Xã hội 15:46, 09/03/2017 GMT+7

BP - Bộ luật Lao động hiện hành đã được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 3 thông qua ngày 18-6-2012 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1-5-2013. Sau gần 4 năm áp dụng vào cuộc sống, Bộ luật Lao động đã bộc lộ nhiều bất cập, không phù hợp với tình hình thực tế của đất nước. Hơn nữa, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mà Việt Nam tham gia yêu cầu quốc gia thành viên phải tuân thủ theo các tiêu chuẩn lao động quốc tế cơ bản của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO). Vì vậy, việc sửa đổi, bổ sung Bộ luật Lao động và các văn bản quy định chi tiết để đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế là điều cần thiết.

​Tăng giờ làm thêm người lao động sẽ bị tạo thêm áp lực, không còn thời gian chăm sóc gia đình và giao lưu, học hỏi, hưởng thụ. Trong ảnh, công nhân Công ty giày da Thái Bình (Đồng Xoài) trong giờ làm việc - Ảnh: K.B

Vừa qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã công bố dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Lao động năm 2012, để lấy ý kiến đóng góp của các cấp, ngành ở Trung ương, địa phương cùng với cộng đồng doanh nghiệp và người lao động trong cả nước. Theo dự thảo luật, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất tăng giờ làm thêm của người lao động và đây là một trong những nội dung được dư luận đặc biệt quan tâm. Cụ thể, trong dự thảo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đưa ra 2 phương án như sau: Phương án 1, tăng số giờ làm thêm: Bảo đảm số giờ làm thêm và số giờ làm việc bình thường của người lao động không quá 12 giờ trong 1 ngày và không quá 5 ngày liên tục cho mỗi đợt làm thêm giờ; tuy nhiên, tổng số giờ làm thêm của người lao động không được vượt quá 600 giờ trong 1 năm. Phương án 2, tăng số giờ làm thêm: Bảo đảm số giờ làm thêm và số giờ làm việc bình thường của người lao động không quá 12 giờ trong 1 ngày và không quá 5 ngày liên tục cho mỗi đợt làm thêm giờ.

Đề xuất trên đây nhận được nhiều đồng tình của giới doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp trong ngành dệt may, giày da và chế biến nông, thủy sản. Các doanh nghiệp này cho rằng đó là điều kiện để doanh nghiệp tăng năng suất, sản lượng. Đồng thời, đây cũng là nhu cầu của người lao động vì muốn tăng thêm thu nhập để cải thiện đời sống. Song bên cạnh đó, vẫn nhiều ý kiến băn khoăn, lo ngại, vì tăng thời giờ làm thêm chắc chắn sẽ tạo thêm áp lực đối với người lao động. Hơn nữa, trong dự thảo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đề xuất tăng số giờ làm thêm gấp 3 lần so với quy định hiện hành. Cụ thể, theo quy định tại Điều 106 về làm thêm giờ trong Bộ luật Lao động hiện hành, thì: Người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm giờ khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây: Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 1 ngày, trường hợp áp dụng quy định làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 1 ngày; không quá 30 giờ trong 1 tháng và tổng số không quá 200 giờ trong 1 năm, trừ một số trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định thì được làm thêm giờ không quá 300 giờ trong 1 năm.

Và việc tăng thời giờ làm thêm không những sẽ tạo thêm áp lực đối với người lao động, mà còn kéo theo không ít hệ lụy cho chính người lao động và cả với xã hội. Như số liệu mà Trung tâm Phát triển và hội nhập (CDI) vừa công bố mới đây là một minh chứng. Theo khảo sát của trung tâm này đối với công nhân trong các khu công nghiệp của nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước thì có tới 72% người lao động được khảo sát cho biết, làm thêm giờ gây tình trạng mệt mỏi, mất sức. Thậm chí có nhiều trường hợp ngất xỉu trong giờ làm thêm. Có tới 46% người lao động cho biết vì làm thêm giờ, tăng ca liên tục nên họ không có thời gian chăm sóc, dạy dỗ con; 22% cho rằng không có thời gian giải trí cũng như giao lưu, đọc sách, báo. Cũng chính vì thế mà nhiều gia đình công nhân trẻ phải chấp nhận gửi con về quê để ông bà, cha mẹ chăm sóc khiến mối quan hệ cha mẹ với con trở nên lỏng lẻo, mờ nhạt; thậm chí vợ chồng xung đột...

Vẫn biết rằng tăng giờ làm thêm tức là doanh nghiệp tăng sản phẩm, tăng doanh thu và Nhà nước cũng tăng nguồn thu cho ngân sách từ tiền thuế của doanh nghiệp; đồng thời, người lao động cũng có thêm thu nhập. Tuy nhiên, bệnh nghề nghiệp đối với người lao động cũng theo đó mà tăng lên. Tiếp theo đó là những hệ lụy mà người lao động và xã hội phải gánh chịu như đã nêu ở trên thì khó có thể thống kê được. Vì vậy, rất mong ban soạn thảo cần có nghiên cứu kỹ, cụ thể để tránh tình trạng lợi bất cập hại từ việc quy định tăng giờ làm thêm.

N.N