2016 GMT+7

Selim I - hoàng đế Thổ Nhĩ Kỳ

Thứ 4, 03/02/2016 | 09:31:00

BP - Selim sinh năm 1470 trong một gia đình có cha làm quản lý tỉnh Balkan (Thổ Nhĩ Kỳ). Ngay từ nhỏ, Selim luôn lo sợ những người anh em trong gia đình sẽ chiếm mất quyền thừa kế nên ông đã tự tìm tòi và lập cho mình một đội quân nhỏ để chuẩn bị khởi nghĩa. Tuy nhiên, cuộc khởi nghĩa này đã bị cha ông dập tắt từ trong trứng nước và Selim phải bỏ trốn đến nước Nga.

Lo sợ Selim liên kết với ngoại bang, trong đó có Ba Tư là kẻ thù truyền kiếp của người Thổ về đánh phá đất nước nên cha ông đã nhường vị trí lãnh đạo tỉnh Balkan cho ông. Sau khi được kế nhiệm, Selim đã ra tay tàn độc với những ai đã chống đối mình và tuyên bố muốn làm vua của Thổ Nhĩ Kỳ. Để làm được điều này, Selim bắt đầu xây dựng kế hoạch mở rộng bờ cõi. Ông thực hiện chính sách ngoại giao hòa bình với các nước ở phía tây và ổn định ở phía đông, tập trung binh lực đánh phá Ba Tư. Để đánh Ba Tư, Selim cho xây dựng quân đội với kỷ luật sắt, huấn luyện bài bản, đồng thời trưng dụng các nô lệ, lính đánh thuê vào quân đội của mình. Cuối tháng 8-1515, Selim chỉ huy 60 ngàn quân tấn công vào Ba Tư. Tháng 9 cùng năm, Selim đã làm chủ được kinh đô Ba Tư. Tuy nhiên, sau đó không lâu, Selim lại rút quân về nước để xây dựng hậu phương thật sự lớn mạnh. Vua Ba Tư nghe tin quân Thổ rút liền liên kết với quân Syria và Ai Cập xâm lược đế quốc Ottoman vào năm 1516 để trả thù. Selim liền đưa quân tiến đánh ngay tại biên giới và chỉ trong một trận quân Thổ đã đánh tan liên quân. Tháng 1-1517, Selim đưa quân tiến đánh Cairo (Ai Cập) vua Ba Tư đầu hàng, chấp nhận sự thống trị của người Thổ Nhĩ Kỳ. Lúc này, Selim đã làm chủ toàn bộ khu vực Tiểu Á, tự xưng là Sultan của Ai Cập và người nối nghiệp của Mohamet...

Sau khi Selim chết, con trai ông là Suleiman kế nghiệp đã phát huy những thành tích, tư tưởng của vua cha đến cao độ và trở thành một nhà quân sự xuất sắc của đế quốc Thổ Nhĩ Kỳ. Lịch sử thế giới ghi nhận vai trò của Selim đã làm thay đổi hoàn toàn thế cân bằng quân sự ở khu vực Tiểu Á. Bản thân ông đã đưa đế quốc Ottoman vươn lên thành thế lực thống trị toàn bộ khu vực, mở rộng lãnh thổ sẵn sàng đối kháng với các thế lực quân sự ở châu Âu. Các nhà sử học ghi nhận, dù tính tàn bạo và sự lạnh lùng của Selim đã bị xã hội phán xét ông là một bạo chúa, nhưng với tài năng của mình ông vẫn được đánh giá là nhà lãnh đạo quân sự kiệt xuất của thế giới.

Trong sự nghiệp cầm quân của mình, Selim đã biết kết hợp việc sử dụng đại bác với bộ binh và kỵ binh để trở thành một đạo quân hùng mạnh. Ngoài ra, ông còn biết phát huy sức mạnh của binh lính qua việc trưng dụng các nô lệ, gia nô, lính đánh thuê về thành đội quân chính quy phục vụ cho đế chế của mình. Các nhà khoa học đánh giá, vào thời đại mà Selim sống duy chỉ có con trai ông mới là đối thủ của ông. Còn lại chưa có ai đủ trình độ, tài năng quân sự và sức ảnh hưởng để vượt qua hay đánh bại ông.

Tấn Phong