2025 GMT+7

KỶ NIỆM 50 NĂM NGÀY GIẢI PHÓNG MIỀN NAM, THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (30-4-1975 - 30-4-2025)

Sáng mãi tên anh

Dương Thị Đông

Thứ 4, 30/04/2025 | 06:03:42

BPO - Trong cuộc chiến đấu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đội ngũ những người làm báo là một binh chủng đặc biệt quan trọng trên mặt trận tư tưởng, luôn gắn bó máu thịt với sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Trong quá trình tác nghiệp tại chiến trường, nhiều người trong số họ đã nằm lại với đất mẹ và người trở về thì thương tật suốt đời… Những câu chuyện nghề, sự dấn thân, hy sinh vì lý tưởng cách mạng của họ không chỉ là những ký ức hào hùng mà còn là những bài học, thông điệp có giá trị cho người làm báo nhiều thế hệ mai sau.

Cao hơn mỗi cuộc đời là sống còn Tổ quốc

Nhà báo Đặng Loan, sinh năm 1917, tại Thanh Chương, Nghệ An. Ông là cán bộ tiền khởi nghĩa, hăng hái tham gia hoạt động cách mạng. Năm 1961, nhà báo Đặng Loan là Trưởng phòng Tuyên huấn Ban đại diện hành chính tỉnh Nghệ An ở miền Tây và chủ bút Báo Miền Tây Nghệ An. Khi chiến tranh phá hoại nổ ra, dù có lệnh sơ tán nhưng nhà báo Đặng Loan vẫn bám trụ tại tòa soạn rồi đi cơ sở viết tin, bài phản ánh tình hình chiến sự, cổ vũ phong trào sản xuất giỏi, chiến đấu giỏi của đồng bào các dân tộc vùng cao Nghệ An... Ngày 23-5-1965, Mỹ rải bom dữ dội xuống Nghĩa Đàn, nhà báo Đặng Loan giao cho đồng nghiệp ở lại tòa soạn nhanh chóng thu dọn tài liệu rồi ông chạy bộ đến Bệnh viện Tây Hiếu. Trong ngập ngụa khói bom, ông lao vào từng phòng cõng bệnh nhân ra hầm trú ẩn rồi băng qua Xưởng cơ khí 250B Phủ Quỳ đang cháy ngùn ngụt tới trụ sở xã Nghĩa Quang chỉ huy và cùng lực lượng dân quân, tự vệ sơ tán máy phát điện, trạm biến áp về nơi an toàn, đồng thời ngăn chặn hỏa hoạn tại khu vực cất giấu xăng dầu dự trữ.

Những tờ Báo Miền Tây Nghệ An với nhiều bài viết gắn liền tên tuổi các nhà báo, phóng viên chiến trường

Trở về tòa soạn thì một đợt bom khác lại dội xuống, nhà báo Đặng Loan và đồng nghiệp đã hy sinh. Người đồng nghiệp ở lại tòa soạn với nhà báo Đặng Loan là nhà báo Trần Văn Thông, Thư ký, cán bộ phát hành báo. Ông Thông sinh ra tại Hà Tĩnh, tham gia cách mạng từ nhỏ, đến năm 20 tuổi được kết nạp vào Đảng Lao động Việt Nam. Năm 1957, ông về Nghĩa Đàn và được giao nhiệm vụ phụ trách Văn phòng Huyện ủy, đến năm 1962 ông Thông là cán bộ của Báo Miền Tây Nghệ An. Cùng hy sinh trong một trận dội bom của địch, hài cốt của nhà báo Đặng Loan đã được tìm thấy, còn nhà báo Trần Văn Thông phải gần 50 năm sau gia đình mới tìm thấy và được công nhận liệt sĩ.

Dáng đứng dưới tầm bom

Liệt sĩ Nông Văn Tư sinh ra tại Đại Từ, Thái Nguyên. Tháng 12-1966, anh lên đường nhập ngũ phục vụ cách mạng. Là một người lính quả cảm tại chiến trường lại có niềm đam mê điện ảnh, tháng 3-1971, anh chuyển về công tác tại Điện ảnh Quân đội nhân dân. Với nhiệt huyết tuổi trẻ, Nông Văn Tư luôn xông xáo, theo sát các chiến sĩ tại trận địa để quay những thước phim chân thực nhất, ác liệt nhất về cuộc chiến đấu anh dũng của quân và dân ta. Để có được những thước phim ấy, Nông Văn Tư không do dự, quyết chọn cho mình vị trí tác nghiệp cao điểm đắc địa nhưng cũng đồng nghĩa với khả năng đúng dưới tầm bom rơi. “Cao điểm của chúng tôi là ở “góc chết” này. Ở đây tuy trống nhưng quan sát rộng, sẽ có những cảnh quay tốt nhất”. Ngày 30-12-1971, tại trận địa pháo cao xạ Đại đội 3, Trung đoàn Phòng không 280 ở Vinh, Nghệ An, bầu trời khét lẹt khói bom, rốc-két do Mỹ rải xuống, Nông Văn Tư và người đồng nghiệp Hà Tài vẫn miệt mài quay cảnh máy bay lao xuống trút bom sáng rực góc trời. Trong tiếng dội bom chúa chát, tiếng đạn cao xạ thình thịch, khói bụi nhòa trận địa vẫn nhìn thấy dáng đứng đĩnh đạc, gan góc dưới tầm bom của hai nhà báo. Bỗng tiếng bom bi nổ lụp bụp, Nông Văn Tư ngã xuống một cách đầy vinh quang khi tay đang ôm hộp phim, vai đeo bình ắc-quy dự phòng, toàn thân đầy máu còn ánh mắt hướng về phía ga Vinh.

Nhà quay phim Nông Văn Tư đang tác nghiệp

Và còn rất nhiều nhà báo liệt sĩ mang phẩm chất anh hùng đặc biệt. Phóng viên Lê Đình Dư (Báo Quân đội nhân dân) trước lúc hy sinh đã nói: “Người chiến sĩ có thể đứng bắn, quỳ bắn, nằm bắn. Còn phóng viên chúng tôi lúc này chỉ có thể đứng thẳng trên chiến hào, dùng vũ khí là cây bút và máy ảnh để ghi lại chiến công của đồng đội và tội ác của quân thù!”. Nhà quay phim Phan Đồng Cam (Điện ảnh Quân giải phóng) khi đang tác nghiệp, dù bị đạn xuyên qua lồng ngực, máu trào ra nhưng vẫn thều thào nói với đồng đội: “Cầm máy, quay phim tiếp…”, rồi nhắm mắt…

Trong mưa bom bão đạn, tư thế đứng thẳng của nhà báo chính là đại diện cho hình ảnh của một tờ báo cách mạng. Đây là hình ảnh cao đẹp của nhà báo chiến sĩ, thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, tình yêu nghề báo mãnh liệt và khí phách quật cường của chủ nghĩa anh hùng cách mạng không chỉ trên mặt trận tư tưởng mà cả nơi chiến hào, thôi thúc đồng nghiệp tiến về phía trước, tiếp tục khắc ghi những hình ảnh sinh động, hào hùng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay.