Y tế 18:29, 07/10/2021 GMT+7

Sử dụng công nghệ bất hoạt

Trung Quốc hiện nay có 2 hãng dược phẩm gồm Sinovac và Sinopharm tham gia vào chương trình chia sẻ vắc xin toàn cầu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), còn gọi là Covax. Trong đó, Công ty Dược phẩm sinh học Sinovac sản xuất vắc xin Coronavac; Viện Sinh phẩm Bắc Kinh sản xuất vắc xin BBIBP-CorV, tên gọi khác là Vero Cell. Cả hai đều sử dụng công nghệ bất hoạt.

Vắc xin Vero Cell sử dụng công nghệ bất hoạt

Công nghệ bất hoạt là công nghệ truyền thống từ lâu đã được áp dụng rộng rãi trong sản xuất vắc xin, chẳng hạn như vắc xin ngừa bệnh dại. Nguyên tắc hoạt động của công nghệ này là sử dụng các phần tử virus đã bị vô hiệu hóa để kích hoạt việc sản sinh ra kháng thể chống lại vi rút corona. Virus đã bị bất hoạt trước khi được tiêm vào cơ thể, do đó người được tiêm sẽ không mắc Covid-19 do tiêm vắc xin. 

Được WHO cấp phép

Để được nằm trong danh sách vắc xin của chương trình Covax, Vero Cell đã được WHO thẩm định và cấp phép sử dụng trong trường hợp khẩn cấp vào ngày 7-5-2021. Ông Nguyễn Hoàng Tùng, Phó Viện trưởng Viện Kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế thuộc Bộ Y tế cho biết, vắc xin này khi nhập về Việt Nam tiếp tục được Bộ Y tế thẩm định và sau đó phê duyệt sử dụng theo Quyết định 7929 ngày 8-7-2021.

Tại hội nghị trực tuyến của Bộ Y tế diễn ra ngày 2-8-2021, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: “Tất cả vắc xin Bộ Y tế cho phép sử dụng đều đã được WHO cấp phép và các nước đã sử dụng”.

Theo dữ liệu của tờ The New York Times cập nhật ngày 1-10, vắc xin này được cấp phép lưu hành và sử dụng tại 74 quốc gia.

Hiệu quả miễn dịch đạt 86%

Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) là một trong 10 nước trên thế giới cho hãng dược Trung Quốc Sinopharm thử nghiệm vắc xin ngừa Covid-19. Tháng 12-2020, từ dữ liệu thử nghiệm của Sinopharm, chính quyền UAE công bố hiệu quả của vắc xin Vero Cell đạt 86%.

Thông cáo báo chí của Bộ Y tế UAE cho biết, 99% người được tiêm ngừa bằng vắc xin này đã phát triển các kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2 và sản phẩm cũng giúp ngăn ngừa các ca bệnh vừa và nặng ở những người đã tiêm phòng.

Trong tài liệu giới thiệu về vắc xin này, WHO cho biết hiệu quả bảo vệ khỏi các tác nhân gây bệnh Covid-19 lên đến 78,2%. 

Có thể tiêm cho người hơn 65 tuổi

Đầu tháng 9-2021, TP. Hồ Chí Minh tổ chức tiêm vắc xin Vero Cell cho người hơn 65 tuổi. Thông tin này gây không ít lo ngại cho người dân. Tuy nhiên tại họp báo chiều 9-9, ông Nguyễn Hồng Tâm, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh (HCDC) giải thích rằng theo khuyến cáo của nhà sản xuất, vắc xin này có thể được tiêm cho người từ 18 tuổi trở lên.

Một số đối tượng như người có bệnh nền, người hơn 60 tuổi, phụ nữ có thai và đang cho con bú… vẫn được tiêm nhưng cần lưu ý khám và sàng lọc kỹ trước khi tiêm, sau khi tiêm thì theo dõi kỹ các phản ứng.

Người có tiền sử sốc phản vệ với bất kỳ thành phần nào của vắc xin thì chống chỉ định không nên tiêm. Người có thân nhiệt hơn 38,5 độ C cũng nên hoãn tiêm chủng cho đến khi hết sốt.

Tác dụng phụ của vắc xin rất nhẹ

Mới đây, tạp chí International Journal of Infectious Diseases đã đưa ra kết quả một cuộc nghiên cứu về tác dụng phụ của vắc xin Sinopharm. Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 1 - 4 tại UAE để thu thập dữ liệu về các tác dụng phụ của vắc xin Vero Cell.

