Xã hội 14:41, 07/12/2018 GMT+7

Công việc đặc thù

Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội đứng chân trên địa bàn ấp 5, xã Minh Lập (Chơn Thành) đang quản lý, cai nghiện ma túy cho 320 học viên, trong đó 19 học viên cai nghiện tự nguyện, số còn lại cai nghiện bắt buộc. Giám đốc trung tâm Trương Vĩnh Ký cho biết: Công việc của đơn vị còn khó khăn, đặc thù và nguy hại hơn cả trại giam. Bởi người nghiện ma túy thuộc nhiều đối tượng khác nhau, một số đã nhiễm HIV/AIDS, một số có biểu hiện bệnh tâm thần, trong khi để cắt được cơn nghiện, cán bộ trung tâm thường xuyên tiếp xúc trực tiếp học viên nên hiểm nguy luôn rình rập.

Sau khi tiếp nhận, phân loại đối tượng, đơn vị chia 4 giai đoạn để thực hiện cai nghiện và tùy thuộc vào quyết định của tòa án để cai nghiện trong thời gian cụ thể, ít nhất 12 tháng, nhiều nhất 24 tháng. Cắt cơn, giải độc, điều trị các bệnh nhiễm trùng là giai đoạn khó khăn, thử thách nhất. Đối với người nghiện heroin, thời gian cai nghiện nhanh nhưng khi lên cơn thì đối tượng thường có biểu hiện co giật, sùi bọt mép nên cần tập trung đông lực lượng. Còn người nghiện ma túy đá thời gian cắt cơn dài nhưng đơn giản hơn. Tuy nhiên, những người nghiện ma túy đá do thần kinh bị hủy hoại nên mắc chứng ảo giác phát ngôn, hành động không chuẩn. Phần lớn học viên khi mới vào không tự chủ được vệ sinh cá nhân nên cán bộ trung tâm phải phục vụ.

Đoàn cán bộ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội kiểm tra tại trung tâm

Các học viên sau khi cắt cơn nghiện được đưa ra sinh hoạt tập thể để giáo dục, tư vấn, phục hồi nhân cách. Trong thời gian này, do sức khỏe học viên còn yếu nên cơ sở tổ chức cho họ tham gia các hoạt động thể thao và làm một số công việc nhẹ nhằm phục hồi, tăng cường sinh lực; đồng thời thực hiện quy trình cai nghiện. Ngoài tập thể, tùy vào tính chất, nhu cầu học viên, đơn vị tách ra từng nhóm để tuyên truyền, giáo dục. Sau khi sức khỏe, tinh thần ổn định, tùy vào sở thích, sở trường để học viên đăng ký học tập, đào tạo nghề. Khó khăn hiện nay là nhiều học viên mong muốn được học nghề điện, điện tử, sửa chữa xe máy để sau này tìm được việc làm, tuy nhiên thời gian không đủ nên chủ yếu là học đan lát, cắt tóc, vừa nhanh, có việc làm tại chỗ cho thu nhập ngay tại trung tâm. Đối với công việc hằng ngày, tùy khả năng, sức khỏe của mỗi học viên, trung tâm phân thành từng nhóm, đội để đảm nhiệm các công việc khác nhau, từ chăn nuôi, trồng rau cải thiện bữa ăn đến lấy củi, nấu ăn...

Dịp lễ, tết, quân số đơn vị luôn duy trì 100%, bởi dịp này học viên nhớ gia đình nên có thể bỏ trốn bất kỳ lúc nào. Để giúp học viên vơi đi nỗi nhớ nhà và tạo tâm lý thoải mái, trung tâm tổ chức nhiều hoạt động giao lưu bóng đá, bóng chuyền, hát karaoke, tặng quà và các trò chơi có thưởng. Ban đêm, các cán bộ thay ca nhau và phân chia túc trực từng khu vực. Ngoài quan sát thái độ, hành động từng học viên thì còn phải tuần tra khu vực ngoài hàng rào nhằm hạn chế các đối tượng móc nối đưa ma túy vào trung tâm.

nhiều khó khăn, bất cập

Ông Trương Vĩnh Ký cho biết thêm, với cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ hiện tại, trung tâm chỉ quản lý, cai nghiện được hơn 300 học viên. Trên thực tế, đối tượng nghiện cần được cai ở ngoài còn rất nhiều nhưng không thể nhận thêm. Đối tượng nghiện ngày càng gia tăng và “trẻ hóa”, mức độ nguy hiểm cao. Hiện trung tâm chỉ có 47 cán bộ, trong đó 14 công chức, viên chức và 33 hợp đồng 68. Thực hiện Quyết định số 1832/QĐ-UBND về việc giao biên chế sự nghiệp công lập và Quyết định số 1732/QĐ-UBND ngày 27-7-2018 của UBND tỉnh về giao hợp đồng 68, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội giao Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội 14 biên chế và 22 hợp đồng 68, tức phải cắt 11 hợp đồng 68. Theo Thông tư liên tịch số 21/2008/TTLT-BLĐTBXH-BNV ngày 10-8-2008 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Nội vụ quy định 1 biên chế quản lý 6-7 đối tượng thì trung tâm phải có 53 cán bộ. Thế nhưng trung tâm không tăng thêm cán bộ mà còn phải cắt giảm. Hiện 11 hợp đồng 68 mới cắt giảm đã cắt lương nhưng để đảm bảo đội ngũ quản lý đối tượng, trung tâm vẫn phải giữ lại. Cán bộ trung tâm làm việc gần như 24/24 giờ nhưng chế độ đãi ngộ rất thấp, không đảm bảo nhu cầu cuộc sống, nhất là đối với hợp đồng 68. Trước đây, hợp đồng 68 được hỗ trợ 100% so với mức lương cơ bản nhưng từ đầu năm 2018 cắt giảm chỉ còn 500 ngàn đồng/tháng, mức thu nhập chỉ hơn 2 triệu đồng/tháng.

Nhà ở của học viên được xây dựng từ năm 2009 với 90 phòng, lúc đó xây dựng cho 4 đối tượng là mại dâm, vị thành niên, cai nghiện tự nguyện và cai nghiện bắt buộc nhưng hiện nay chỉ sử dụng cho 1 đối tượng ở là cai nghiện bắt buộc. Hiện chỉ có 45 phòng còn sử dụng được (36 phòng cho học viên và 9 phòng cho cán bộ quản lý), số còn lại rất cần sửa chữa để đáp ứng nhu cầu cho khoảng 600 học viên. Ngoài ra, cần đầu tư xây dựng khu vực riêng cho đối tượng cai nghiện tự nguyện. Vì hiện nay, nhu cầu cai nghiện tự nguyện ngày càng nhiều và là lựa chọn tốt nhất để người từng lầm lỡ có cơ hội sớm hòa nhập xã hội. “Với diện tích 18 ha, trong đó có nhiều khu vực hoạt động đặc thù, nhưng hiện nay trung tâm chỉ có 16 mắt camera, trong khi nhu cầu cần lắp đặt 1 mắt camera/phòng ở, khu làm việc của học viên để tiện theo dõi, giám sát, quản lý” - ông Trương Vĩnh Ký nói.

Vũ Thuyên