Nông nghiệp 16:17, 16/02/2022 GMT+7

Theo nhiều hộ dân trồng hồ tiêu, hiện nay giá cho một ngày công lao động đã tăng từ 180 ngàn đồng tăng lên 220 ngàn đồng. Bên cạnh đó, chủ vườn không chỉ trả tiền công lao động mà còn “khuyến mãi” phụ thêm nước uống, tiền xăng đi lại, ăn giữa buổi… nhưng cũng rất ít nhân công chịu làm.

Gia đình anh Vũ Văn Hoàng, ở ấp Phước Tiến, xã Hưng Phước, huyện Bù Đốp có 2 ha hồ tiêu đã chín rực từ trước tết. Ngay từ mùng 4 tết, vợ chồng anh đã phải ra vườn để hái tiêu. Anh Hoàng cho hay, hồ tiêu năm nay thu hoạch sớm hơn mọi năm, thông thường trước tết anh đã liên hệ tìm công hái nhưng hiện tại vẫn chưa có người, dù đã gọi tất cả các mối quen nhưng đều bị từ chối. 

Anh Hoàng chia sẻ: “Với diện tích này, nếu đủ công lao động để kết thúc đúng thời điểm mùa vụ thì mỗi ngày phải cần chục công hái. Năm ngoái, vào thời điểm này, gia đình cũng đã thuê nhân công hái kịp mùa vụ nên tránh được hạt tiêu rụng và mất sức phát triển của cây khi mùa khô đến”.

Theo anh Hoàng, hầu hết lao động trẻ tại địa phương đều làm việc tại các công ty xí nghiệp ngoài tỉnh, sau khi về nghỉ tết ít ngày họ lại kéo nhau đi làm công ty. Trong khi đó, lao động thời vụ tại địa phương không mấy mặn mà với công việc hái tiêu vì vừa nắng vừa nặng nhọc mà việc làm cũng không thường xuyên, sau khi hái tiêu xong thì không còn việc làm gì nữa. Nếu chọn làm công nhân cạo mủ hoặc bóc tách hạt điều thì thu nhập vẫn khá và ổn định hơn. 

“Do ít nhân công thu hái nên gia đình tôi quyết định dùng bạt để hái cho nhanh. Hạn chế thấp nhất tiêu chín rụng gây thất thoát ra đất khi mình hái không kịp trong khi vẫn đang tìm kiếm lao động đến hái”, anh Hoàng bộc bạch.

Không chỉ vườn tiêu của anh Hoàng, mà hầu hết các vườn tiêu lân cận đều vắng hoe. Cách đó không xa, anh Bùi Quốc Hay, Giám đốc HTX tiêu sạch Hưng Phước cho biết, các chủ vườn có diện tích lớn 5 - 10 ha thì luôn có sự chuẩn bị trước may ra có nhân công nhưng số lượng cũng không bằng những năm trước. Còn các hộ có diện tích nhỏ thì thời điểm này phải rất khó tìm được công hái.

“Gia đình tôi mới thuê được 7 người đến hái tiêu, nhưng năng suất làm việc của họ chỉ bằng khoảng 3 người so với trước. Chúng tôi đang động viên tinh thần người lao động để họ làm việc tốt hơn trong những ngày tới”, anh Hay chia sẻ.

Còn vườn tiêu của vự chồng anh Trần Văn Huyến, chị Nguyễn Thị Mỳ cũng ở xã Hưng Phước đang “đỏ mắt” tìm công thu hoạch trong những ngày này. Những trụ tiêu chín đỏ trên cây khiến gia đình đứng ngồi không yên khi thấy tiêu chín khô rơi rụng đầy dưới gốc.

Sau những ngày tìm nhân công hái, gia đình cũng thuê được vài người từ các địa phương khác. Tuy nhiên, với số lượng 2.000 trụ tiêu đang chín đồng loạt khiến gia đình phải cần số lượng lớn để thu hoạch kịp mùa vụ. “Để khắc phục tiêu chín rụng xuống đất gây thất thoát, gia đình tôi phải dùng bạt và lưới đen trải dưới gốc, cách này cũng tốn không ít chi phí”, anh Huyến rầu rĩ nói.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Bắc Giám đốc Trung tâm Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện Bù Đốp, cây hồ tiêu không giống như cây trồng khác, để giữ vườn thực sự ổn định, lâu dài đòi hỏi nhà nông phải có kiến thức trồng và yêu cầu kỹ thuật rất khắt khe. Nếu để hồ tiêu chín và tự rụng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của cây, tìm ẩn nguy cơ phát sinh dịch bệnh trong những năm tiếp theo. Do đó, thu hoạch bằng phương pháp thủ công hiện vẫn là biện pháp tối ưu nhất.

“Giá hồ tiêu tăng đang là tín hiệu mừng cho bà con nông dân. Ngành nông nghiệp khuyến cáo bà con chú ý hơn đến các khâu thu hoạch khi tiêu đủ độ chín, phơi sấy đúng cách để đảm bảo chất lượng. Sau thu hoạch, bà con cần chú ý chăm sóc, phòng bệnh đúng cách, kịp thời điểm để vườn cây tăng sức đề kháng, chống chọi tốt với các loại dịch bệnh”, tiến sĩ Bắc nhấn mạnh.

Người dân dùng lưới đen trải dưới gốc và dùng chổi để thu gom số tiêu bị chín rụng khi không có nhân công để hái

Do không tìm được người hái, Anh Vũ Văn Hoàng phải tranh thủ tối đa thời gian thu hoạch dưới mọi hình thức để kịp mùa vụ

Nhân công thiếu, giá lại cao năng suất lao động vẫn không bằng một nửa so với những năm trước khiến cho chủ vườn không khỏi lo lắng khi mà lượng tiêu chín rụng ngày một nhiều trong vườn.

Tuy giá tiêu năm nay có nhiều khởi sắc, tín hiệu vui cho người trồng tiêu, nhưng vấn đề thu hoạch vẫn là bài toán nhiều nan giải cho các chủ vườn

Tiêu đang chín rộ bắt đầu chuyển sang khô chuỗi và rụng vì không có nhân công thu hái.