Góc nhìn thẳng 19:43, 15/11/2023 GMT+7

Bằng chứng là vào ngày 7-11-2023, Hãng thông tấn Reuters cho phát tán một bản tin với tựa đề: “Intel đã hủy kế hoạch mở rộng sản xuất chip tại Việt Nam”. Ngay sau đó, trên trang facebook của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ - VOA, cũng đã phát đi bản tin có tựa đề: “Intel gác lại kế hoạch tăng gấp đôi sản xuất chip tại Việt Nam”. Nội dung bản tin này cho biết: “Reuters đã dẫn lời một người được nghe thông báo về kế hoạch này của Intel. Và lý do Intel gác lại kế hoạch này là vì Việt Nam thiếu điện và thủ tục hành chính rườm rà”. Đây quả là “nghệ thuật” đặc trưng về phương pháp phát tán thông tin của đài này. Vì sự việc nêu trên là vấn đề lớn được thế giới quan tâm, nhưng Reuters chỉ “dẫn lời một người được nghe” mà không kiểm chứng và cũng không cần biết người đó là ai, tên gì, ở đâu, làm gì hoặc có vai trò cũng như vị trí như thế nào trong Tập đoàn Intel? 

Trước thông tin nêu trên, trao đổi với phóng viên Tuổi Trẻ Online vào tối 7-11-2023, ông Nguyễn Anh Thi, Trưởng ban Quản lý Khu công nghệ cao TP. Hồ Chí Minh đã khẳng định: Intel Việt Nam chưa có thông tin gì với phía Ban quản lý Khu công nghệ cao về vấn đề này. Và khi trả lời phỏng vấn của VnExpress vào sáng 8-11-2023, vị đại diện truyền thông của Intel Việt Nam cũng đã khẳng định: “Sau lần điều chỉnh tăng vốn lên 1,5 tỷ USD hồi năm 2021, chúng tôi chưa công bố chính thức về một khoản đầu tư mới nào”. Như vậy, Intel chưa có kế hoạch đầu tư thêm vào Việt Nam thì làm gì cho chuyện “bất ngờ hủy kế hoạch mở rộng sản xuất chip tại Việt Nam”? Như vậy, Reuters đã tung “tin vịt”, phát tán thông tin thất thiệt nhằm hạ uy tín và gây khó khăn cho Việt Nam trong việc thu hút đầu tư, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất chip. Điều đáng nói là trong khi Reuters đăng tải thông tin không kiểm chứng, thiếu minh bạch, nhưng mấy cái loa rách thù địch là VOA, RFA, BBC, RFI và các trang mạng phản động đã ngay lập tức vào bình luận theo kiểu đả kích, chống phá Việt Nam. 

Cụ thể, ngày 10-11-2023, tổ chức khủng bố Việt Tân đã phát tán trên facebook cái gọi là kết quả khảo sát ý kiến của độc giả về việc hãng Intel từ bỏ kế hoạch đầu tư thêm 1 tỷ USD vào Việt Nam, vì thiếu điện và tình trạng quan liêu quá mức. Theo đó, Việt Tân tự bịa rằng: Sau 2 ngày tiến hành khảo sát, facebook Việt Tân đã thu hút hơn 1.000 lượt biểu quyết của độc giả. Trong đó có 79% ý kiến cảm thấy bi quan về kinh tế Việt Nam và thất vọng về hệ thống quan liêu, 15% ý kiến độc giả cho rằng đây là chuyện bình thường, 6% độc giả không có ý kiến. Như vậy, tuyệt đại đa số ý kiến độc giả của facebook Việt Tân có cảm xúc bi quan sau động thái ngừng mở rộng của Intel. Còn bạn, bạn có thêm ý kiến gì khác không? Hãy cho chúng tôi biết trong phần bình luận. Về việc làm trơ trẽn và lố bịch này, tài khoản có tên Nguyễn Chi Bảo đã bình luận: Tân làm khảo sát rồi tự làm biểu quyết à? Việc mở rộng đầu tư của Intel được tính toán trên toàn cầu và theo tiêu chí của họ. Những năm qua, Intel mở rộng đầu tư ở nhiều nước trên thế giới, chứ không chỉ ở Việt Nam. Còn tài khoản Lê Văn Việt thì viết: Độc giả của Tân thì liên quan gì đến Việt Nam?

Đáng buồn là trước thông tin mập mờ và thất thiệt này, nhưng một số báo in, báo điện tử đã dẫn nguồn và vô tình tiếp tay cho Reuters. Cụ thể, Tạp chí Người quan sát điện tử có bài viết: “Intel bất ngờ “quay xe”, hủy kế hoạch mở rộng sản xuất chip tại Việt Nam”. Nội dung bài viết có đoạn: “Theo một nguồn tin Reuters thu thập được, Intel đã hủy bỏ khoản đầu tư từng được lên kế hoạch nhằm mở rộng hoạt động tại Việt Nam…”. Tạp chí Vietstock dẫn nguồn từ Reuters và cho rằng: “Intel hủy kế hoạch mở rộng sản xuất chip tại Việt Nam, vì họ lo ngại về sự ổn định của nguồn điện và tình trạng quan liêu quá mức”. Cùng với đó, nhiều trang mạng của doanh nghiệp và cá nhân cũng vào phát tán những bình luận thiếu thiện chí, thiếu tinh thần xây dựng. Ngày 7-11-2023, trang VnReview đã viết: “Intel đã đột ngột “quay xe”, hủy bỏ kế hoạch mở rộng sản xuất chip tại Việt Nam”.

Được biết, từ năm 2006 đến tháng 1-2021, Intel đã rót tổng cộng 1,5 tỷ USD vào nhà máy tại Việt Nam. Đây là nhà máy lắp ráp và kiểm định chip lớn nhất thế giới của Intel. Hiện nay, Intel Products Vietnam đang đảm nhiệm sản xuất các sản phẩm vi xử lý phổ thông mới nhất, bao gồm Raptor Lake và Meteor Lake thế hệ tiếp theo, chiếm hơn 50% sản lượng các nhà máy lắp ráp và kiểm định trên toàn cầu. Chính vì thế, “tin vịt” nêu trên của Reuters là cơ hội “trời cho” để các thế lực phản động, thù địch và cơ hội chính trị có cớ để chống phá Việt Nam. Bởi từ lâu nay, các thế lực này vẫn thường xuyên thực hiện những chiến dịch tung tin thất thiệt, cài cắm tư tưởng phản động với tần suất ngày càng nhiều hơn, sâu hơn, rộng hơn, tinh vi hơn nhằm lèo lái dư luận, khiến công chúng hiểu sai lệch về các sự kiện, vấn đề ở Việt Nam. 

Và sự việc nêu trên là tiếng chuông cảnh tỉnh đối với các cơ quan báo chí ở trong nước cũng như cộng đồng mạng cần cẩn trọng trong sàng lọc, kiểm chứng thông tin trước khi dẫn nguồn hoặc chia sẻ. Đặc biệt đối với những thông tin bịa đặt, bóp méo sự thật, xuyên tạc vấn đề, “đổi trắng, thay đen”, lẫn lộn đúng - sai, thật - giả hoặc có một phần sự thật nhưng được đưa tin với dụng ý xấu, phân tích và định hướng dư luận bằng luận điệu thù địch, chống phá. Nâng cao năng lực để chống thông tin xấu, độc trên mạng xã hội là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi công dân. Qua đó, phát huy những tác động tích cực, hạn chế, ngăn ngừa những tác động tiêu cực, góp phần ổn định chính trị - xã hội của đất nước và nâng cao chất lượng cuộc sống của chính chúng ta.