2015 GMT+7

Mưu sinh nghề chà ở thượng nguồn sông Sài Gòn

Thứ 6, 25/09/2015 | 15:03:00

BP - Để bắt được cá, những ngư dân phải dầm mình dưới nước suốt nhiều giờ, mò vớt hàng trăm nhánh cây rừng dưới đáy sông... Đó là công việc của những người mưu sinh nghề chà trên thượng nguồn sông Sài Gòn.

Ảnh 1: Nghề chà xuất hiện kể từ khi hồ Dầu Tiếng được xây dựng, chỉ diễn ra từ đầu tháng 2 đến cuối tháng 8 hằng năm, là thời điểm nước thượng nguồn sông Sài Gòn rút cạn. Để dụ cá trú ẩn, ngư dân dùng ghe vận chuyển nhánh cây (gọi là nhánh chà) đến thả tại nhiều điểm trên sông. Thường mỗi điểm có ít nhất 200 nhánh cây nhỏ được cột thành nhiều bó. Khoảng 1 tháng sau khi thả nhánh, người ta quay lại chụp lưới, vớt cây để bắt cá.

Anh Nguyễn Văn Phúc (23 tuổi, ngụ xã Tân Thành, huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh) - một chủ chà cho biết: “Điểm thả chà phải là nơi có độ sâu và dòng chảy phù hợp. Nơi dòng chảy mạnh hoặc nước cạn thì ít thu hút cá đến trú ẩn, còn chỗ nước quá sâu thì chiều cao của lưới không chạm đến đáy sông nên không bắt được cá. Mực nước vừa tầm nhất là từ 5-6m”.

Ngư cụ hành nghề của anh Phúc gồm có ghe máy, lưới, máy tạo khí ôxy chạy bằng dầu và nhánh cây rừng, với chi phí mua sắm khoảng 150 triệu đồng.

Ảnh 2: 7 giờ sáng, nhóm anh Phúc gồm 5 thanh niên trẻ có mặt trên khúc sông thuộc địa phận ấp 9, xã Tân Hiệp, huyện Hớn Quản để thực hiện mẻ chà trong ngày. Sau khi vây lưới xung quanh một đám cây có diện tích rộng khoảng trên 100m², hai thành viên đầu tiên trong nhóm lặn xuống nước để vớt cây. Người lặn miệng ngậm vòi khí, tay cầm dây thừng, ngụp xuống đáy sông để tìm và cột dây vào những bó cây. Các thành viên còn lại đứng trên ghe kéo cây lên.

Ảnh 3: Khi đuối sức, họ lên ghe để người khác xuống thay.

Ảnh 4: Công việc diễn ra liên tục trong nhiều giờ khiến anh Trần Văn Thắng, một thành viên của nhóm, đuối sức. Ngư dân trẻ này phải liên tục bám vào thành ghe nghỉ mệt. Hơn nửa ngày ngụp lặn vớt cây, anh Thắng được anh Phúc trả công 190 ngàn đồng.

Ảnh 5: Giấc trưa ngắn ngủi giữa trời nắng nóng của một thành viên sau khi kết thúc công đoạn vớt cây.

Ảnh 6: Lặn dò tìm những nhánh cây còn sót trước khi khép đáy lưới.

Ảnh 7: Gài phao, khép đáy lưới là công đoạn hết sức quan trọng, vì chỉ cần chút sơ suất là cá thoát hết ra ngoài.

Ảnh 8: Một mẻ chà may mắn có thể được 300kg cá, nếu không chỉ được vài chục ký. 14 giờ chiều, công việc kết thúc, các thành viên trong nhóm gom ngư cụ ra về, ai cũng mệt lả nhưng trên khuôn mặt mỗi người không giấu được niềm vui vì một ngày may mắn.

Quang Trung