiệp Minh Hưng - Hàn Quốc) về hợp đồng cho thuê lại quyền sử dụng đất. Tháng 1-2014, vụ việc đã được Hội đồng Trọng tài thuộc Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) giải quyết. Tuy nhiên, đến nay phán quyết của hội đồng trọng tài vẫn chưa thi hành được. Bởi nếu thi hành án sẽ ảnh hưởng đến công việc của một lượng lớn công nhân, người lao động. Khó khăn nữa là hầu hết các đối tượng thi hành án phải chấp hành hình phạt tù, nhiều đối tượng trẻ, không có tài sản, thu nhập, gia đình không có trách nhiệm nên khó thi hành án dân sự.   

Minh Luận