Theo đó, các phản ứng phụ phổ biến nhất sau khi tiêm liều đầu và liều hai là đau tại vị trí tiêm, mệt mỏi và nhức đầu. Trong đó, các tác dụng phụ xuất hiện nhiều hơn ở những người tham gia thuộc nhóm ≤ 49 tuổi, và ở nữ nhiều hơn so với nam. Nghiên cứu kết luận rằng các tác dụng phụ sau tiêm vắc xin này là nhẹ, nằm trong dự đoán và không có trường hợp nào nhập viện.

Tại Việt Nam, nhiều tỉnh, thành phố đã tiến hành tiêm vaccine Sinopharm đề phòng, chống Covid-19 cho người dân. Trong đó, TP. Hồ Chí Minh đã tiêm hơn 500.000 liều vắc xin của Sinopharm. Tất cả người dân được tiêm vắc xin Sinopharm đều an toàn. 

Hiệu quả với biến thể Delta

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng vắc xin Covid-19 bất hoạt do Trung Quốc phát triển đã hạn chế sự lây lan của biến thể Delta. Cụ thể, các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Quảng Châu đã phát hiện ra rằng hiệu quả chống lại biến thể Delta sau khi tiêm đầy đủ hai mũi vắc xin là 59%, hiệu quả ngăn ngừa nhiễm bệnh triệu chứng vừa phải là 70,2% và nhiễm bệnh tình trạng nặng là 100%. Trong khi đó, hiệu quả bảo vệ sau khi tiêm mũi thứ nhất chỉ đạt 13,8%, không mang lại hiệu quả bảo vệ đầy đủ.

Vắc xin Vero Cell đã được WHO thẩm định và cấp phép sử dụng

Nghiên cứu này thu thập dữ liệu từ 628 người tham gia, trong đó có 153 trường hợp nhiễm Covid-19 do biến thể Delta gây ra (được xác định nhiễm bệnh trong khoảng thời gian từ ngày 18-5 đến ngày 20-6) và 475 trường hợp tiếp xúc gần với các người bệnh Covid-19. Trong 153 trường hợp nhiễm Covid-19 do biến chủng Delta gây ra có 6 trường hợp tình trạng nặng, 10 trường hợp nguy kịch và không có trường hợp tử vong nào trong thời gian nghiên cứu.

Trong số người tham gia đã được tiêm chủng, có 61,3% tiêm hai mũi vắc xin CoronaVac, 27,5% tiêm hai mũi vắc xin Sinopharm, 10,4% tiêm kết hợp hai loại vắc xin trên và 0,8% còn lại thiếu thông tin về loại vắc xin.

Theo nghiên cứu, hiệu quả bảo vệ sau khi tiêm đầy đủ hai mũi vắc xin đối với biến chủng Delta đạt 72,5% đối với những người tham gia nghiên cứu trong độ tuổi từ 40 - 59, hiệu quả của vắc xin cũng cao hơn ở nữ giới. Không có trường hợp bệnh nặng, nguy kịch hoặc tử vong nào là người đã tiêm chủng. Cụ thể, tất cả 16 trường hợp nặng, nguy kịch đều là những người chưa tiêm phòng.

Theo một nghiên cứu khác ở Bahrain được công bố cuối tháng 8 trên WSJ, cho thấy tất cả các loại vắc xin được tiêm kể từ tháng 12-2020 (thời điểm biến thể Delta đã xuất hiện), bao gồm vắc xin Covishield (phiên bản vắc xin AstraZeneca do Ấn Độ sản xuất), Sputnik V, Pfizer/BioNTech, Sinopharm đều có hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng bệnh nặng so với nhóm dân số chưa được tiêm phòng.

Vắc xin tốt nhất là vắc xin được tiêm sớm nhất

Ngày 15-8-2021, tại hội nghị trực tuyến sơ kết công tác phòng, chống Covid-19, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh “Vắc xin tốt nhất là vắc xin được tiêm sớm nhất”. Vì vậy, người dân cần tiêm vắc xin ngay khi có thể thay vì lựa chọn vắc xin.

WHO cũng đưa ra thông điệp hãy tiêm bất kỳ loại vắc xin có sẵn khi đến lượt. Vắc xin giúp bảo vệ bạn và cả những người xung quanh bạn. Vắc xin cũng sẽ làm giảm nguy cơ biến thể Delta lan truyền trong cộng đồng và gây ra các biến thể mới.

Với khoảng cách tiêm giữa 2 mũi là 3 - 4 tuần, Vero Cell hiện là một trong những vắc xin có thời gian hoàn thành tiêm chủng ngắn nhất hiện nay (trong số các loại vắc xin tiêm 2 liều). Sau khi tiêm chủng, người dân sẽ được cấp thẻ Covid-19 theo quy định của Bộ Y tế để tham gia làm việc, sinh hoạt một cách thuận tiện nhất.