2020 GMT+7

Tín hiệu tốt từ Dự án DISTINCT

Ngọc Hân

Thứ 5, 09/01/2020 | 15:06:00

BPO - Dự án “Tăng cường năng lực mạng lưới dịch vụ và trị liệu cho trẻ em khuyết tật” (Dự án DISTINCT) do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ thông qua Trung tâm Phát triển sức khỏe bền vững (VietHealth). Dự án nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của trẻ em khuyết tật dưới 6 tuổi và gia đình các em thông qua thực hiện một mô hình toàn diện về phát hiện sớm và can thiệp sớm khuyết tật ở trẻ với các dịch vụ y tế, giáo dục và phát triển, hòa nhập xã hội. Dự án bước đầu triển khai tại Bình Phước đã có những tín hiệu tích cực, đặc biệt là sự thay đổi, phát triển của trẻ khuyết tật khi tham gia dự án.

Tại tỉnh Bình Phước, dự án triển khai thực hiện từ ngày 1-6-2018. Thời gian thực hiện dự án kéo dài đến ngày 30-9-2021 tại 2 huyện Đồng Phú và Hớn Quản, với tổng kinh phí gần 15,9 tỷ đồng. Dự án nhằm tăng cường năng lực cho cán bộ cộng đồng về phát hiện, can thiệp sớm cho trẻ khuyết tật từ 0-6 tuổi; đồng thời, nâng cao nhận thức cộng đồng về khuyết tật trẻ em và công tác phát hiện sớm, can thiệp sớm...

Em Đoàn Vũ Gia Duy, xã Thuận Lợi (Đồng Phú) đã hơn 5 tuổi, nhưng mới nói được từ đơn và từ kép chứ chưa thể nói thành câu như những đứa trẻ cùng tuổi. Qua chương trình tập huấn của dự án ở địa phương, gia đình Duy đã tham gia. Từ hướng dẫn của cán bộ dự án, gia đình đã áp dụng làm theo và thấy Duy có những tiến triển rõ rệt. Hiện Duy đã có thể trả lời đúng những câu hỏi và yêu cầu mà cán bộ dự án hướng dẫn. Anh Đoàn Thanh Đại, cha của bé Duy cho biết: “So với anh trai cũng như những đứa bé cùng tuổi thì Duy phát triển hơi chậm. Sau khi tham gia tập huấn tập trung và được cán bộ, chuyên gia của dự án hướng dẫn gia đình tập cho Duy những bài tập đơn giản thì cháu đã có những thay đổi tiến bộ. Cháu nói rõ hơn và nói được câu dài”.

Cán bộ dự án tới tận nhà kiểm tra, hướng dẫn trẻ tham gia dự án DISTINCT tại huyện Đồng Phú

Em Tôn Thất Lê Thịnh, xã Thuận Lợi cũng đang được dự án theo dõi theo quy trình can thiệp tại nhà cho trẻ có nhu cầu đặc biệt. Dù đã 9 tuổi nhưng Thịnh chỉ mới học lớp 1. Theo gia đình, từ lúc mang thai đến khi sinh ra, em không có dấu hiệu bất thường hay dị tật, nhưng càng lớn thì phát triển rất chậm cả về hình dáng lẫn trí tuệ. Dù đã học 3 năm lớp 1 nhưng em không biết chữ, học trước quên sau, không nhớ mặt chữ, không làm phép toán được... Thế nhưng, từ khi tham gia dự án, gia đình đã nhận thấy những thay đổi tích cực từ con.

