Thời luận 09:11, 23/04/2021 GMT+7

Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, thời gian qua, các nhà mạng như Viettel, Vinaphone, Mobifone đã đẩy mạnh các giải pháp truyền thông và kỹ thuật nhằm ngăn chặn kịp thời các cuộc gọi giả mạo số điện thoại, góp phần bảo đảm an toàn, an ninh và trật tự xã hội. Riêng quý 1/2021, các nhà mạng này đã chặn 39.321 cuộc gọi rác và 8.500.702 cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo.

Thực tế nêu trên cho thấy, mặc dù ngành chức năng đã nỗ lực nhưng số cuộc gọi rác có dấu hiệu lừa đảo vẫn chưa thuyên giảm và đã có nhiều vụ lừa đảo qua điện thoại với số tiền lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Nổi lên là phương thức thủ đoạn lừa đảo giả danh, mạo danh công an, viện kiểm sát, thanh tra, tòa án, bưu điện... để chiếm đoạt tài sản gia tăng mạnh. Số người bị hại, bị lừa đảo cũng rất đa dạng, tập trung chủ yếu là phụ nữ và người già trên 60 tuổi. Đây là đối tượng có ý thức cảnh giác với tội phạm không cao, không có kiến thức về bảo mật thông tin cũng như hiểu biết về các hoạt động tố tụng hình sự… Khi vụ việc xảy ra, nạn nhân thường không biết thông tin về đối tượng, không biết tại sao bị mất tiền trong tài khoản hoặc lo bị mất uy tín nên không trình báo với cơ quan công an, gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý.

Trước thực trạng đó, Bộ Công an đã khuyến cáo các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đề cao cảnh giác khi nhận các cuộc gọi điện thoại từ người lạ, tự xưng là cán bộ cơ quan nhà nước và cơ quan tư pháp, tiến hành tố tụng hình sự, thông báo, yêu cầu điều tra vụ án qua điện thoại. Hoặc giả danh nhân viên ngân hàng, bưu điện, bảo hiểm, thanh tra, hải quan... yêu cầu nhận tiền, quà bưu phẩm có giá trị lớn hoặc đóng các khoản phí, trả các khoản nợ không xác định. Đồng thời, tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, số điện thoại, số chứng minh nhân dân (căn cước công dân), địa chỉ nhà ở, số tài khoản ngân hàng... cho bất kỳ ai không quen biết hoặc chưa biết rõ lai lịch. Khi nhận các cuộc điện thoại có dấu hiệu lừa đảo hay đe dọa, người dân cần bình tĩnh, liên hệ với cơ quan chức năng hoặc người thân, bạn bè để được tư vấn.

Đồng thời, người dân khi gặp những tin nhắn thông qua trang mạng xã hội để vay tiền, nhờ mua thẻ điện thoại, yêu cầu chuyển tiền để xác minh tài khoản; nhờ tài khoản ngân hàng để nhận tiền từ nước ngoài... cần đặc biệt cảnh giác, tuyệt đối không làm theo. Đồng thời, thường xuyên thay đổi mật khẩu hoặc tăng tính năng bảo mật quyền riêng tư trên các tài khoản mạng xã hội; không chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội… Nếu cần có tài khoản ngân hàng công khai để giao dịch mua bán trên không gian mạng thì tiền trong số tài khoản công khai cần giữ ở mức thấp nhất, tránh bị kẻ gian chiếm đoạt.

Tuy nhiên, bên cạnh sự nỗ lực của ngành công an và ý thức cảnh giác của mỗi người dân, rất mong ngành thông tin và truyền thông tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp quản lý, xử lý nghiêm những vi phạm liên quan đến “rác viễn thông”, như sim rác, cuộc gọi rác, tin nhắn rác... Đặc biệt, phối hợp với các nhà mạng triển khai đồng bộ và quyết liệt các giải pháp kỹ thuật ngăn chặn cuộc gọi giả mạo số điện thoại, tình trạng mua bán sim kích hoạt sẵn...