Thế giới 09:32, 05/08/2015 GMT+7

Lịch sử chỉ chép lại thân thế của Scipio Alricanus từ những câu chuyện lưu truyền trong các tướng lĩnh cùng thời và trong dân gian. Vai trò của Alricanus được mọi người biết đến là vào năm 218, khi ông được giao nhiệm vụ đột phá phòng tuyến của Hannibal tại sông Ticinus, miền Bắc nước Ý. Dù trận đánh này thắng lợi nhưng ông Alricanus bị tổn thất rất lớn khi anh em, họ hàng thân thuộc bên nội lẫn bên vợ đều bị giết chết. Do đó, ông đã nung nấu ý chí báo thù quân Hannibal và bắt tập trung vào việc nghiên cứu nghệ thuật quân sự. Alricanus rất giỏi trong việc lấy sở trường của địch để đánh địch theo phương châm tấn công trước. Năm 209 TCN, Alricanus đã nắm quyền thống soái chỉ huy 28.000 quân bộ binh và 3.000 kỵ binh tấn công Tây Ban Nha. Mục tiêu của các chiến dịch máy là các trại hậu cần, đường tiếp tế của quân Hannibal làm rối loạn nội bộ quân địch. Quân lính dưới quyền của ông được huấn luyện rất bài bản về các sơ đồ chiến thuật, kỷ luật quân đội, cung cấp quân nhu đầy đủ. Các tướng dưới quyền phải chiến đấu độc lập, không lệ thuộc vào bất kỳ một yếu tố nào... Nhờ vậy, quân La Mã thời kỳ này trở nên thiện chiến, khó đánh bại trên các chiến trường.

Từ năm 208-206 TCN, Alricanus chỉ huy quân đánh tan quân Carthagi và quân chủ lực của Hannibal đưa Tây Ban Nha vào sự thống trị của người La Mã. Quân đội đề cử Alricanus lên làm vua Tây Ban Nha. Sau đó, ông quay về La Mã để xâm chiếm vùng Bắc Phi. Lúc này, Carthagi triệu Hannibal về bảo vệ đất nước. Không để cho quân Carthagi nghỉ ngơi, Alricanus đã tập kích quân Hannibal. Năm 202, hai vị tướng vĩ đại nhất thời kỳ này là Hannibal và Alricanus chạm trán nhau trên chiến trường. Sau những ngày giao tranh khốc liệt, quân của Hannibal tổn thất đến 15.000 người, buộc phải rút lui khỏi chiến trường và xin cầu hòa. Alricanus chiến thắng trở về La Mã được vinh danh như người hùng. Viện nguyên lão La Mã tôn vinh Alricanus là “người chinh phục châu Phi”. Lúc này, La Mã đã hoàn tất việc khống chế toàn bộ vùng Địa Trung Hải và trở thành đế chế hùng mạnh nhất thời cổ đại. Năm 190 TCN, Alricanus tiếp tục đưa quân tiến đánh và giành thắng lợi trong cuộc chiến với người Syria. Năm 183, ông qua đời tại quê nhà khi mới 54 tuổi.

Giới khoa học cho rằng, dù bản thân Alricanus không được để ý tới nhiều nhưng việc đánh bại vị tướng vĩ đại Hannibal đã đưa tên tuổi của ông thành huyền thoại. Lúc này, giới sử học, quân sự mới bắt đầu nghiên cứu về ông. Nhất là trong bối cảnh chiến tranh còn giản đơn nhưng nghệ thuật của Alricanus là cơ động chiến trường, tổ chức đội hình chiến đấu, chiến lược đánh vào hậu phương của giặc... đã tạo nên vị thống soái có tầm ảnh hưởng lớn trong lịch sử thế giới, đó chính là Scipio Alricanus.

Tấn Phong