Ẩm thực 14:10, 06/02/2022 GMT+7

Bánh canh cá lóc

Món này thường ăn nóng, từ ngã ba ấp Mới trở vào có rất nhiều quán bán cả ngày lẫn đêm. Ấn tượng với tôi hồi nhỏ, đó là 2 quán bánh canh cá lóc gần ngã ba chợ Đồng Xoài. Bánh làm bằng bột gạo bán buổi sáng, khách ngồi chồm hổm, tăm được cột thun treo trên 2 đòn gánh và có sẵn trà nóng tráng miệng. Nay chỗ đó không còn nữa, chỉ còn 1 người bán ở đường chính vào chợ Đồng Xoài, thỉnh thoảng đi chợ sáng tôi cũng mua 1 bịch ăn để nhớ vị xưa.

Buổi chiều, nhớ mãi hình ảnh bà Sáu với 2 bên đòn gánh là nồi nui và nồi bánh canh đi từ nhà qua xóm tôi tới đầu đường khoảng hơn 5 giờ chiều là hết mà không cần phải ra chợ. Mỗi lần ăn, bà thường khuyến mãi cho mấy miếng da heo vừa mềm vừa béo. Nay bà Sáu truyền cho con gái bán tại nhà, từ đầu đường Lê Quý Đôn vào khoảng 300m phía bên phải lúc nào cũng đông khách, vẫn 2 món chủ đạo là bánh canh và nui, hương vị vẫn đậm đà đúng chất Huế, bán từ 3 giờ đến 6 giờ chiều.

Ngoài ra, dọc đường này còn có nhiều quán như trong xóm nhà lá, quán Cây Ổi hay Bình An từ hẻm nhà bà Thẻo đi vào. Mỗi quán đều có hương vị riêng. Khách đến chủ quán mới xắt bột từ cái ống tre, rồi trụng vào nồi nước sôi chín đều, ăn nóng tại chỗ kèm rau đắng, có bánh mì, trứng cút, tóp mỡ dùng thêm hoặc bán kèm bánh lọc, bánh ít. Có quán cứ đến rằm thì nấu chay với đậu phụ, xì dầu và nấm, ăn cũng lạ miệng.

Ngày nay, món này được mở rộng ra nhiều khu vực. Để biến tấu món ăn, họ nấu bằng nồi đất, lúc mang ra vẫn sôi sùng sục, ăn kèm với các loại rau, trong đó chủ đạo vẫn là rau đắng. Khách rất thích món này do nhẹ nhàng, dễ ăn và ăn xong uống thêm ly trà gừng nóng rất tốt cho sức khỏe.

Bún bò Huế

Khác với bún riêu mang đặc trưng của người dân Nam Bộ hay bún mọc, bún thang mang hương vị đặc trưng của miền Bắc, thì bún bò Huế cũng là món ngon đặc trưng ở Đồng Xoài. Nước lèo thường được hầm từ xương bò và giò heo, vị thanh, không thiếu hũ mắm nêm, ít ớt sa tế hoặc ớt ngâm nước mắm cho hương vị đậm đà, cay nồng.

Từ ngã ba ấp Mới đi vào khoảng 200m bên tay trái có quán Thanh Thùy. Giá tuy cao hơn những nơi khác nhưng rất đáng đồng tiền. Quán còn có món dồi trường hấp ăn kèm rau thơm và trái vả cũng rất đặc trưng. Mặc dù không gian chật hẹp nhưng vẫn là một trong những quán bún bò Huế ngon nhất Đồng Xoài.

Ở xóm tôi có quán bún bà Nguyện và quán đối diện bán đến nay đã gần 20 năm, đều do người Huế nấu nhưng hương vị và đối tượng khách cũng khác nhau. Quán bà Nguyện bán bún bò và bún giò heo, dĩa rau sống lúc nào cũng hấp dẫn. Còn quán đối diện thì chuyên về bò, đặc biệt là xương hầm từ sáng sớm nên nước lèo rất ngon. Mỗi lần tôi sang ăn, chủ quán biết ý, dành riêng cho tô xương sụn nhai mới thấy hết vị ngọt từ xương thịt. Quán này khách bình dân hơn nhưng số lượng bán ra không kém, đôi khi có phần nhỉnh hơn. Ngoài ra, còn có quán bún bò bà Tưởng đối diện đường Điểu Ong, bún bò Hương Giang ở phường Tân Đồng cũng ngon không kém, mặc dù ở đường hẻm nhỏ nhưng vẫn luôn đông khách do hương vị độc đáo.

