Góc nhìn thẳng 10:20, 04/07/2022 GMT+7

Andy Huỳnh có tên đầy đủ là Andy Tài Ngọc Huỳnh. Anh ta là lính đánh thuê mang quốc tịch Mỹ nhưng có dòng máu Việt, bị quân đội Nga bắt giữ khi tham chiến tại Ukraine. Sự việc đúng ra không có gì lớn khi hai bên xung đột, việc bắt giữ tù, hàng binh là chuyện rất bình thường. Tuy nhiên, qua “cái loa” VOA tiếng Việt thì sự việc trở nên nghiêm trọng, chúng lại đổ tội cho Đảng, Nhà nước Việt Nam bỏ mặc người dân. Cụ thể, ngày 24-6-2022, trên trang Facebook VOA tiếng Việt xuất hiện dòng tít: “Có nên trông chờ Việt Nam can thiệp để cứu Andy Huỳnh?”. Tác giả bài viết chê trách: “mặc dù Đảng Cộng sản luôn cho rằng kiều bào là bộ phận gắn bó máu thịt nhưng không có khả năng chính quyền Việt Nam sẽ có tác động gì đó đối với phía Nga về số phận của Andy Huỳnh”. Tiếp theo đó, bài viết là một loạt những bình luận theo kiểu trả lời phỏng vấn của VOA đối với những kẻ mà chúng thường gọi là “cựu tù nhân chính trị” hoặc “nhà hoạt động nhân quyền”. Những người này đều bày tỏ lòng cảm kích trước hành động được coi là “anh hùng” của Andy Huỳnh. Chúng mách nước cho Chính phủ Việt Nam lợi dụng mối quan hệ với Nga để tác động trả tự do cho Andy Huỳnh. Thậm chí chúng còn chỉ cách cho Chính phủ Mỹ bắt giữ công dân Nga để trao đổi lấy tên lính đánh thuê kia.

Họ còn cho rằng Andy Huỳnh quyết định đến Ukraine để tham gia chiến đấu chống lại các lực lượng Nga, điều đó được cho là lẽ phải khi giúp đỡ những người dân đang chịu khổ cực. Tuy nhiên, khi bị phía Nga bắt giữ, gia đình anh ta lại lên tiếng yêu cầu Việt Nam phải bảo hộ công dân gốc Việt. Không biết VOA tiếng Việt hay những “cựu tù nhân chính trị”, “nhà hoạt động nhân quyền” kia và cả gia đình Andy Huỳnh đang không hiểu hay cố tình không hiểu lý lẽ và các quy tắc quốc tế thông thường. Hoa Kỳ mới là quốc gia bảo hộ cho Andy Huỳnh. Chính Andy Huỳnh là lính đánh thuê quốc tịch Mỹ, từng chiến đấu trong quân đội Hoa Kỳ nhiều năm. Màu cờ trên quân phục của Andy Huỳnh là cờ Mỹ, không phải là cờ đỏ sao vàng. Trước và trong quá trình tham gia chiến đấu, Andy Huỳnh và gia đình anh ta luôn nhận là lính đánh thuê đến từ Hoa Kỳ, chiến đấu vì tự do, dân chủ cho người dân Ukraine. Lúc vinh quang thì nhận mình là người Mỹ chính hiệu, khi gặp nguy hiểm thì kêu có tý dòng máu Việt. Khi kêu gào mãi mà chưa nhận được sự giúp đỡ thì đổ hết lỗi cho Đảng, Nhà nước Việt Nam. Thật quá trơ trẽn. 

Quay trở lại cho câu hỏi tại sao Nhà nước Việt Nam không quan tâm đến Andy Huỳnh trong trường hợp này, gồm có 3 lý do chính. Thứ nhất, như đã nói ở trên, Andy Huỳnh có quốc tịch Mỹ, không có quốc tịch Việt Nam. Mặc dù anh ta là người gốc Việt nhưng Andy Huỳnh chưa bao giờ xem Việt Nam là nguồn cội của mình. Anh ta có ông nội là ngụy quân, vượt biên sau năm 1975 và luôn chống lại quê hương đất nước Việt Nam. Andy Huỳnh mang dòng máu và tư tưởng của đám “đu càng” Việt Nam Cộng hòa ở hải ngoại, thù địch với cộng sản. Việt Nam chúng ta luôn xem người Việt ở nước ngoài là bộ phận không thể tách rời của dân tộc nhưng không bao gồm những phần tử chống phá đất nước. Việt Nam không chấp nhận những kẻ “rước voi về giày mả tổ”, lợi dụng ngoại bang để đạt được mục đích chính trị thấp hèn. Nói đến đây mới thấy tầm suy nghĩ của VOA tiếng Việt và những người đã trả lời phỏng vấn kia. Không có nước nào trên thế giới lại đi bảo hộ công dân nước khác. Ngay cả ý nghĩa từ hỗ trợ kiều bào thì chỉ mang nghĩa là hỗ trợ, bản chất kiều bào ở nước ngoài trước tiên phải tuân thủ luật pháp, Nhà nước Việt Nam không có khả năng can thiệp, chỉ dừng lại ở mức bày tỏ quan ngại, hỗ trợ pháp lý hay tương trợ mà thôi. 

