Xã hội 13:20, 03/09/2016 GMT+7

Mục đích của hội nghị nhằm thu thập thêm thông tin, nhân chứng biết thông tin về số lượng, vị trí an táng các liệt sĩ của Trung đoàn 2, Sư đoàn 9, hy sinh trong trận đánh từ ngày 9 đến 11-6-1965 để đề nghị Ban chỉ đạo 1237 tỉnh Bình Phước và Ban chỉ đạo 1237 Quân khu 7 cho chủ trương tổ chức tìm kiếm, quy tập.

Sau khi tiếp nhận thông tin từ Ban liên lạc Hội Cựu chiến binh Trung đoàn 2, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh đã phối hợp khảo sát thực địa và đánh dấu trên bản đồ. Kết quả, tại khu vực ấp Làng 3, xã Tiến Thành, thị xã Đồng Xoài, đoàn xác định 3 vị trí. Vị trí thứ nhất là khu vực sườn đồi ở độ cao 100m so với mực nước biển, cách trung tâm thị xã Đồng Xoài 3km; vị trí thứ hai cách vị trí thứ nhất khoảng 500m (hiện là khu dân cư ấp Làng 3), địa hình tương đối bằng phẳng. Tại vị trí này, một hộ dân khi xây nhà đã phát hiện 2 bộ hài cốt liệt sĩ, có di vật là 2 đôi dép cao su của bộ đội thời chống Mỹ. Đoàn xác định đây là vị trí trọng điểm. Vị trí thứ 3 là khu vực rừng cao su của Công ty cổ phần cao su Đồng Phú, cách vị trí thứ 2 về hướng bắc khoảng 500m. Tại vị trí này, người dân cho biết, khi cày xới đất trồng cây phát hiện nhiều ống tiêm, lọ thuốc và quần ka ki, nghi là khu vực bệnh xá trong chiến tranh. Tại khu vực suối dốc Kỳ Đà, phía sau Công ty Điện lực Bình Phước, đoàn đi thực tế, nhưng hiện nay đã thay đổi nhiều. Đất đã được phân lô, phân nền nên không xác định được vị trí. Khảo sát đường hành quân, vận chuyển thương binh, liệt sĩ liên quan đến Trung đoàn 2, đoàn xác định đường cơ động đi từ vị trí ấp Làng 3 theo hướng nam, dọc suối Kỳ Đà, vượt qua quốc lộ 14 vào trận địa. Tuy nhiên, địa hình đã có nhiều thay đổi.

Đại diện Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh cho biết: Theo danh sách Trung đoàn 2 cung cấp năm 2012, có 20 liệt sĩ hy sinh ngày 9-6-1965 đã được quy tập và có 131 liệt sĩ hy sinh từ ngày 9 đến 12-6-1965. Tuy nhiên, danh sách liệt sĩ do Phòng Chính trị Sư đoàn 9 cung cấp tháng 5-2016 cho Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh, cơ quan đã trích xuất, xác định có 115 liệt sĩ hy sinh tại Đồng Xoài. Trong đó, ngày 9-6-1965 có 113 liệt sĩ hy sinh, địa điểm an táng ban đầu là phía tây Chi khu Đồng Xoài và phía tây Đồng Xoài. Ngày 10-9-1965, có 1 liệt sĩ an táng tại đồi Con Gấu, huyện Phước Long (nay thuộc ấp Làng 3, xã Thuận Phú, huyện Đồng Phú). Ngày 12-6-1965, có 1 liệt sĩ an táng tại phía tây Chi khu Đồng Xoài. Như vậy, trận chiến đấu từ đêm mồng 9 đến ngày 11-6-1965 của Trung đoàn 2 là có cơ sở, số lượng bộ đội hy sinh khá lớn. Tuy nhiên, vị trí an táng nằm ở nhiều nơi và chưa thể xác định đã quy tập hay chưa. Ngoài ra, đối chiếu danh sách liệt sĩ của Trung đoàn 2 với danh sách liệt sĩ có tên tại Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh, chưa có tên liệt sĩ nào.

Tại hội nghị, các cựu chiến binh Trung đoàn 2 và những người dân sinh sống lâu năm tại ấp Làng 3, xã Tiến Thành và ấp Làng 3, xã Thuận Phú đã cung cấp nhiều thông tin liên quan đến trận đánh của Trung đoàn 2, người chôn cất liệt sĩ, dấu vết mộ liệt sĩ... Các cựu chiến binh cho rằng khó khăn hiện nay là không biết đã có đơn vị nào quy tập mộ liệt sĩ ở các khu vực này chưa. Nếu quy tập rồi cũng không biết quy tập ở đâu và tên liệt sĩ như thế nào.

Đại tá Vũ Văn Chản, Trưởng phòng Chính sách Quân khu 7 khẳng định những thông tin Ban liên lạc Hội Cựu chiến binh Trung đoàn 2 cung cấp hoàn toàn có cơ sở. Ban đã từng tìm kiếm được hàng trăm mộ liệt sĩ ở các tỉnh, thành. Khó khăn hiện nay là không biết các liệt sĩ hy sinh trong trận đánh Đồng Xoài từ đêm mồng 9 đến ngày 11-6-1965 đã được quy tập chưa. Vì vậy, thời gian tới, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh và Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bình Phước phải phối hợp tìm trên thực địa và các nghĩa trang liệt sĩ.

Sau hội nghị, các cựu chiến binh Trung đoàn 2, đại diện Hội Cựu chiến binh tỉnh, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh, Đội K72 cùng đi khảo sát thực địa tại vị trí đồi Con Gấu thuộc ấp Làng 3, xã Thuận Phú. Tại đây, đoàn khẳng định, những thông tin do Trung đoàn 2 cung cấp hoàn toàn có cơ sở. Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh sẽ tiếp tục phối hợp thu thập thêm thông tin làm cơ sở xin chủ trương tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Minh Luận