Bánh nậm, bánh lọt, bánh bột lọc

Các loại bánh nậm, bột lọc và bánh lọt thường được các mệ gánh bán hoặc đạp xe tầm khoảng 3 giờ chiều rao bán khắp ngõ hẻm. Hồi nhỏ học tiểu học ở Trường Đảng, sau Huyện ủy Đồng Phú có 1 vườn điều (phía sau Siêu thị Co.opmart Đồng Xoài hiện nay), bọn trẻ chúng tôi hay bẻ trộm hạt điều nên túi lúc nào cũng “rủng rỉnh”. Đói bụng chúng tôi ra chợ làm dĩa bánh bột lọc, mà lại cứ thích nhân tôm, thịt chứ không thích nhân đậu xanh. Cầm nĩa ăn xong, còn sót ít nước mắm cay cay, ngọt ngọt đưa lên húp sạch không để sót giọt nào.

Ngoài bánh bột lọc, để thuận tiện, còn có món bánh lọt được gói bằng lá chuối. Ngoài ra, còn có bánh nậm, bánh giò, nhân làm bằng tôm, thịt ba chỉ, nước mắm làm sẵn để từng bọc ai mua ăn cũng rất tiện. Ngày nay, các loại bánh này và bánh bèo Huế vào những dịp liên hoan, tất niên cũng có nhằm tô điểm thêm hương vị xứ Huế dân dã, khó quên ở Đồng Xoài.

Lẩu bò

Nổi tiếng nhất là quán lẩu bò Cây Me gần quốc lộ 14, do chính người Huế nấu đã hơn 20 năm. Quán rộng rãi, bố trí sân vườn đẹp, thích hợp cho những buổi gặp gỡ bạn bè hay gia đình. Chúng tôi biết quán này khi còn học phổ thông, sau 4 tiết học là đạp xe ra chợ mua 1kg bún, gọi cái lẩu bò, chỉ 20.000 đồng/cái là no kềnh bụng. Nay quán vẫn đông khách, giá phải chăng, ăn lẩu bò ở đây có tóp mỡ bò rất ngon và béo ngậy.

Lẩu bò Phú Lộc ở đường Nguyễn Trãi chiều nào cũng đông khách với không gian mát mẻ. Đặc trưng của món  lẩu bò là chấm với mắm nêm cùng nhiều loại rau trụng ăn nóng, kèm đậu hũ tươi và trứng vịt lộn. Ngoài lẩu bò, các quán còn làm thêm món sách bò trộn với rau răm, hành, ớt cùng một ít chanh để tạo vị chua, nhâm nhi cùng với rượu chuối hột thì không còn gì sánh bằng trong những chiều mưa.

Cháo lòng

Đồng Xoài có nhiều quán cháo lòng nhưng nổi tiếng vẫn là các hàng quán trong xóm “nhà lá” vì khu vực này có nhiều lò mổ. Để có tô cháo ngon, người nấu phải dậy sớm đến lò heo mua tim, cật, gan, dồi trường, lòng non… Phần nước cháo được nấu từ xương ống, xương que của heo, hầm với ít muối đến khi nào nước sôi và thật trong mới thôi. Còn tim, cật, lòng non, dồi trường… được để riêng từng loại khi nào có khách ăn sẽ cắt bỏ vào. 

Về phần gạo nấu cháo cũng quan trọng không kém. Gạo thường được ngâm trước khoảng 1 giờ và đợi nước hầm xương xong rồi mới trút vào, khi nào gạo bung thì cho lửa nhỏ. Người Huế không ăn cháo lòng cùng với giá, giò quẩy hay chấm nước mắm pha. Họ chỉ ăn cháo lòng với nước mắm ngon nguyên chất, bước vào quán là có sẵn một tô nước mắm cho nhiều ớt và rau thơm. Khách vào quán ăn tự lấy tùy theo độ cay và khẩu vị của mình. Trong cháo có rất nhiều hành, rau răm và tiêu ăn nóng, huyết bỏ thẳng vào nồi, bên cạnh cháo lòng còn có cháo mắt heo, má heo rất ngon.

Đồng Xoài là thành phố trẻ, năng động, dễ hòa đồng, người dân từ khắp mọi miền Tổ quốc về sinh sống nên mang theo nhiều nét ẩm thực độc đáo. Ai đi ngang qua hãy ghé thăm Đồng Xoài, thưởng thức một vài món ăn mang hương vị đặc trưng của xứ Huế để biết hơn về ẩm thực ở Bình Phước.