Thứ hai, Andy Huỳnh là lính đánh thuê, theo Công ước Genève sẽ không được hưởng chế độ tù, hàng binh khi bị bắt. Nếu VOA có kêu gọi, van xin giùm thì chỉ chính quyền Hoa Kỳ mới là nơi để giải quyết, không phải Việt Nam. Bởi thế Nhà nước Việt Nam không thể lên tiếng về vụ việc của Andy Huỳnh vì không liên quan. Nếu Việt Nam lên tiếng yêu cầu Nga thả người không khác gì nói chúng ta ủng hộ lính đánh thuê đi chống nước khác. Mà cụm từ “lính đánh thuê”, chúng ta chưa bao giờ dùng để nói về Quân đội nhân dân Việt Nam. Truyền thống dân tộc, quân đội, an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại của Việt Nam không bao giờ đem đi đánh đổi lấy một gã lính đánh thuê. Ngoài ra, Việt Nam tham gia công ước Genève vào năm 1957 và người ký phê duyệt chính là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhưng tiếc thay, cụm từ “lính đánh thuê” lại không có trong công ước ấy. Vậy, Việt Nam căn cứ vào đâu để lên tiếng?

Thứ ba, Nhà nước Việt Nam không bao giờ bỏ rơi công dân, Việt kiều đang sinh sống, học tập, lao động tại các nước trên thế giới khi tình hình có bất ổn. Nếu nói tên lính đánh thuê kia là người gốc Việt nên Việt Nam phải có trách nhiệm thì thật vô lý. Thử hỏi, ai có dòng máu Việt nhưng quốc tịch nước khác thì Việt Nam đều phải đi can thiệp khắp nơi trên thế giới? Cũng giống như Hợp chủng quốc Hoa Kỳ hiện nay có bao nhiêu phần trăm là người bản xứ. Nếu cứ chiếu theo lời của VOA thì không biết bao nhiêu nước phải can thiệp với phía Mỹ để giải cứu công dân và ngược lại. Đúng khi nói kiều bào luôn là “khúc ruột ngàn dặm”, là một phần của Tổ quốc Việt Nam. Nhưng xin thưa, ở đây nói những người luôn có trái tim hướng về Tổ quốc, tự hào là con Lạc cháu Hồng, luôn tuân thủ đầy đủ, nghiêm chỉnh luật pháp nước sở tại và Việt Nam. Còn những kẻ vong ơn bội nghĩa, chối bỏ quá khứ, cội nguồn thì “quả báo” đến tức thì, chúng không có tư cách cầu xin sự giúp đỡ. 

Tinh thần đoàn kết, đùm bọc nhau, tương thân tương ái trong hoạn nạn, khó khăn của dân tộc Việt Nam là nét đẹp truyền thống quý báu từ bao đời nay vẫn vậy. Tinh thần đó ngày càng vươn lên và phát triển mạnh mẽ, trở thành động lực để nhân dân, kiều bào ở khắp nơi trên thế giới vượt qua khó khăn, thử thách, vươn lên trong cuộc sống để khẳng định bản thân. Nhà nước Việt Nam sẽ luôn là điểm tựa vững chắc, đảm bảo an toàn tính mạng, sức khỏe, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mỗi công dân của mình dù ở bất kỳ nơi nào trên thế giới. Những luận điệu “khóc mướn” của VOA và bè lũ các “nhà dân chủ rởm” về vụ việc của Andy Huỳnh, họ đều không có tư cách yêu cầu Việt Nam phải làm thế này, thế kia. Tốt nhất hãy cứ để công lý phán quyết.