Phụ huynh tham gia dự án được hỗ trợ tập huấn những kiến thức, kỹ năng cần thiết, hỗ trợ kỹ thuật và các bài tập phục hồi chức năng phù hợp để can thiệp cho trẻ tại nhà như: Tư vấn kết quả đánh giá và định hướng can thiệp; hướng dẫn trẻ làm một số kỹ năng độc lập; đánh giá khả năng, nhu cầu và xác định mục tiêu can thiệp; xây dựng chương trình và thực hiện các hoạt động can thiệp tại nhà; lượng giá hiệu quả can thiệp và điều chỉnh mục tiêu; hướng dẫn trẻ chuyển tiếp từ bối cảnh gia đình sang các bối cảnh ngoài gia đình và hỗ trợ phụ huynh thực hành hướng dẫn trẻ chuyển tiếp từ bối cảnh gia đình sang các bối cảnh ngoài gia đình. “Cha mẹ, người thân là những người hỗ trợ tốt nhất cho trẻ khuyết tật, vì vậy, trong khuôn khổ Dự án DISTINCT, phụ huynh được hỗ trợ tập huấn những kiến thức, kỹ năng cần thiết, hỗ trợ kỹ thuật và các bài tập phục hồi chức năng phù hợp để can thiệp cho trẻ tại nhà” - chuyên gia tư vấn Nguyễn Thị Đỗ Quyên, Trung tâm Giáo dục kỹ năng cho trẻ có nhu cầu đặc biệt Akari (Hà Nội) cho biết.

Tại Bình Phước, dự án DISTINCT đang triển khai ở 2 huyện Đồng Phú và Hớn Quản. Bước đầu, 65 cán bộ ngành y tế, giáo dục, lao động và xã hội (cán bộ cộng đồng) được tập huấn về nâng cao nhận thức và cách sử dụng các công cụ sàng lọc để phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ khuyết tật; 9.791 trẻ em của huyện Đồng Phú đã được cán bộ cộng đồng sàng lọc và 707 trẻ trong số này đã được lập danh sách khám/đánh giá nhằm xác định khuyết tật nếu có.

Đối với những trẻ đã tham gia dự án từ thời gian đầu triển khai và được dự án đánh giá thuộc loại khuyết tật nặng thì đến thời điểm này càng có những thay đổi rõ rệt hơn. Có thể nói, những thay đổi này bên cạnh sự hướng dẫn của cán bộ dự án phải kể đến sự quan tâm, đồng hành từ cha mẹ, gia đình. Điển hình như em Đặng Ngọc Gia Phúc, xã Tân Lợi (Đồng Phú) bị viêm màng não khi 4 tháng tuổi và đến 19 tháng tuổi, em vẫn chưa ngồi, chưa bò được; 2 tay cầm nắm yếu. Thế nhưng từ tháng 3-2019, gia đình tham gia dự án DISTINCT được chuyên gia hướng dẫn các bài tập can thiệp sớm cho trẻ khuyết tật, đến nay Phúc đã có những tiến triển tích cực, biết ngồi, bò, đứng dựa tường và vận động tay chân linh hoạt hơn trước. Anh Đặng Ngọc Tuyên, cha của bé Phúc chia sẻ: “Thấy con thay đổi từng ngày, gia đình mừng lắm. Bên cạnh sự hướng dẫn của cán bộ dự án đòi hỏi phía gia đình phải kiên trì, nhẫn nại thì kết quả mới như mong muốn”.

Hay trường hợp em Nguyễn Huy Hoàng ở xã Tân Tiến (Đồng Phú) được chẩn đoán mắc hội chứng down, thuộc loại khuyết tật vận động, trí tuệ ở mức độ nặng. Trước khi tham gia dự án, em chưa đi được, các vận động tứ chi, cơ thân mình cũng yếu hơn bình thường. Nhưng sau một thời gian gia đình đăng ký tham gia dự án, hiện Hoàng đã biết đi, phản ứng nhanh nhạy với lời nói của mọi người xung quanh.

Anh Bùi Ất Hợi, cán bộ quản lý Dự án DISTINCT tại Bình Phước nói: “Nếu không có sự quan tâm của phụ huynh thì dự án có làm bao nhiêu cách cũng không thể giúp đỡ thay đổi trẻ khuyết tật. Vì vậy, điều quan trọng nhất là phụ huynh phải quan tâm, dành thời gian cho con”.